tag:blogger.com,1999:blog-56809755579578101782024-03-05T07:33:06.221-08:00MirequelledigoMirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.comBlogger282125tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-53059635574318216482024-01-17T03:12:00.000-08:002024-01-17T03:12:50.746-08:00Setembro do 72<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhygax_5TU2nrQDiwTlA7OEmr9NFnZq3gvJWsPA7RXui9igopTWtM5ARv_XoUnmK41JSl00WxR30AeoShso4uhIGthZ2hYISwE0IwaYucMdMH7IM-RFTDQAZ3J8vT4QmjP_eAYIicXktWI0FrGGYnMjECOdZ_toI4nPcDZ4j-e4uM1FL4HtxsnZ5DHtSc/s1655/IMG_20240112_101924305_Curly%20Hair.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1013" data-original-width="1655" height="245" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhhygax_5TU2nrQDiwTlA7OEmr9NFnZq3gvJWsPA7RXui9igopTWtM5ARv_XoUnmK41JSl00WxR30AeoShso4uhIGthZ2hYISwE0IwaYucMdMH7IM-RFTDQAZ3J8vT4QmjP_eAYIicXktWI0FrGGYnMjECOdZ_toI4nPcDZ4j-e4uM1FL4HtxsnZ5DHtSc/w400-h245/IMG_20240112_101924305_Curly%20Hair.jpg" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo, don Manoel! Ben certo é
que a liberdade nunha sociedade se mide sempre pola liberdade que ten o que
pensa diferente, pero non o é menos que privilexiar a liberdade individual
sobre a liberdade colectiva, a liberdade individual riba da xustiza social, non
é máis que unha forma de xustificar os abusos dos poderosos. Dirame, don Manoel,
e con razón, que moi filosófico comezo hoxe. E eu tomareillo a broma; coma
sempre. E coma sempre pensarei que, malia as miñas pretensións de alegrarlle a
súa visita a esta nosa taberna con algunha narración, relatorio, ou aínda ás
veces (menos das que sería de desexar) brincadeira, acabo introducindo, á mantenta
ou sen querer, algún proverbio, sentenza ou apotegma, que invalida, ou polo
menos pon en solfa, a miña pretensión de non dar leccións a ninguén. Pero é o
que ten o animal: repugnante e mexeriqueiro como boi vello que son.<p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E non me diga que non é para estar
filosófico se temos en conta que, cincuenta anos despois das loitas de setembro
do 72, non estamos moito máis preto da consecución dos nosos ideais do que
estabamos entón, e que despois de tódalas vidas sacrificadas e tódolos futuros
hipotecados naquel pulso ao Réxime, a clase obreira definitivamente non vai ao
paraíso.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Que onde estaba eu en setembro do 72? Pois
de arribada co <i>Mar de Labrador</i> aos peiraos da Casa MAR. Sei que foi un
sábado, polo que debeu de ser o 16, case que ao final do conflito, e viñamos
dunha campaña especialmente longa e frutífera en Namibia. E non; non me chamou
especialmente a atención o ambiente nas dependencias da factoría nin, por
suposto, o das oficinas cando subimos a entregar as documentacións para poder
coller uns días de descanso na casa, que non sabe vostede don Manuel o que se
move a terra que vostedes chaman firme despois de máis de medio ano na mar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O camiño ata a casa xa foi fariña doutra muiñada!
Chegando a Barreras vemos un grupo de xente na porta do estaleiro gritando
consignas como <i style="mso-bidi-font-style: normal;">«<span style="mso-bidi-font-style: italic;">amnistía e liberdade»</span></i>. Antes de que dean chegado as <i style="mso-bidi-font-style: normal;">leiteiras</i> dos grises, a xente dispérsase
e xorde un novo grupo diante de Freire. E cando os grises están chegando a
Freire, a concentración está en Cardama, ou en Armada ou en Santodomingo! «O
que levo perdido!»—dixen para min con admiración. E apresurei o paso para
chegar canto antes á casa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Son moitos anos os que levo celebrando a
miña chegada con ben a porto amigo cun conxunto ordenado e meticuloso de
actividades, que forman o meu pequeno ritual de «xa estou na casa». En primeiro
lugar, teño que mergullar completamente o meu corpo en auga doce para extraer coidadosamente
de todas as súas engurras e dobreces, pregas e buratos toda traza de vello sal
mariño mollado de suor, de restos de combustible mal queimado e graxa
lubricante. A continuación, estreo unha toalla, portuguesa, por suposto!, e seco
completamente cada parte do meu corpo coa debida atención e coidado. Chega o
momento de escoller, moi devagar, con agarimo, a roupa que vai cubrir ese corpo
renacido na auga lustral, comezando pola estrea dunha muda interior, unha camisa
branca e un pantalón coa raia ben marcada, para finalizar cos calcetíns de fío
e un par de zapatos confortables e acabadiños de lustrar. Poño o reloxo, collo
a carteira e as chaves da casa e xa estou en disposición de saír ata a do
Mincha por ver que novidades me conta a xente.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non necesito preguntar: toda a taberna ferve
coas ansias de contarme todo o que leva pasado, empezando polas mortes de
Ferrol en marzo e os conflitos de Kober en abril, o de Barreras en maio, e esta
traca final que comezara de forma inocente coa negociación do convenio
colectivo dos da Citroën e a súa reivindicación do sábado inglés.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-left: 0cm; mso-add-space: auto; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—O malo, don
Paio —explicoume a Sefa mentres enchía a miña cunca daquela ambrosía longo
tempo anhelada—, é cando dúas partes se sentan a negociar nunha mesa e unha
delas non ten respecto pola outra! E iso é o que pasa! A patronal non tiña
intención de negociar ningunha mellora nas condicións dun traballo para o que
tiñan milleiros de solicitudes avaladas por cacheiras, lacóns, chourizos e
outras exquisiteces!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="margin-left: 0cm; mso-add-space: auto; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Cartos
incluídos, ben o sei! E, claro!, as cousas van a peor, que onde non hai non cómpre
buscar!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Iso é! Ti non queres darme o sábado inglés, pois eu convoco unha xornada
de loita para ese sábado que non me queres dar. Ti non vés traballar o día 9, pois
eu mando cartas de despedimento a cinco traballadores e abro expedinte a outros
catro sindicalistas!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Aos poucos, que hai máis clientes que
atender, a Sefa vaime contando o resto dos feitos. De como o seguinte luns ás seis
da mañá os traballadores de Citroën concentráranse na fábrica e iniciaran unha
marcha cara ás outras factorías da contorna para pedir a solidariedade dos seus
traballadores. E de como repiten a mesma estratexia o seguinte día, pero desta
volta xa entre cargas policiais e detencións. Cada día que pasa, o apoio social
á folga vaise estendendo e estendendo, e a masa de traballadores que ha controlar
a autoridade competente (máis ben incompetente) vai medrando. Segundo Sefa, que
sempre está coa orella posta, aos xerifaltes do réxime preocúpanlles «certas
mostras de indulxencia que algúns policías armadas dan cos manifestantes, de
forma especial cos estudantes que se sumaron ás mobilizacións. Denuncian a
actitude dalgúns que amagan en troques de golpear, ou golpean riba de obxectos
próximos simulando facelo no lombo dos manifestantes». Eu escacho coa risa,
porque a Sefa pon toda a alma na posta en escena dos golpes simulados, e
comento:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—E para apagar o lume da protesta non se lles ocorre mellor cousa que traer
a xente dos corpos especiais da Policía Armada dos cuarteis de León e
Valladolid! É como se para extinguir un incendio trouxeras unha manda de
expertos pirómanos ben armados de bidóns de gasolina!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Non sei se beberan gasolina, como di vostede, ou algunha outra substancia,
don Paio! Que me contou a Paquita, a filla do José do Troncoso, que está de
oito meses, que tivo a cara dun deles a menos dunha cuarta da súa e tiña as
pupilas dos ollos totalmente dilatadas!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Miña nai! E pasoulle algo?<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Tivo sorte! Que ollaron por ela tres obreiros de Cardama que a coñecían e foron
a polo policía! Salvárona da malleira, que nese estado os grises non
respectaban nin cativos nin vellos, nin embarazadas nin paridas con bebés!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Non sei como non se dan conta de que a actuación desmedida destes grupos
especiais favorece a implicación das xentes do común nas reivindicacións dos
traballadores en folga!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoListParagraph" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—E que eles van ao seu! Contaron que estes días, nunha carga que fixeron
preto de Sindicatos na que houbo varios feridos, a policía chegou a entrar no
local do sindicato vertical, e que houbo protestas porque golpearon a varios
funcionarios dos seus! E a xente tenlles tanta xenreira que cando van eles
protexendo a circulación dun Vitrasa a xente espera polo seguinte. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pois sería neste intre da conversa ou en
calquera outro semellante cando se achega a min, por aquilo de saudarme, o
Moncho, o fillo dun vello compañeiro de mareas no Gran Sol, que traballa de
soldador no estaleiro de Barreras.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Pero de onde carallo sae vostede, don
Paio, que lle teñen que explicar todo coma se non fora de Bouzas? —dime con
retranca.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Pois teño para min que do inferno, porque
había por alí moita xente queimada…<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—Quero entender que segue vostede na
máquina do <i style="mso-bidi-font-style: normal;">Mar de Labrador,</i> non si? E
que lle parece a que temos montada?<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O Moncho está entusiasmado. Cóntame que máis
e máis traballadores se unen á loita; máis e máis cidadáns pasan de ter unha
actitude neutral a dirixir a súa xenreira contra os corpos represivos. Que xa
hai máis de sesenta detidos e case que trinta empresas en paro, e que canto
máis forte sexa a represión, mellor; mellor canto menos teña que perder a
xente, que a deterioración das condicións de vida dos obreiros melloran a súa
determinación na loita de clases.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—E o Comité de folga está de acordo con
esa estratexia? —pregúntolle ao Moncho un pouco incrédulo— Tedes consultado a
asemblea? Porque, ata onde eu sei, a cousa ía de negociar melloras alcanzables,
para demostrar aos traballadores o valor da unión e a utilidade da loita polas
reivindicacións da maioría.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—A clase traballadora non pode perder esta
oportunidade! Que este facho que ergue Vigo hoxe sirva para marcar o camiño
cara á vitoria das nosas xustas reivindicacións!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E así seguimos un bo tempo, carne de mitin
e pasquín el; xerro de auga fría eu, intentando atemperar o seu entusiasmo con
baños de realidade, aínda entendendo que sempre, por moi racional que se pretenda
ser, calquera decisión sempre vai ter unha compoñente emocional oculta. Expoñendo
el a necesidade dos dirixentes de marchar sempre por diante das masas,
matizando eu que por diante si, pero non tanto que un e outro se perderan de
vista. E chegando, ao pouco de falar, ao acordo arredor da necesidade de combinar
a loita polos obxectivos inmediatos —o salario, o dereito ao descanso, o traballo,
a vivenda…—, coa convicción de ser loitadores por outro mundo distinto, por
outra sociedade máis xusta que o capitalismo.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 1.0cm; margin-right: 1.0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Un ollo no paso curto para superar os obstáculos, pero a mirada no futuro,
para non perderse no camiño, para non esquecer onde queremos ir.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Marchamos cada un para a nosa casa moi
contentos e satisfeitos de sermos capaces de chegar a puntos de encontro. Ao
día seguinte saio dar unha volta polo mercado, por ver de comprar un pouco
peixe e, sobre todo, falar coa xente, que o mercado de abastos é un bo
termómetro do estado de saúde da economía das familias. E teña por certo, don
Manoel, que o seu aspecto non era precisamente para botar foguetes! Malia que a
nosa terra teña unha clase obreira que non abandonou a súa pequena horta,
cunhas galiñas e algún coello, que poden servir como mínima caixa de
resistencia, un conflito tan longo no tempo e amplo na extensión acaba coas
posibilidades de resistencia das familias en poucos días. E cando os nenos
choran coa fame, a vontade de seguir comeza a esmorecer. A parte máis
concienciada dos traballadores conservará por máis tempo a súa vontade de
resistir, pero o que realmente importa nestes casos é a opinión do traballador
normal! E cando as empresas fan un chamamento para que os obreiros renoven a
súa actividade, baixo ameazas de enviar cinco mil cartas de despedimento, a
Asemblea Obreira entende que a prioridade neste intre pasa a ser a de saber
rematar a folga sen deixarse o futuro do movemento obreiro asembleario e
democrático nese proceso.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle digo, don Manoel! Aínda que,
como dicía Aldous Huxley, a única lección que nos ensina a historia é que os
seres humanos non aprendemos nada das leccións da historia, si que é certo que aqueles
días marcaron un fito importante no desenvolvemento do movemento obreiro.
Algúns estiveron alí, superaron o medo e loitaron polo que consideraban xusto.
Outros non tiveron a oportunidade, ou non superaron o medo ás consecuencias, ou
non tiveron claro que a folga xeral fora o mellor método. Outros chegamos tarde
e marchamos cedo. Quixeramos ter loitado pero non tivemos a oportunidade. E
moitos outros estiveron dende a solidariedade, dende o apoio activo ás familias
dos represaliados. Pero o que é tan seguro coma que a ningún can engorda o
lamber, é que a cidade que saíu deses días que hoxe lembramos non foi nunca
máis a mesma. Vigo foi daquela, ademais dunha cidade de moitos habitantes, unha
cidade de moitos cidadáns.</span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span style="font-family: times; font-size: x-small;">(Publicado orixinalmente no libro colectivo "50 aniversario folga xeral 1972" editado pola UC das CCOO de Vigo)</span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-36045567620666249012023-06-17T02:31:00.002-07:002023-06-17T02:31:55.109-07:00Novas vos traio!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZbcCOztsDMnE0bPIJL2p_Ps06GXqtzzkNT1BJGQuauv0q2zhw0CeoOGohqoqOuEU-Iw629YeSZR_melRnIUMRkYDnqntaNJmLUTq47QmVtWiRyOH50_xJRF2_RDRc2IgbeYiiKQ5YLw8hIRNqu-dQvcAb4HcC8VIkd6QBL0eFjO8KEHrk6xKjDEAW/s1358/145.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="830" data-original-width="1358" height="245" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjZbcCOztsDMnE0bPIJL2p_Ps06GXqtzzkNT1BJGQuauv0q2zhw0CeoOGohqoqOuEU-Iw629YeSZR_melRnIUMRkYDnqntaNJmLUTq47QmVtWiRyOH50_xJRF2_RDRc2IgbeYiiKQ5YLw8hIRNqu-dQvcAb4HcC8VIkd6QBL0eFjO8KEHrk6xKjDEAW/w400-h245/145.JPG" width="400" /></a></div><br /> Benqueridos
lectores deste blogue<a href="#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span></span></a>:<p></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O día nove do mes
de decembro do pasado ano 2022 publiquei o que pretendía que fora a derradeira
entrada das reflexións do meu vello mariñeiro “con moita mar nos ollos”
coñecido por todos vos como «Mirequelledigo». <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A razón non era
outra que a de concentrarme nas correccións necesarias para a publicación en
papel da terceira entrega dos contos que foron vendo a luz nesta páxina dende a
publicación do volume anterior: «A taberna do Mincha».<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu cumprín de
sobras o meu compromiso e textos —coa impagable colaboración de Begoña Méndez
«Pico»— e ilustracións chegaron nos prazos acordados á editorial. Todo
semellaba marchar acorde cos tempos programados.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Outra COVID, como
pasara coa «A taberna do Mincha» non era de agardar. Pero tampouco era
necesaria: avatares de todo tipo foron adiando unha presentación que estaba
preparada para o 28 de abril e que hoxe, 17 de xuño, aínda non podemos poñer
data concreta.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Hoxe, ben de
mañanciña, me sorprende unha mensaxe e comprobo que o blogue contiña vivo,
respirando no alento dos seus lectores. E soamente quería darvos as grazas e
pedirvos que exercitedes a virtude da paciencia: saír, sairá! Cando? Poderemos
lelo tendidos ao sol baixo dunha antuca, cunha cunca de monterrei ben frío na
man. Oxalá!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Unha forte aperta!<o:p></o:p></span></p>
<div style="mso-element: footnote-list;"><!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><a href="#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"> A RAG indica que os termos admitidos para
designar unha “Páxina web, xeralmente de carácter persoal, cunha estrutura
cronolóxica que se actualiza regularmente e que presenta información ou
opinións” é blog ou bitácora. O termo orixinal, weblog é unha contracción de
"World Wide Web log", é dicir, rexistro/diario (log) da tea de araña mundial,
pero como xa parecía longo de máis quedouse en blog. Supoño que isto non gustou
nada de nada ós académicos da lingua que, nun alarde de ignorancia mariñeira suxeriron
o emprego da alternativa «bitácora» para designar tal páxina, confundindo o
caderno de rexistro onde anótanse todos os feitos ocorridos durante a garda de
navegación, cando os buques carecían de ponte de mando cuberto —o «caderno de bitácora»—
co moble onde se gardaba tal caderno.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoFootnoteText"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A bitácora,
pois, non é unha páxina web de carácter persoal senón «un instrumento que se
fixaba á cuberta das embarcacións, preto do temón, para facilitar a navegación
en océanos descoñecidos. Trátase dun moble fixado con parafusos no teito da
ponte dunha embarcación que contén un compás magnético, suxeito mediante
suspensión cardán a fin de contrarrestar o sincronismo transversal e
lonxitudinal do buque. No seu exterior leva a denominada liña de fe que debe
estar aliñada co centro do buque ou liña de renxía. No seu interior colócanse
imáns para contrarrestar o campo magnético terrestre. Nos costados do
cubichete, hai dúas esferas de ferro doce, para anular o desvío producido polo
ferro do propio buque e facer uniforme o campo magnético que rodea á agulla
náutica con obxecto de lograr que, en todo momento, sinale o norte magnético».</span><o:p></o:p></p>
</div>
</div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-75096345757167156962022-12-09T06:25:00.001-08:002022-12-10T04:16:06.251-08:00Onde estabas ti o 10 de marzo de 1972?<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXDGELysBYfuaTuG5ot5GFYbLf5COrLb8BlQ1hy96f8WYcZoCNIgWDgBh8gJH65on_oHFiKhhIrSPGrtPlxUtsWXcJQ7xx--5UQdRKttlKqukiW5ibxYdLza78pU_YJlscjyF_2Q14Jrz0ESWi4Xo8DC7K9c_9_9NDu0Bm79ZmFoy9QmIJhbJvaYOc/s981/10%20de%20marzo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="582" data-original-width="981" height="238" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhXDGELysBYfuaTuG5ot5GFYbLf5COrLb8BlQ1hy96f8WYcZoCNIgWDgBh8gJH65on_oHFiKhhIrSPGrtPlxUtsWXcJQ7xx--5UQdRKttlKqukiW5ibxYdLza78pU_YJlscjyF_2Q14Jrz0ESWi4Xo8DC7K9c_9_9NDu0Bm79ZmFoy9QmIJhbJvaYOc/w400-h238/10%20de%20marzo.jpg" width="400" /></a></div><br />Escoite e verá
don Paio! Estaba eu, —lémbrome ben!— en ASTANO, na máquina dun petroleiro da
GULF, “La Niña”, que daquela estaba atracado nun dos peiraos de armamento do
citado estaleiro.<p></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eses anos era eu
o responsable do Departamento Naval dunha Empresa de electricidade. O meu traballo
tiña unha compoñente técnico-comercial de asesoría de produto, e unha
complementaria de postas en marcha e resolución de problemas. Subir pola escada
real ata a cuberta daquel mostro dos mares e logo baixar ata a máquina era toda
unha fazaña ata para os meus 25 anos. Menos mal que a resolución da avaría foi
ben doada e non pasaran nin dez minutos cando xa estabamos de novo subindo á
cuberta.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">De súpeto ven ata
nos un “casco branco” —así se lles chamaba daquela aos enxeñeiros e mandos— cun
ataque de nervios, exixindo que abandonáramos o buque. Un milleiro de banzos de
escada despois estamos no peirao con o responsable de electricidade do buque recomendándome
que collera o meu coche e marchara de volta para Vigo antes de que a Mariña desembarcara
en Astano. Cando as noticias do sucedido en Ferrol transcenderon eu dixen para
min: eu estiven alí!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E estes días asistindo
á proxección en Vigo da estupenda película </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">«10 de marzo» </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">de Roi
Cagiao e o seu equipo de Arthur Gordon, cando vexo na pantalla a Suso Díaz
contando —evidentemente desde outra perspectiva— os sucesos daquel día, coa
ameaza das dúas patrulleiras da Mariña, revivo aquel funesto e glorioso 10 de
marzo e repito para min mesmo: eu estiven alí! Non estiven como protagonista, nin
coma actor con diálogo, nin sen el; nin tan sequera como figurante facendo
vulto nunha manifestación. Estiven —estou aínda— aí, soamente formando parte da
miña clase, desa clase traballadora, protagonista por unha vez da súa propia
historia.<o:p></o:p></span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-73160516716403459992022-10-02T03:15:00.000-07:002022-10-02T03:15:10.180-07:00Botar margaritas aos porcos!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEigR60z_g8OFFcIsgJY3kG9E3aCnc30K7iPx95FhmKlWRtAWcvcqzmSw743YJNOhwgsl7gfAhfqiGXPboJvJ5Z9Br8JM8-s_JUTC6QT7m8pfDOHih3qcdFGyT-IvnwT0nw2MmwMuc9zscK29usme6peuxhEC8BFRlQpBCZsONp5DM5b2mVKwvpRVMS7/s617/Porco%20celta.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="347" data-original-width="617" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEigR60z_g8OFFcIsgJY3kG9E3aCnc30K7iPx95FhmKlWRtAWcvcqzmSw743YJNOhwgsl7gfAhfqiGXPboJvJ5Z9Br8JM8-s_JUTC6QT7m8pfDOHih3qcdFGyT-IvnwT0nw2MmwMuc9zscK29usme6peuxhEC8BFRlQpBCZsONp5DM5b2mVKwvpRVMS7/w400-h225/Porco%20celta.jpg" width="400" /></a></div><br /> <span style="text-align: justify;">Mire que lle digo, don Manoel! Que ben sei que asístelle moita e moitas
razóns para lamentarse da pouca atención que as súas ben argumentadas
exposicións obteñen, as máis das veces, dos seus interlocutores, que oen pero
non escoitan. E acredito o motivado das súas queixas, que aínda a pasada semana
tiven a ocasión de presenciar como o noso amigo Antonio, o da asesoría, deixaba
de atender á resposta a súa pregunta de como podía facer para pagar menos no
recibo da luz en canto empezou vostede a intentar explicarlle as diferencias entre
os quilovatios e os quilovatios hora!</span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Coñezo ben esa sensación, don Manoel, que eu tamén chamaba <i>estar a botar
margaritas aos porcos</i>! E digo chamaba porque para a miña vergoña a
derradeira vez que tal cousa dixen estaba canda min don Evaristo, o catedrático
de grego do Instituto, que explicoume, moi polo miúdo, que o das margaritas ten
a súa orixe nunha cita bíblica mal traducida do grego ao castelán. A palabra
orixinal grega é <i>margaron,</i> que non se traduce por margarida senón por perla!
“<i>Non botedes as vosas perlas aos porcos, non sexa que as chafen cos pezuños</i>”,
non desperdiciedes ás vosas prédicas en persoas que non o merecen!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Disque “<i>Cereixas e mentiras, unhas das outras tiran</i>” pero non menos
certa é a sentenza aplicada aos contos, narracións e temas de conversa. E como
tantas veces dixen o monterrei é un bo combustible para o motor do palique, e coa
Fina coidando que as cuncas nunca estiveran baleiras e don Evaristo no uso da
palabra, tiñamos por diante un bo tempo de desfrute.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Moitas cousas contounos aquel serán don Evaristo. Tantas que hoxe, por non
ser enfastioso, soamente hei de recoller un poema dun fabulista romano da época
de Tiberio, de nome Caio Xulio Fedro, que puxo en versos latinos a Esopo, e que
memoricei, parvo de min!, pensando que sería quen de engaiolar a algún dos
profesores da ETRAD con talento abondo para levar adiante a ardua tarefa de
poñerlle música. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Leva por nome </span><b><u><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">Pullus
ad margaritam</span>, </u></b>e di así:<b><u><o:p></o:p></u></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">In sterquilino pullus gallinaceus<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">dum quaerit escam, margaritam repperit.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">“Iaces indigno quanta res inquit loco!<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">Hoc si quis pretii cupidus vidisset tui,<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">olim redisses ad splendorem pristinum.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">Ego quod te inveni, potior cui multo est
cibus,<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">nec tibi prodesse nec mihi quicquam
potest.”<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">Hoc illis narro, qui me non intellegunt.</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O que traducido
ao galego, quen dicir aproximadamente:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Un pito atopou unha perla, <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">cando buscaba comida nun curral. Díxolle
entón:<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">"Co valiosa que es, xaces abandonada
nun lugar indigno!<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Se che descubrise alguén desexoso de ti,<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">xa hai tempo que regresaras ao teu antigo
esplendor.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pero, ao atoparche eu, para quen ten moito
máis valor a comida,</span></i></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><i><span lang="GL">nin a ti nin á
min pódenos servir de nada o achado."</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle
digo don Manoel. E remata o poema co seguinte verso: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Conto esta
fábula<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>para aqueles que non me entenden.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O que val tanto como dicir:<i> O que se
pica, allos mastiga!<o:p></o:p></i></span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-60169861478359057552022-09-28T06:54:00.000-07:002022-09-28T06:54:17.215-07:00De Corme ou de Coristanco?<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDl8hY4C6BF0VGgRUQwKVBspgoD34AObxCOSmBkO00-3YrtPwO51nUlZEVMDCqpPdngfhsLr8nJmDsMwYfXZzeGlsYsQF9n_vfqyd-mIJJuuRmei5lahNd3-LsAHDyf-_cpBGSNxcP2w7ARjNwBXWPz3pgRUAFGdLpU9cMqSCLc_9WFnwEOJtDdufv/s931/Corme%202.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="482" data-original-width="931" height="208" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhDl8hY4C6BF0VGgRUQwKVBspgoD34AObxCOSmBkO00-3YrtPwO51nUlZEVMDCqpPdngfhsLr8nJmDsMwYfXZzeGlsYsQF9n_vfqyd-mIJJuuRmei5lahNd3-LsAHDyf-_cpBGSNxcP2w7ARjNwBXWPz3pgRUAFGdLpU9cMqSCLc_9WFnwEOJtDdufv/w400-h208/Corme%202.JPG" width="400" /></a></div><br /> <span style="font-family: georgia;"><i>(Fala Laura)</i></span><p></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu tomei
conciencia da miña existencia na aldea de Corme, pero segundo souben anos
despois, abrín os ollos á vida na casa duns parentes do avó Manrique na
parroquia de san Paio de Coristanco, razón pola que, polo menos en parte, se me
pode aplicar aquela cantiga que di:<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu nacín
en Coristanco<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">En Corme
amores tomei<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Casei
logo en Ardaña</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">En Noicela enviuvei.</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Con todo,
concibir, no sentido de formar o embrión dun novo ser, seica o fun nalgunha das
praias dos arredores de Bouzas, mais escondida que a do Adro aos inquisidores
ollos das xentes de ben, que nunca faltan para escandalizarse oportunamente. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A miña nai
Ascensión decidira afastarse da confraría do Cristo dos Aflixidos e do seu
alcatreo a cirios revellidos, a ouriños resecos, a vetustos suores, rancias
pestilencias riba das que o incenso non prevalece; deixar dunha vez por todas
aquel antro de intolerancia, gorida de vellos voitres ateigados de podremia e
falsa santidade, rachando con todas as convencións que ata ese momento
aferrollaran os seus nocellos para abrirse á unha vida sen freos. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Que mellor
iríalle de ter conservado algún! Que “<i>sen freos e rodando, a saia vaise elevando</i>”
e o lume de moitas abstinencias non necesitaba de moito cortexo para acenderse.
Que foi na primavera, mes no que as flores agroman, cando deixou atrás o
séquito dás vellas lurpias, e na segunda fin de semana dun mes de xullo, na romaría
de Santa Baia de Alcabre, cando sucederon os feitos que deron o resultado, non
procurado por ningún dos dous participantes, que estoulle a relatar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Disque meu pai
era o fillo menor dunha das grandes familias de Bouzas, pero iso nunca o
saberei de certo. O que si que o é, e tal recollen máis dunha testemuña, e que,
como o avó nunca foi dos de “vale máis lambendo que mordendo”, entre os proxenitores
dunha e doutro houbo algo máis que palabras, e que se non chegou máis alá do
primeiro sangue non foi por falla de arrestos do avó Manrique, senón pola
oficiosa intervención dalgunhas xentes do Liceo que, con boa intención e
propósito, separaron aos contendentes.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Foi daquela que o
avó, convencido pola forza dos feitos de que nin o malfeitor cumpriría coa súa
obriga, nin os seus pais o forzarían a facelo, artellou levar a súa filla
pequena o máis lonxe posible de Bouzas, a un lugar onde ninguén a coñecera, para
que cando a medra de volume da súa barriga se fixera evidente, non dera pábulo
as rexoubas das moitas lingoreteiras que na vila había. Recordou entón que tiña
un primo da súa mesma idade e moi achegado nos afectos, o Damián, co que
navegara nun palangreiro de altura que andaba a pescada, ata o día no que cada cal
deles colleu amores nun porto distinto, mocearon, galantearon e casaron, o avó cunha
boucense e o Damián cunha bergantiñá. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Afortunadamente o
avó era persoa ordenada e encontrou doadamente o enderezo do Damián, ao que,
por man da súa filla Ascensión, escribiulle unha larga carta contándolle a desgraza,
en forma de fillo non recoñecido, que lle aflixía. Carta que, como Damián era
tamén analfabeto, encargoulle ao seu fillo Martiño que puxera en viva voz o que
querían dicir aquelas “formigas de tinta aliñadas nun papel que mandara o seu
primo Manrique”. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Debeu ser cousa
de ver a cara do Martiño ao ir debullando nas follas da carta as reviravoltas
da proposta! Porque, casualidades da vida!, o Martiño estaba casado cunha rapaza
de moi bo ver e da que estaba moi namorado, pero da que non era quen de obter o
agasallo que máis desexaban os dous na vida: un fillo. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Preñar si que preñaba;
pero ao mes, ou todo o máis dous, todo o construído con tantos traballos íase polas
pernas abaixo! Así que, grazas á proposta que aqueles papeis contiñan todo
cadraba! O fillo inconveniente da súa curmá Ascensión ía ser o largamente
procurado por eles! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Decontado
deseñaron os chanzos da estratexia concreta a aplicar. As dúas mulleres irían
xuntas a un lugar onde ninguén as coñecía, á casa da avoa María, a nai de
Damián, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>en Coristanco. Alí pasarían ás
dúas os meses do embarazo, real en Ascensión, finxido en Xulia, para volver a Corme
poucos días despois do parto, Ascensión, a miña nai real, ceibe do seu erro, e Xulia,
a miña nai finxida, comigo nos brazos para bautizarme na igrexa de Nosa Señora
dos Remedios e inscribirme no rexistro civil como a filla lexítima de Xulia Castrexo
e Martiño Infesta, os que pensei que eran meus pais ata a morte de Ascensión.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Lémbrase don Paio
cando nos miramos no cemiterio de Bouzas? Andabamos cada un de nós
profundamente somerxidos no océano dos nosos pensamentos, alleos á realidade exterior
como se a mirásemos por un escafandro de mergullador. Vostede, aparentemente
entretido lendo nomes e epitafios nas lápidas, para non pensar na brutal
realidade do refrán que di que “máis veces un amigo é un irmán que un irmán un
amigo”, e “viño e vinagre irmáns son: un vai á misa e o outro, non”. Eu aínda demasiado
estragada polo que a miña nai Xulia revelárame ao recibir o telegrama coa nova
da morte da tía Ascensión, intentaba dirixir o meus pensamentos ás semellanzas e
diferenzas entre os meus dous pobos, Corme e Bouzas. Dous Corme, Corme-Porto e Corme-Aldea
separados non só por dous quilómetros de camiño senón pola actividade,
agropecuaria no Corme orixinal e pesqueira no seu apéndice mariño onde viviamos
nos. E dous Bouzas. A gran vila mariñeira, deitada a rentes do mar, e o “Bouzas
de arriba” de campesiños e labregos onde está o cemiterio!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu ben que o vin
don Paio! E sei que vostede tamén decatouse da miña presenza! Pero tanto e tan
mal me falaran de vostede, da súa militancia nos exércitos do diaño, tanto
pesou en min a actitude da miña verdadeira nai coa súa, negándolle a axuda
cando máis o necesitaba, que collín medo. Collín medo e acubilleime coma un
fureliño detrás dun alcipreste e, coma vostede, non agardei polos borboriñares do
crego, que tampouco son eu ovella dese rabaño. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Foi tempo abondo
despois cando os ventos propicios o levaron ata o meu posto, que era a da miña
nai Ascensión, tiven o gusto de venderlle uns escarapotes que serviron para
facer, ademais dun pastel, esta xuntanza pola que levo devecendo desde que cheguei
a esta a miña segunda terra de Bouzas.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Disque “tempo,
vento, muller e fortuna, axiña se mudan”. Eu dos outros tres non podo acreditar
tal, pero desta muller que ten aquí diante non agarde mudanza, que vaime ter
agarimosamente á súa beira cada vez que o necesite.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A folla da
ulmeira vira,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">pero eu
non hei de virar.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A folla
deixou ao olmo,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">eu a ti
non che hei deixar.<o:p></o:p></span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-62954869906475838102022-09-17T01:46:00.001-07:002022-09-18T01:29:09.795-07:00De escarapotes, fanecas bravas e cabrachos.<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgwQ1bGA2E2rvwZCFIHTuvBy1B0c5vtVh-wdGvK6IEkU39O43o8QsogxdqvR2yB5kgAFouDcwO-2pfD-5kl6MiSJnUpaXnEver5zeF6NUcidNTvVvEfKMH6mokoCBrriEexv5oskc8IS-ZZB6Hhz4CHo19n6TsozNCPCplWWsFSrWVAqhmzuwIQl5r/s600/Cabracho.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="315" data-original-width="600" height="210" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjgwQ1bGA2E2rvwZCFIHTuvBy1B0c5vtVh-wdGvK6IEkU39O43o8QsogxdqvR2yB5kgAFouDcwO-2pfD-5kl6MiSJnUpaXnEver5zeF6NUcidNTvVvEfKMH6mokoCBrriEexv5oskc8IS-ZZB6Hhz4CHo19n6TsozNCPCplWWsFSrWVAqhmzuwIQl5r/w400-h210/Cabracho.jpg" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo
don Manoel! Non sei se era don Alberte Einstein ou algún outro físico desas
sapiencias o que afirmaba con precisión científica que “<i>nada viaxa a maior
velocidade que a luz coa excepción das malas noticias</i>”. E malia que, como
xa lle dixera antonte, eu non volvera a ter relación ningunha coa miña tía
Ascensión dende aquel día no que fun pedirlle axuda para coidar á miña nai cando
o cancro manifestouse nela en toda a súa maldade, non faltaron voluntarios a
eito para traer a nova da súa morte ao meu coñecemento, aínda antes de que
puidera poñer o pé na amura do bou para saltar a terra.<p></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">“Castigo de Dios!”
Cuspira a tía Ascensión cando pedinlle que coidara da súa irmá enferma de
cancro. “Non hai tal dios nin tal castigo”, respondera eu. E agora chegáralle a
ela a súa quenda, con outro cancro distinto pero tamén con resultado de morte.
Cancro que, como é evidente, a miña nai non lle contaxiara como ela temía, pois
non só, nin un só día pasou pola nosa casa nos longos meses de agonía que
Peregrina e máis eu sufrimos e gozamos xuntos ata chegar a estar máis preto da
miña nai do que nunca estiven nin estarei na vida de persoa ningunha, nin o
cancro é enfermidade contaxiosa. “Contaxiosa é a maldade!”, dixéralle eu
daquela.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Camiñar é “<i>a
primeira cousa que un neno quere facer e a última que un vello quere deixar</i>”.
É un eficaz tranquilizante e un lecer que non custa nin un céntimo. As avesas
que os medios de transporte convencionais non contamina, consome poucos
recursos naturais e é altamente eficiente. O camiñar tamén é conveniente porque
axuda a pensar. É como se mover os pes fixera mover tamén o corazón e os
pulmóns, e toda esta actividade chamara polo pensamento. E no meu caso a
camiñada dende o peirao da casa MAR ata Bouzas foi para min unha boa ocasión
para remoer no meu peito o carro dos sentimentos ata ser quen de escoller o
camiño do comportamento correcto. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ata o intre no
que souben da súa morte física non me decatara da continuidade da súa
existencia. Para min a tía Ascensión morrera aquel negro día no que negou a
axuda á súa irmá. E agora a nova do seu óbito axitaba no meu corazón a pantasma
da súa existencia, obrigándome a pensar cal debera ser o meu comportamento. Non
o que a vila agardaba de min senón o que eu agardaba de min mesmo; cal era o
comportamento máis acorde cos valores éticos cos que estaba firmemente
comprometido. E a camiñada era unha boa forma de enfrontar a primeira vaga de
carraxe, esa torpe vinganza de “chegou a túa quenda” e, navegala con xeito como
cando vai mala mar, orzando un pouco cando se sobe pola crista, para logo
apoiar ao descender no punto máis baixo da onda, esquecendo conscientemente o
sucedido e botar o rancor ao faiado das cousas inútiles.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Largo sería, don
Manoel, facer relación detallada de tódalas reviravoltas polas que o meu
pensamento pasou ata chegares á conclusión de que, malia a todo o sucedido, debía
estar no enterro. Ascensión fora a irmá da miña nai, e coma ela gustaba de
repetir, o sangue é máis espeso que a auga. Por suposto que soamente ao
cemiterio, que ben sabe vostede que ás únicas cerimonias relixiosas nas que me
pode atopar son as báquicas, e nesas soamente pola compañía e a boa
conversación.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Cando chegou a
comitiva á porta do cemiterio de Bouzas xa estaba eu no espazo onde ían darlle
terra á miña tía. E non madrugara para aproveitar a render visita aos meus parentes
defuntos, que os que tal homenaxe merecían estaban moi lonxe de alí. Xuntiños para
sempre naquel lugar secreto onde levamos primeiro o cadáver do meu pai no carro
do argazo dos Comesaña, e moitos anos despois as cinzas da miña nai</span><span lang="GL"> </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">para que agarden xuntos
o soñado día no que os homes cheguen a ser irmáns.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Nestas estaba,
sen outra cousa máis útil que facer que ler os nomes e epitafios escritos nas
lápidas funerarias, cando chamoume a atención<a name="_Hlk114217140"> a
presenza dunha muller nova, vestida de negro e cun pano na cabeza que tiña todo
o aspecto de estar nos mesmos afáns ca min. </a>Non sei se o que lle conto é
lembranza real ou invención posterior, pero estou por xurar que vin a unha muller
que non fun quen de recoñecer observando a tumba da tía dende un lugar moi
semellante ao meu, e intentando coma min mesmo non chamar moito a atención. E
que, coma eu, estivo no seu lugar ata que lle deron terra ao cadaleito, e non
quedou a escoitar os rezos, pregarias e ladaíñas do crego, ao mellor por pensar
coma min que <i>dos curas e do vento mellor a sotavento.</i> Pasou o día,
volvín ao mar, e non pensei máis no acontecido.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Foi tempo abondo
despois cando, por non atopar o peixe que apetecía no posto onde facía
normalmente a compra, fun a dar ao da tía Ascensión, onde me atendeu unha
rapariga cuxa cara se me facía estrañamente coñecida.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Bo
día teña vostede. A como ten o escarapote?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Bo
día o teña vostede tamén. Supoño que non fala da faneca brava ...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Por
suposto! Sei que hai xente que chama escarapote ao peixe araña, pero soamente
os que non miraron xuntos a un e outro peixe. Eu falo do peixe que no norte
chaman cabracho.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
logo? Non irá facer un pastel?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Vou!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
vai ter traballar arreo porque son pezas pequenas...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Mellor!
Máis saborosas serán!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Chégalle
cun quilo? Pois léveas, que polo prezo non haberá disputa!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Lévoas
logo! E xa me dirás que te dou...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
vostede verá, don Paio! Darme pode darme as grazas; ou moito mellor, e se non
lle resulta embarazoso, un bico e unha forte aperta. Porque vostede nono sabe
pero Laura é o meu nome e son a filla da súa tía Asunción. Vostede e máis eu somos
curmáns.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Quedei pampo!
Logo aquela sensación de familiaridade tiña fondas raigañas! Pasado o primeiro
intre de pasmo dinlle de moi boa gana os bicos e apertas demandadas. E tiven
que recoñecerme a min mesmo que a noticia non me sorprendera tanto como debera,
seguramente porque no meu inconsciente sempre souben que a vida da tía
Ascensión agachaba un segredo que impedíalle perdoar aos demais as cousas que
ela non era capaz de perdoarse a se mesma. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A mire que lle
digo don Manoel! Collín o meu peixe e marchei a casa. Tiven tempo para poñer a auga
a ferver nunha cazola para facer un caldo cunha cenoria, un allo porro, unha
cebola enteira, sal, pementa, unhas follas de loureiro, un pouco de aceite de
oliva e un pouco de viño branco. Quince minutos chega, don Manoel; e logo no
caldo coado e aínda quente engadir o escarapote e deixalo cocer outros 15
minutos. E ata me deu tempo de limpalo de pel e espiñas e esfaragullalo
coidadosamente antes de saíres para o Buraquiño, onde quedara citado coa Laura cando
pechara o seu posto, un pouco máis a salvo de olladas curiosas que na Taberna do
Mincha.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O merlo
canta na rama,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">o peixe
nada no mar,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">o que vai
camiño adiante:<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">que ha
facer senón cantar?<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p> </o:p></span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-34086388417378736912022-08-29T05:29:00.002-07:002022-08-29T05:29:37.309-07:00A tía Asunción (e 3)<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIJWbcRiQQzwMsJAnTyiveyI2qAxucibS3mQP-xVmHQBafKYApduY0sszHyosZTyuqxYUcGFdGZKCJSJw9DzMtQSKGy_2LEv39tRmMlfVFLcKvZ1-JNNBya6Mkbvr1aMd-WStA-6uQbq0Qqb64SYIbzfctqvCl017TkTQeRL7UqTrFjLjWlq0RaMLt/s1750/Peixeiras.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="984" data-original-width="1750" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiIJWbcRiQQzwMsJAnTyiveyI2qAxucibS3mQP-xVmHQBafKYApduY0sszHyosZTyuqxYUcGFdGZKCJSJw9DzMtQSKGy_2LEv39tRmMlfVFLcKvZ1-JNNBya6Mkbvr1aMd-WStA-6uQbq0Qqb64SYIbzfctqvCl017TkTQeRL7UqTrFjLjWlq0RaMLt/w400-h225/Peixeiras.jpg" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo
don Manoel! Disque, non sei se froito do viño ou da carraxe, onte arrinqueime a
falar coma quen baila sen son, e acabei perdendo o fío do que realmente quería
relatar, que non era a historia da miña nai senón a da miña tía Asunción. Sei
que vostede me perdoará estes desamaños meus, cada vez máis frecuentes, pero xa
sabe que cando as lembranzas levan moito tempo refreadas, acoden á boca en
enxurrada e toman elas o control da historia a contar.<p></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Se non recordo
mal deixei a historia co da patela de peixe que os mariñeiros do sindicato
trouxéranlle á miña nai. A patela que abriulle o camiño da nova profesión que
de alí en adiante aseguraríanos a mantenza: a de vendedora ambulante de peixe
polas portas! E como xa lle contara, as casas das grandes familias de Bouzas,
que antes lle pecharan a porta para traballar, devecían agora por recibir por
elas, aínda que fora pola de servizo, o peixe que ela vendía.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Na casa dos avós
todos estes acontecementos se viviron dunha forma moi distinta. A avoa
Ascensión ao quedar sen a axuda da súa filla maior tivo que asumir tódalas
tarefas da casa, cousa á que nunca estivera afeita, e que a ben seguro excedía
con moito das súas capacidades. E se a súa primeira intención foi o facer valer
a súa autoridade materna para intentar facer coa filla pequena o que fixera con
éxito coa maior, deseguido decatouse que esta súa Asunción estaba feita da
mesma pasta que ela mesma, e que era daquelas que tiña por norma de conducta
aquelo que di que <i>contra o vicio de pedir hai a virtude de non dar</i>.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Visto o visto e
comprobadas ás súas consecuencias de todo orde, o avó Fadrique non tivo outra
que apearse da mula e contratar a Esperanza, unha rapaciña moi espelida de San
Paio de Navia, para levar as tarefas da casa que a marcha da súa filla
Peregrina deixara ben ás claras quen asumía. Tal comprobación supuxo para o avó
Fadrique un golpe moito máis forte do que estaba disposto a admitir. De feito
non lle serviu de nada. Nin para tentar amañar as relacións coa súa filla, nin
para evitar o deterioro das que aínda conservaba cos seus fillos, os xemelgos
Xaime e Xacobe, así que un día, <i>cántara que moitas veces vai á fonte ou
deixa no camiño a asa ou a fronte</i>, o avó Fadrique ornea unha vez máis a súa
propia sentenza:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">—<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Pois se non estades a gusto nesta casa xa
sabedes onde está a porta.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E os xemelgos toman
o portante e marchan a Arxentina, fartos de aturar ao seu pai, e teño para min
que tamén en boa medida avisados da ameaza de treboada que o trunfo da Fronte
Popular supuxo no horizonte inmediato para a xente de boa vontade. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pero, mire que
lle digo don Manoel! Este mesmo carácter de casca de sobreira do meu avó, que
tantos desgustos proporcionoulle, non deixou de ter os seus aspectos de grandeza!
Souben moitos anos despois que cando os asasinos fascistas andaban polo pobo a
procura do meu pai, visitaran a casa dos avós, por se estivera agachado nela. O
avó Fadrique saíra á porta e, sen deixalos entrar na casa, escorrentounos con
os seus habituais malos modos, espetándolle con voz alta e baril ao ben
coñecido falanxista que os mandaba:</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Erasmo!
Faime o favor de levarche de aos teus cans da porta de miña casa, que se segues
a importunar aínda vas a atopar a alguén na vila que non che ten medo ningún!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Un deles, o mais
noviño da partida, rufo e farfallán por demais, intentara tirar do ferro que
levaba ao cinto, pero da labazada que lle caeu do aludido Erasmo sacáronselle
as ganas de repente! As ganas e teño para min que un par de dentes!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Certo, certo don
Manoel! E a tía Asunción? Que foi da tía que da nome a estas historias? Pois
que quere que lle conte don Manoel! Por moito que todo ao seu redor mudara,
obstinada en vivir sen mudanza no seu mundo de aparencia, no seu mundo quimérico
onde nada malo é posible, onde no hai nada feo, onde a brutal realidade non ten
cabida, allea por completo ao que sucede ao outro lado do espello! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A tía Asunción
foi ata que morreu unha especie de Peter Pan feminina, inmatura e refractaria a
calquera compromiso que vaia mais aló de pensar que vestido poñer ou que
zapatos elixir, sen máis contacto coa realidade que o de pescudar se chove ou
venta, o se vai frío ou calor. A nai, ao non obrigarlle a asumir nin a máis
pequena responsabilidade fixo dela unha incapaz. Asunción preguntaba cada día
que había para xantar, pensando sempre que alguén se ocuparía de tomar tal decisión,
facer a compra do necesario, e obte-los cartos para pagalo. E tamén alguén preparalo,
servilo, recoller os pratos da mesa, lavalos, secalos e poñelos de novo no alzadeiro,
que ela con queixarse das moitas espinas que ten un peixe xa cumpría coa súa
parte das tarefas do fogar! <o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Felices
os que se deitan<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">sen
ansias nas que pensar,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">érguense
porque espertan</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">e saben que han de almorzar</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Se, como dixera,
a tía Asunción era refractaria a calquera compromiso tampouco ía ter outra
actitude diferente no que as cousas da relixión fai conta. Cumprir co domingo e
demais festas de precepto si, “</span><i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">sine dominico non possumus</span></i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">”, pero máis polo que ten de exhibición de galas, adobíos e enfeites que por
devoción; pero do resto pouco, moi pouco máis. Así que resumindo, a tía Asunción
católica si que era; apostólica pouco; <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>e
romana tanto como a da tenda de froita. Pero cando naquel malfadado verán do
trinta e seis comezaron as detencións, as fuxidas ao monte e os cadáveres nas
cunetas, e a miña nai Peregrina cuspiulle na cara ao Padre Parada o seu
desprezo por aquela relixión tan oposta nos feitos ás ensinanzas do Cristo que
veneraban na cruz, a tía Asunción considerou que o tempo de ocupar o baleiro
deixado na Congregación do Cristo dos Aflixidos pola deserción da súa irmá “dona
perfecta” era chegado. Aínda que facendo xustiza aos feitos debo engadir que, se
ben é verdade que nun primeiro intre a beatería foi un bo abeiro baixo o que
que agachar ás súas frustracións, Asunción decatouse deseguida, sen mais que
botar unha ollada ao seu redor, que aquela congregación de cirios acesos que
non eran quen de rachar as tebras e rancias pestilencias riba das que o incenso
non prevalecía, resultaba unha vía morta para as súas ansias de vivir.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Un día, debeu de
ser alá polos anos cincuenta, porque andaba eu embarcado nalgún dos meus primeiros
bous de altura, cando ao chegar a Bouzas dunha daquelas esgotadoras mareas contoume
a miña nai, así de vagariño como xuntanza de carpinteiros, da morte da súa nai Ascensión
e de como a súa irmá pequena, coa necesaria complicidade do seu pai, non a
deixara entrar no velorio, que ao funeral xa nin fixera mentes de ir.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Igual
pensaba que ía reclamar a miña parte da herdanza!—alporizábase a miña nai—Por
min que a coma toda ela! Se vai ser ela a que vai a continuar no fogar e coidar
de padre, xusto é! Que os maiores tivemos xa o noso tempo e a nosa oportunidade
de provernos por nos mesmos.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
mire que lle digo miña nai: que foi da Andoriña que non a mirei atracada no
peirao?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O avó
pechou a casa e seica a ten a venda. Disque marcharon a Malpica de Bergantiños
a iniciar unha nova vida, que non sei se sabes que temos parentes pola
bisbarra.</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Nada máis me contou
a miña nai das razóns e circunstancias da marcha da familia cara a litorais moito
máis batidos polo mar, pero ao dia seguinte atopei na rúa á Esperanza, a
rapariga que servira na casa dos avós. Saudámonos e eu pregunteille pola súa
vida. Como imaxinaba non custoulle moito volver a coller casa onde servir, porque
era boa traballadora e muller de toda confianza. De tal confianza que custoume ferro
e fariña conseguir que me contara algo dos acontecementos que provocaron á marcha
da familia a destino tan afastado. Despois de moitas protestas de que ela non é
ningunha lingoreteira, cousa que ben sabía eu, atreveuse a confesarme que pensaba
que a razón non era outra que o feito de que á tía Ascensión a deixara o noivo,
un señorito lambido con aires de figurino, dunha das familias da burguesía
ilustrada viguesa. E que para máis humillación a deixara sen explicación ningunha,
sen dar a cara, “que nin home abondo era para tal cousa. Que estaba a miña probe—
tal dixo— toda composta e emperiquitada agardando que viñera o noivo a buscala
para ir a casa dos seus pais para facer oficial a súa relación, horas e horas
como na película aquela! Sen dar chío, sen deixar escapar nin unha bágoa que
puidera refrescar o oprobio das súas meixelas!” E que, don Manoel, como ben se
pode deducir, a Esperanza era moi afeccionada ás novelas románticas.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Moitos anos e
moitas mareas despois souben, demasiado tarde por suposto, da morte do meu avó
Fadrique e da volta á Bouzas da tía Ascensión. Daquela a miña familia, coa
axuda de todos, xa conseguira montarlle o posto de peixe no Mercado de Bouzas á
miña nai, que xa estaba maior para andar de vendedora ambulante polas portas, e
ben se sabe que “a venta do pescado, faise no mercado”. E podo dicir con
xustificado orgullo que a miña nai tiña unha enorme habelencia para moitos oficios,
pero o de peixeira o levaba no sangue! Tal era o seu arte para ter sempre o
mellor produto que moitos clientes levábanlle o peixe máis caro do que poderían
compralo nalgún outro posto do mercado pola seguridade na calidade do produto,
o sempre acertado consello, e as receitas enxebres para a súa preparación, e,
por que non dicilo?, o pracer de relear unha miguiña cunha das mestras do
oficio.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E que dirá
vostede que fixo a tía Ascensión cando chegou a Bouzas? Pois coma <i>María
Cortizas, canto ves, canto cobizas</i>, un posto de peixe no Mercado Municipal
de Bouzas! Un pouco apartado do da súa irmán, que tampouco ousa moita
veciñanza, pero con vista abondo como para poder controlar quen compra e que compra,
como se aquela información fora a servirlle para mellorar ás súas ventas, que
nunca serán ás da súa irmán, que as damas da Congregación poucas veces van por
elas mesmas a mercar, e as rapazas do servizo doméstico queren mellor unha
peregrina que unha ascensión que non ten tal. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O día da
inauguración do posto da tía Ascensión, sóubeno por Xulio, o carniceiro de
Rebordechán que tiña un posto preto, a miña nai, posiblemente intentando
recuperar a de tantos anos perdida relación, foi onde a súa irmá por desexarlle
sorte na nova empresa que encetaba. Para escándalo da xente que alí e nos
arredores estaba, a tía Ascensión despediu con malos modos á súa irmá,
declarando, máis con berros que con verbas, que se equivocaba se viña a
procurar á súa parte dos cartos da venda da Andoriña, que os cartos eran todos
seus, que para iso estivera todos aqueles anos coidando do seu pai. E a miña
nai, que non calaba a ninguén, rompeu naquela ocasión o seu costume, e todo o
que fixo foi calar, virar as costas e volver ao seu posto sen ollar atrás.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E así pasaron os
anos ata o día maldito no que, preocupado polo aspecto cansado, tan pouco
habitual nela, que observaba na miña nai, ocorréuseme levala ao médico. Probas,
temores e sospeitas confirmadas: a miña nai ten un cancro de útero nun estado
bastante avanzado. Dos catro irmáns que somos Adelina é a que está máis lonxe: casou
por poderes co seu noivo de toda a vida e marchou con el a Montevideo. Os xemelgos
Froilán e Digna están en Baracaldo; el traballando en Altos Hornos de Vizcaya e
ela ten unha taberna galega á que con estraño humor chama Bar “o Caldo”. A
calquera de nós deixar durante un tempo que pode ser (e oxalá que o sexa) longo,
suponnos un problema bastante importante. E como eu nese intre aínda descoñezo o
enfrontamento das dúas irmáns o día da inauguración do posto, sen encomendarme
nin a deus nin ao diaño voume onde a tía Ascensión e cóntolle o da súa irmá.
Ascensión mírame de fite e ceiba toda a súa xenreira:</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Castigo
de Dios! Xa o dicía o padre Parada: “</span><span style="text-indent: -18pt;">a su tiempo su pie resbalará,
porque el día de su aflicción está cercano, y lo que les está preparado se
apresura”</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pero
que necidades estás dicindo? Estas falando da túa irmá!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Fai
anos que Peregrina e máis eu xa non somos irmáns!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Vaia
unha relixión que profesades! Pois non di no Evanxeo segundo Mateo que cando
coidades a un enfermo calquera é como se o fixerades con Cristo?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;"> Pero se como dis a miña irmá ten cancro, podo
contaxiarme!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Contaxiarte?
O único cancro contaxioso é o que tes ti, a maldade!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E alí rematou a
conversa. Aquela marea non saín cos meus compañeiros. A disputa coa miña tía me
puxera a min mesmo as cousas ben claras: tiña ocupacións moitísimo máis
importantes que facer. A pobriña da miña nai morreu como vivira: rexa como un
fuso e sen que ninguén lle escoitara nunca nin unha queixa. A tía Ascensión foise
medio ano despois que a súa irmá dun cancro de páncreas.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle
digo don Manoel! Nesta ocasión vou tomar emprestado unha estrofa do poema que
don Manuel Curros Enriquez dedicou ás nais: <o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Nai,
adorada nai, mártir escura,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">branca
pombiña, arroladora e tenra,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">ai, se
souberas como me deixabas...<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">ai, non
morreras.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p> </o:p></span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-89499761512943620792022-08-23T01:07:00.000-07:002022-08-23T01:07:09.040-07:00A tía Asunción (2)<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnnyCMOZUkifdChg5Ww5TF7YTh9__-wqUN2sM3BBPi-cDYVCX0D7h1ZxxtotXdAkuB5504k3OiBcE6gfJEHdS8ZJOkbcQ3SkXtQFYmPrK9dG0LNXrQQ0UEIveSI0nmtiqJZ_aHHedWlLe4clTzYM5bASWMzMKb6KfpDbBuzvwO8-y_1SuW5VXaJVvH/s1264/Mari%C3%B1eiros%20Su%C3%A1rez.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="540" data-original-width="1264" height="171" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhnnyCMOZUkifdChg5Ww5TF7YTh9__-wqUN2sM3BBPi-cDYVCX0D7h1ZxxtotXdAkuB5504k3OiBcE6gfJEHdS8ZJOkbcQ3SkXtQFYmPrK9dG0LNXrQQ0UEIveSI0nmtiqJZ_aHHedWlLe4clTzYM5bASWMzMKb6KfpDbBuzvwO8-y_1SuW5VXaJVvH/w400-h171/Mari%C3%B1eiros%20Su%C3%A1rez.jpg" width="400" /></a></div><span> </span><span> </span><span> </span><span> </span><span style="font-family: times; font-size: x-small;"><i>Foto de José Suárez</i></span><p></p><p>Mire que lle digo
don Manoel! Cando a miña nai marchou da súa casa a servir de cociñeira na dos
Palau, farta de aturar ao seu pai Fadrique (para o que non puideron escoller
peor nome que poñerlle na pía do bautismo <a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20t%C3%ADa%20Ascensi%C3%B3n%202.docx#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span></span></a>)
era consciente que deixaba atrás a estabilidade económica que a pertenza á familia
dun armador dunha dorna do xeito como a Andoriña podía proporcionar naqueles
anos, pero tamén o pouco aprecio do pai, pouco cariño da nai, e a indiferenza
dos irmáns.</p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Seguro que é unha
trapallada de vellas avoas sen moito quefacer, pero existe unha antiga crenza
segundo a cal en toda familia con dous fillos sempre hai un listo e un parvo, e
en toda familia con dúas fillas unha guapa e unha fea, e na casa dos meus avós crían
ao pé da letra en tal proposición. Polo menos no caso das fillas, que para os
fillos era un pouco máis complicado de establecer posto que, como xa explicara
antes, os meus tíos Xaime e Xacobe eran xemelgos.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Con estes vimbios
non é de estrañar que a miña nai Peregrina tivera moi mastigado, tragado e
dixerido que era unha muller fea e sen outros atractivos que o seu traballo de
atadora ou de cociñeira. Tal pensou ata que un día da segunda quincena de xullo,
nas festas que a igrexa se empeña en dedicar á devoción ao Cristo dos Aflixidos,
coñeceu ao home que sería o meu pai.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pouco teño que
contarlle das Festas de Bouzas a un insigne boucense coma vostede; ben sabe que
estas celebracións<span style="color: red;"> </span>son no fundamental, por moito
que a igrexa o queira disfrazar, ceremoniais pagás de celebración da ledicia de
volver con vida a casa, e non pertencer ao grupo dos que quedaron nas súas
profundidades para alimento dos diversos monstros que o mar alberga. Xa sabe
don Manoel que <i>Atenea</i>, <i>Isis</i>, <i>Sirio</i> ou a virxe do <i>Carmen</i>,
non son máis que as divinizacións de esa estrela que escintila na soidade e
negrura do inmenso mar, estrela que, se nos encomendamos a ela con férrea e sólida
fe, tomará o leme da nosa lancha para guiarnos co seu resplandor de volta ao
fogar. Pouco máis don Manoel, que foi nesas festas onde a miña nai, quero
pensar que baixo a luz do espectáculo pirotécnico, viuse por vez primeira fermosa
nos ollos dun home, o seu namorado, un home que levaba na cabeza todos os
vellos poemas de amor da biblioteca do Pazo dos Lira, na rúa dos Ferreiros.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Aínda que ben sei
don Manoel, que ninguén é quen de contar, ou imaxinar sequera, como foron as
primeiras verbas de amor dos que logo serían os seus pais, quero pensar polo
pouco que a vida me deixou desfrutar dos dous, que aqueles amores santos serían,
pero seguro que non como os santos da igrexa que viven sen comer! E ao seu
cumprido tempo fomos chamados á existencia este que lle fala, unha rapariga a
que bautizaron como Hilaria por non poder poñerlle Ledicia, e os pequenos
Froilán e Digna, xemelgos como os seus tíos Xaime e Xacobe, continuando a
tradición familiar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Cando a miña nai
casou con aquel ilustrado orfo do mar que pouco tempo despois sería meu pai, non
quixo deixar o seu traballo na casa dos Palau, como fixeran tantas outras
rapazas nas súas mesmas circunstancias. Nin cando casou nin tan sequera cando
quedou encinta dos seus sucesivos fillos. O traballo daba independencia á
familia asegurándolles a entrada duns ingresos naquelas frecuentes ocasións nas
que o meu pai pagaba co seu despido o seu compromiso sindical. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Chegou o golpe de
estado da caverna. Ese cruento alzamento instigado pola reacción, bendicido pola
igrexa e executado por un Exército sen honra <a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20t%C3%ADa%20Ascensi%C3%B3n%202.docx#_ftn2" name="_ftnref2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>,
que levouse por diante a todo canto de bo e positivo comezaba a agromar no país
grazas ás tímidas reformas da República; meu probe pai incluído! Chegou o golpe
de estado traendo no seu libro de instrucións a destrución física e moral do
adversario, as mascaradas de defensa da legalidade, os arremedos de xuízos, tan
sumarísimos todos que nin conato de farsa se molestaban en montar; e as denuncias
de fillos a pais, de irmáns a irmáns, de veciños por unha linde ou unha mala
mirada; e as sacas e os paseos, e os cadáveres tirados nas cunetas como bonecos
desamañados; tirados ben a vista, sen xuíz nin forense que os levante, sen
policía nin Garda Civil que investigue os executores do asasinato, que non hai
nada que investigar que todos sabemos quen foi o autor.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Cadáveres tirados
nas cunetas, ou como o do meu pai, na encosta que leva ao túnel que cruza por
baixo a carreteira de Samil; cadáver grazas ao que a miña nai entendeu que
aquela nova igrexa de sacerdotes de pistola ao cinto e correaxe militar por
riba da sotana que acirraban aos cans da morte dende os púlpitos prometéndolles
a gloria eterna á destra de dios padre, e tantas máis indulxencias plenarias
cantas más cabezas cortaran á hidra roxa, non era en forma ningunha na igrexa
de Cristo á que ela se unira; a igrexa que sostiña que era vontade de deus que
uns homes foran ricos e outros pobres, e que loitar por mellorar a vida dos
demais era froito da arrogancia dos homes e a soberbia do demo intentando
torcer a súa vontade, non podía ser en forma ningunha á da miña nai.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Coa disputa da
miña nai con don José, a conta a súa determinación de non atender aos desexos
da miña nai dándolle sepultura no camposanto aos restos masacrados do meu pai, e
a súa renuncia e abxuración da fe nunha relixión baseada nun deus crucificado sedento
de sangue e de vinganza, deu como resultado inmediato a perda do seu emprego na
cociña casa dos Palau, e o baleiro social dunha sociedade aterrorizada coa onda
de irracionalidade e vesanía que impregnaban as detencións e desaparicións.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A unha muller como
a miña nai con catro fillos que manter e un carácter labrado a mallo e escoupro
como couzón de porta de pazo, a perda do traballo na casa dos Palau non ían
desanimala. Petou en moitas, moitas portas, pero a sombra da sotana de don José
mete moito medo nos corazóns, e todas son desculpas, evasivas e pretextos sen
fundamento. “Alento, alento e non desalento”—dicía para si a miña nai a cada
porta coa que lle daban nos fociños. “Filliño, isto é como botar auga ó mar”—dicíame
os dous primeiros días, cando chegaba a casa derreada. “Non teña pena miña
nai—contestáballe eu—que ben sabe que <i>vento, tempo, lúa e fortuna, axiña se
mudan</i>”. E digo ben porque ao terceiro día, cando chega baldadiña de correr
arriba e abaixo polas rúas da vila na procura do traballo, estanlle a agardar uns
poucos homes; os máis afoutados daqueles compañeiros polos que deu todo, incluso
a vida. Traen nunha patela a ofrenda dos mariñeiros do sindicato: o mellor
peixe, escollido do quiñón de cada un deles. <o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Na terra
e no mar,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">afoga o que non sabe nadar.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">֍֍</span></i><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Dous
amores no meu peito<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">viven
para o meu pesar:<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">o da
mociña que quero<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">e o do
traballo no mar.<o:p></o:p></span></i></p>
<div style="mso-element: footnote-list;"><!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20t%C3%ADa%20Ascensi%C3%B3n%202.docx#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: ES; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> <span lang="GL" style="font-size: 9.0pt; mso-ansi-language: GL;">O nome propio masculino de
Fadrique é una variante, na actualidade case en desuso, de Federico, a súa vez derivado
de Friedrich. O seu significado é «aquel que impón a paz», «o que goberna para
a paz» ou «príncipe da paz». Provén do antigo xermano Frithureiks, de <i>frithu</i>,
paz, e <i>reiks</i>, xefe. Está claro polo que levamos relatado que o avó
Fadrique gobernar gobernaría, pero non para a paz! </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn2" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20t%C3%ADa%20Ascensi%C3%B3n%202.docx#_ftnref2" name="_ftn2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: ES; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a> <span lang="GL" style="font-size: 9.0pt; mso-ansi-language: GL;">Azaña quería un exército
moderno, profesional, eficaz e cívico. E tamén máis republicano. Por iso, un
dos seus primeiros decretos, do 22 de abril, obrigou aos xefes e oficiais a
prometer fidelidade á República, coa fórmula: «Prometo pola miña honra servir
ben e fielmente á República, obedecer as súas leis e defendela coas armas».</span><o:p></o:p></p>
</div>
</div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-19375896718876337072022-08-16T23:02:00.001-07:002022-08-16T23:04:45.567-07:00A tía Asunción (1)<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyW4tOsWwGG-S2ByXSMOW4zHGh9xaan-u4_qUpY3QAaisl8iafJRjwGbAlXu87MyxKo-dcA_Fmtz4JZd8-a4f9-0iWx8SKxyDYvD8Mrp8IY0FgJL_MQlIg1PGdT_4r1lyc3RaAs6nk2pNOwQOTLBXy9-OcJH6f4eNFoCDXIfgxHm8fSmwKjAUm8Y3v/s629/Ni%C3%B1a%20con%20palma.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="629" data-original-width="373" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiyW4tOsWwGG-S2ByXSMOW4zHGh9xaan-u4_qUpY3QAaisl8iafJRjwGbAlXu87MyxKo-dcA_Fmtz4JZd8-a4f9-0iWx8SKxyDYvD8Mrp8IY0FgJL_MQlIg1PGdT_4r1lyc3RaAs6nk2pNOwQOTLBXy9-OcJH6f4eNFoCDXIfgxHm8fSmwKjAUm8Y3v/w238-h400/Ni%C3%B1a%20con%20palma.jpg" width="238" /></a></div><br />Mire que lle digo
don Manoel! Ben vexo que goza vostede de bo olfacto para certas cousas; e polo
que estou a comprobar, non só para as da electricidade! Acerta ao pensar que
algunha historia máis hai acochada na miña relación con Laura, a peixeira do
Mercado de Bouzas. Miña peixeira e algo máis, como contareille agora en canto
nosa querida Fina sírvase encher de Monterrei esta cunca, que é o depósito do motoriño
da miña máquina de contar.<p></p><p><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Grazas
Fina!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">Catro fillos tivo
a miña avoa Ascensión. Dous homes, os xemelgos Xaime e Xacobe, e dúas mulleres,
a miña nai Peregrina e a máis nova dos catro a tía Asunción, que chegou á
familia, como adoita ser demasiado común, cando os avós xa abandonaran ás
precaucións permitidas pola apostólica e romana igrexa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">Pouco me contou a
miña nai da infancia da tía Asunción, que xa sabe don Manuel que as nais sempre
foron máis dadas ás confidencias coas fillas que cos fillos (ás máis das veces porque
tampouco os fillos teñen boa disposición a escoitar ás cousas das súas nais), pero
coas poucas cousas que por ela souben, sumados aos retrincos das rexoubas e
cubilladas da xente da vila, armei un retrato que se non é moi exacto tampouco creo
que falte moito á verdade. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">Segundo estas
fontes a tía Asunción foi na súa infancia unha bonequiña malcriada, unha cativa
de rizos de ouro e sorriso engaiolante, sempre ben vestida e ben calzada. Unha meniña
ben belida e fermosa no exterior pero, como tantas veces pasa cos fillos únicos
teñan ou non máis irmáns, tan vaidosa e mequeira, tan egoísta e caprichosa que
ao fin quedou solitaria e sen amigas que aturaran os seus aires de princesa
feudal. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">Aos meus avós
caíalles a baba coas trasnadas, enredos e travesuras da súa filla pequena. Ata
o avó Fadrique, ao que definín un día como un home “máis rosmón que un
abesouro, máis áspero que un sanmartiño e máis túzaro que un toxo”, perdía toda
a súa brusquidade e rudeza coa pequena consentíndolle cousas que facían quedar coa
boca aberta coma pasmóns aos que sabían das súa descortesía e rudeza.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">Se a miña nai
nunca estreara en Ramos, como se na casa non houbera nin cartos nin mans para
cumprir tal tradición, á pequena Asunción non lle podían faltar os zapatos de
charón branco, o vestido de organdí con moitas enaguas, as bragas de perlé a
xogo cos calcetíns e o cárdigan de punto con bodoques. E por suposto a palma
mais requintada da rúa dos Cesteiros! Todo eran meirós para a pequena!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">Se sumamos a isto
a actitude da avoa Ascensión, descargando toda a responsabilidade das labores
domésticas na miña nai, e de forma especial as constantes inxurias e aldraxes do
avó Fadrique a todo o que non fora cousa da cativa, é bastante normal que
ningún dos irmáns tivera pola pequena Asunción moita simpatía. Afecto si,
porque como dicía a miña nai, o sangue é máis espeso que a auga. E digo eu que
tal sería pero non pola razón que a miña nai apuntaba, porque se ben o refrán é
certo nalgunha medida, nono é menos o que reza que “o sangue da amizade é máis
espeso que a auga do útero”, que a sabedoría popular ten estas cousas, e a cada
proverbio cabe opoñer o seu contrario.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL">E deste xeito, golpe
a golpe, desprezo a desprezo, inxustiza a inxustiza, do mesmo xeito que os golpes
do mar van desfacendo que coa súa teimosía e persistencia o máis forte dos cons,
as cada vez máis evidentes diferencias de trato, foron acabando coa
estabilidade familiar. E cando a miña nai ousa un día erguer a voz para
queixarse do trato que lle da o seu pai por un atado na rede co que non está
moi conforme, recibe por toda contestación a inxusta e cruel sentencia:</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
se non estás a gusto nesta casa xa sabes onde está a porta.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Seino—dixo
a miña nai, e sen dicir nin unha palabra máis, virou as costas, deixou as redes
e as labores da casa, colleu as poucas roupas que tiña de seu e foise a
traballar de cociñeira na casa da familia Palau.</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL">Teño unha herba na horta</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL">que lle chaman
o desdén,</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">se non me
queres na casa,<o:p></o:p></span></i></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">
</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL">noutra me haberán de querer. <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoListParagraphCxSpLast"><br /></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-3324544730694613722022-08-02T01:21:00.004-07:002022-08-06T00:57:34.424-07:00Pecado de escándalo<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifyyvi_mFmTbooyWtq4XbOYr8pz70AOzcIS4k3nCiPzds4h2GeUMh35GX1Z5HVnwt8byj1W-z7MhHLLtViNbeSqPYszkSs-JNmihPBSXTR0JH-4QHeNMOSbVlqns52e_vrt7p0TVleI6iG96vGu_6EpSb983467F9Aeq_DAkAQs9EdVgsm-YH0hXDd/s490/Tojeira.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="490" data-original-width="383" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEifyyvi_mFmTbooyWtq4XbOYr8pz70AOzcIS4k3nCiPzds4h2GeUMh35GX1Z5HVnwt8byj1W-z7MhHLLtViNbeSqPYszkSs-JNmihPBSXTR0JH-4QHeNMOSbVlqns52e_vrt7p0TVleI6iG96vGu_6EpSb983467F9Aeq_DAkAQs9EdVgsm-YH0hXDd/w313-h400/Tojeira.jpg" width="313" /></a></div><br /><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Mire que lle digo don Manoel! Seica nuns poucos días vai ter vostede a
oportunidade de compartir mesa e mantel co seu condiscípulo don Xosé María
Tojeira. Condiscípulo dos xesuítas e xesuíta el mesmo, alá nas, tan afastadas
no xeográfico como achegadas no afecto, terras do Salvador onde foi ata vai ben
pouco Reitor da UCA, a Universidade Centroamericana "José Simeón
Cañas". Pois se tal cousa é certa e non lle serve de molestia fágame o
favor de darlle unha moi forte aperta deste humilde filósofo tabernario que
sempre procurou o mesmo que el: rematar coa pobreza e a inxustiza, froito inescusable
da explotación do home polo home. Por camiños diferentes, ben é certo, aínda
que non moi afastados.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ignacio Ellacuría, Segundo Montes, Rutilio Grande, ... tantos e tantos xesuítas
admirables! Os que levaron á outra banda do mar a teoloxía da liberación e os que
a encarnaron en España, como por exemplo os dous José Marías. Don José María Llanos
e don José María Díez-Alegría! E non quero faltarlle ao desafío ao Ramón, o seu
conspicuo amigo e compañeiro de curso deixando de citar a anécdota de que a nosa
Dolores Ibárruri fixera a don Xosé María receptor dás súas derradeiras
confidencias no Colegio da Compañía en Alcalá de Henares, onde o xesuíta pasou
os seus derradeiros anos. Certo é que os que poderían dar fe da veracidade e o contido
de tal encontro xa non están entre nos, pero a anécdota non deixa de ser acaída
ao día da súa xuntanza.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Teño tamén un relato de don José María Díez-Alegría que quixera que lle
lera ao noso xesuíta salvadoreño e vigués. A cousa chegou a min como ben certa,
e aínda que tal non sabería acreditar a teño por tan ben acaída á personalidade
e biografía do teólogo asturiano que a vou a reproducir, tomándome as oportunas
licenzas literarias, e unha licenza xeográfica consistente en cambiar a
localización dos sucesos da orixinal andaluza a unha máis achegada a nos.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A cousa vai dun cura moi novo, recén ordenado, que chegou a unha parroquia da
Galiza rural máis profunda. O eclesiástico procedía da cidade e mantiña unha
ignorancia supina arredor dos usos e costumes da aldea. Por iso cando o señor
bispo informouno informoulle que Marica a do Muíño, viúva de vivo e con tres
fillos pequenos, vivía en pecado arrimada a un vello patrucio que case que lle
triplicaba a idade, e que a súa primeira misión era arranxar tal situación, á
primeira oportunidade que pillouna na igrexa foi canda ela e díxolle:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ti es Marica a do Muiño?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Son!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E tes tres fillos, e un home que anda no
bacallau en Terra Nova e do que non tes novas?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Teño!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E estás vivindo co señor Alfredo na súa casa?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Estou!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois tes que deixar esa casa! Non podes
seguir co vello baixo pecado de escándalo!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pecado de escándalo? Iso que é? Nos non
facemos mal a ninguén, e ninguén ten por que arar no barbeito falando de nos.
Eu vexo por el, e el ve por min, que xa deixou ante notario para quen vai
quedar “<i>mortis causa</i>” a casiña onde vivimos.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O crego entende entón a urxencia do encargo do señor bispo por arranxar a
situación. Marica a do Muiño é muller, pero ven de descubrir que as mulleres
son menos parvas do que lle tiñan contado, teme fracasar na súa primeira misión
e dicide por en xogo o que considera o argumento supremo: o medo ao inferno!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pero, muller, é que non te decatas que iso
vai contra a lei de Deus, e podes condenarte eternamente?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Condenarme? Non creo tal, Padre! Verá: eu cando
veño a igrexa axeónllome naquel reclinatorio de alí; xunto ás mans, pecho os
ollos e dígolle a deus polo baixiño: Señor, ti perdóasme a min o vivir con este
vello e eu perdóoche a ti por terme na pobreza, co home perdido na mar e os
fillos a pedir pan.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E disque don Xosé María Díaz-Alegría remataba o conto sentenciando:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Man por man! Non creo que o Señor tivera
nada que opoñer a tal razoamento!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle digo don Manoel! Teño para min que o xesuíta era, polo menos
nese sentido, tamén dos meus!<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu ben
vin estar o moucho<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">enriba
daquel penedo.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non che
teño medo, moucho!<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">moucho,
non che teño medo!</span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-26008288411698701882022-07-24T02:36:00.006-07:002022-07-24T02:36:49.400-07:00Un home é un home (e un ghato é un bicho!)<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0vK30rC35-HsUC5ma7BdsWRP6Gbnz7jECIl57D6nKYkQ4x9hQoi8daCin7EaWtTCE8fBx2hAJO1EEWdpogputTBKX7QRswYw9jtopP-GgXdN2U7XreOtJIX0KGOBdSGsdnKvku7GDD6FhrYIlZyZllTUkavbipYxZsyLR_w-VzuMCM56BqxenL-vA/s867/Victor%20de%20las%20Heras.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="867" data-original-width="685" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg0vK30rC35-HsUC5ma7BdsWRP6Gbnz7jECIl57D6nKYkQ4x9hQoi8daCin7EaWtTCE8fBx2hAJO1EEWdpogputTBKX7QRswYw9jtopP-GgXdN2U7XreOtJIX0KGOBdSGsdnKvku7GDD6FhrYIlZyZllTUkavbipYxZsyLR_w-VzuMCM56BqxenL-vA/w316-h400/Victor%20de%20las%20Heras.JPG" width="316" /></a></div> <span style="font-family: inherit; font-size: x-small;"><i> </i><i>(Foto de Víctor de las Heras)</i></span><p></p><p><br />Mire que lle digo
don Manoel! Personaxe aborrecible onde os haxa era Francisco o do Castelo. Furibundo
activista do “consellos vendo que para min non teño”, provocaba coas súas
predicas tales desbandadas masivas nos seareiros da taberna do Mincha, que non
era a primeira vez que a Sefa tiña que chamarlle ao orde para que cesara nas
súas acendidas soflamas, sempre trufadas do máis rancio machismo militante.
Porque o Francisco, don Manoel era un fillo aplicado da podre ideoloxía
daqueles tempos que relegaba á metade da humanidade a unha situación de
inferioridade.</p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Fillo daqueles tempos
e fillo tamén dunha nai submisa, obediente e dócil, que tiña a gala perdoar con
xesto de mártir de película de romanos as falcatruadas do seu marido, que xa
sabe don Manoel que, segundo a Santa Madre Igrexa, as fillas de Eva veñen a
este mundo a sufrir, e a súa única felicidade consiste en satisfacer cun
sorriso mortificado os torpes desexos do seu home.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O Francisco fora
alá polos anos oitenta traballador do naval. Traballador que non obreiro, como
el encargábase de deixar ben claro a menor oportunidade. Un daqueles
controladores e cargos intermedios non cualificados que se crían por riba dos carpinteiros,
soldadores, electricistas,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>e outros
obreiros especializados de maior salario e cualificación profesional que a
deles. Nas oficinas de Ríos do estaleiro de Ascón coñecera a Tareixa, unha rapaza
ben guapa e educada á que fíxolle as beiras con tal arte que, malia a
diferencia de educación e situación, arcanos da mente feminina!,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>a rapaza quedou perdidamente namorada, non
sei ben se da súa figura viril ou do seu arte para dicir as maiores sandeces
con voz sedutora.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Seica foi cousa
da nai do Francisco, entusiasta propagadora da fe na auténtica natureza da
muller católica, feita de abnegación, entrega, sacrificio e renuncia, de onde
partiu a idea de que a súa futura nora renunciara antes da voda ao seu ben
pagado traballo de secretaria de dirección no estaleiro, posto que conforme ao
seu parecer non estaría ben visto, nin sería unha boa base para o
establecemento dunha vida en común, que a muller gañara máis do dobro que o seu
marido, e tivera un traballo de maior categoría e responsabilidade que o del. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A Tareixa, o
chegares aquel posto de traballo custáralle ferro e fariña, moito estudo e
moito esforzo, pero aceptou sen queixas a exixencia, orgullosa e alegre de
facer ao seu home o agasallo da súa conformidade e sacrificio. Porque ben sabe
don Manoel, que moitas, demasiadas veces son ás propias mulleres ás peores
cómplices do machismo dos seus homes e as que o inoculan nos seus fillos
varóns, orgullosas protagonistas de infamias tais como a de “mentres haxa
mulleres na casa ti non vas facer cousas de maricóns”, e frases semellantes que
todos temos escoitado máis dunha vez. A nai ensina ao seu fillo que é a súa
irmá a que debe facer as cousas da casa, e que cando ela sexa velliña e requira
de coidados, serán exclusivamente estas fillas as que teñen a obriga de
ocuparse dela. E como neste de caso de Tareixa e Francisco convence ao seu
fillo que el é o rei da casa, e que por iso debe casar cunha muller que sexa unha
criada, como o é ela, unha muller que manteña incólume o que a ela lle
ensinaron, que faga todo canto a igrexa e a sociedade gusten ordenar, e que o
transmita sen dubidar ás futuras xeracións.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Tareixa e
Francisco casaron e foron a vivir a un piso de aluguer alá pola Riouxa. Preto
do traballo pero, para satisfacción da Sefa e de moitos dos seus clientes, moi
lonxe de Bouzas. Logo chegaron os anos oitenta coa traumática reconversión do
naval, a redución de persoal en Vulcano, Freire, Barreras e Santodomingo, o
peche de Ascón, e as grandes mobilizacións da cidadanía en solidariedade cos
peches e despedimentos. Francisco non estivo en ningunha destas accións, nin a
histórica do 15 de abril de 1983 á que acudiron arredor de 250.000 persoas, o
que non lle librou de acabar igual que o resto de compañeiros que si que o
fixeran: na cola do paro. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pasaron moitos
anos sen que ninguén na taberna soubera máis do matrimonio. Para a nosa
desgraza nada do bo dura para sempre, e un día que entraba na do Mincha con
todo o trapo ao vento, vexo que a Sefa faime un aceno sinalándome co queixo
para o recanto onde un vello coñecido está a darlle garlopa ao mostrador,
mentres un par de vítimas intentan rematar ás súas cuncas coa máxima
celeridade. Demasiado tarde! Xa me veu!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Benditos
os ventos que o traen por estes portos don Paio! Abarloe aquí a lancha que algo
de viño haberá que botarlle a esa palleta!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Canto
bo por estes caladoiros! De visita, ou?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
don Paio. Non sei se saberá que morreu o meu pai, e decidimos volver a Bouzas,
a vivir á casa da miña nai.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
sabía nada. As miñas condolencias. E a túa nai, como o leva?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Moi
conforme non está, pero hai sitio abondo e así aforramos o aluguer, que non
están os tempos para tirar os cartos. Ademais, agora que botaron ao subnormal
do meu irmán de San Rafael, quen lle vai a botar unha man para controlalo, se
está cada día máis violento? Xa lle digo eu: pois a Tareixa! Que ademais así
estará máis entretida e sen tempo para andar pensando cousas raras!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Todo
vantaxes! E Tareixa que di deste arranxo?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Que
vai dicir? Cada un apanda co seu. Eu teño abondo co meu traballo nunha auxiliar
de Barreras controlando ás horas e os partes de traballo dos obreiros, que
sempre están intentando estafar á empresa. Ela co seu traballo de muller, que é
ben descansado, todo o día man sobre man na casa!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Man
sobre man non estará. Non tedes fillos?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Temos
soamente unha filla. E non será por non intentalo! O primeiro non durou moito.
Seica naceu cun defecto no corazón e morreu con dous ou tres anos, non recordo
ben. Despois non se quedaba embarazada, pero non pola miña culpa, eh! Que fomos
ao médico e dixo que era culpa dela, que seica aínda estaba impresionada coa morte
do primeiro fillo.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
logo veu a filla, non si? Que o tempo é un gran menciñeiro ...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O
tempo e o marchar de Vigo. Saíume un traballo en Canarias e alá marchamos. E
vese que o non ter nada que lle recordara a Vigo foi para ela man de santo, que
ao pouco tempo de estar nas illas quedou embarazada. E todo foi moi ben. A
única tacha é que fora unha nena! Pero en canto poidamos iremos a polo machiño,
que eu quero un rapaz para que manteña o meu apelido.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O teu
apelido tamén o leva a nena ...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pero
non é o mesmo, don Paio!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
será. E ela, como está?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Se a
ve non a recoñece. Está feita unha calamidade; sempre chea de alifafes, e sen
gana ningunha de compoñerse, que lle digo eu: pero muller, amaña un pouco ese
pelo e esas roupas que pareces un baldreu! E mira para min con cara de pena,
como se eu tivera algo que ver no tema!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Digo
eu que se nono tes ti quen o vai ter!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Aquilo, don
Manuel, non levaba trazas de rematar! A Sefa ollaba para min un pouco con cara
de risa e un pouco con cara de pena e eu devolvíalle a mirada pedindo árnica. Para
poñer as cousas no seu contexto debera de engadir que o Francisco era desa
caste de xentes odiosas empeñadas en invadir o teu espazo persoal, tocarte repetidamente
para asegurarse que non fuxiches, que aínda estás aí, e preguntarche
incansablemente por se a túa capacidade de comprensión das súas estupideces
aínda se mantén incólume.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Entre toda aquela
enxurrada de información dúas cousas quedaron firmemente chantadas na miña
memoria: Unha tráxica e unha cómica. A tráxica o feito de que o médico
desaconsellara vivamente a Tareixa de ter un novo embarazo e que o Francisco
lle dera tan pouca importancia aos riscos asociados a ese estado. A cómica
cando nos contou, así de pasada, como como se fora a cousa máis normal do mundo,
que tódalas semanas xuntábanse un grupo de amigos para ver xuntos o porno do
Canal +. Sen descodificar, que iso haino que pagar, e aínda que sexa con raias se
adiviña ben o que están a facer. E non tiven outra que tragarme as miñas risas
cando souben que naquela España dos anos noventa tan paduana, pasmona e
melindrosa, máis de trinta mil homes borrachos de testosterona facían o mesmo.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pasaron algúns
anos máis. Perdín todo contacto co Francisco: Ignoro se porque dende aquel
nefasto día entraba na taberna do Mincha con certa precaución ou ben porque el
cambiara de hábitos. Un día achégase a min o meu bo amigo don Luis de Altamira
e Toranzo, mestre e poeta ao que algúns obstinábanse en chamar o Migallas, para
darme a noticia da morte de Tareixa, a muller do Francisco o do Castelo.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
logo, como foi?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Morreu
de parto. —interveu a Sefa—Mira que lle dixeran que co historial que tiña non
debera quedar embarazada! Pois nada, nin caso!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
estou eu tan seguro que o do embarazo fora decisión dela ...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">De
quen senón?—preguntou don Luis.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Eu
ben me lembro dunha conversa que tivo con don Paio, fai xa unha chea de tempo.—apuntou
a Sefa, que non lle tiña moita lei ao Francisco.—Que se unha filla non, que se
un fillo si...Moita leira e moito “un fillo so e pouco” e agora, vostede mirou
ao Francisco no funeral da súa muller?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ben
sabe dona Sefa que eu a actos da liturxia católica non asisto. E logo, que foi
que sucedeu?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O que
puido ver todo o que tivera ollos! Que tampouco tardou moito en procurarlle
reposto á morta. Que moi desconsolado estaría pero non tanto como para estar
máis atento ao escote da lurpia que estaba canda el que aos responsos do cura.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ordiá!
—dixo o Antonio que tiña a orella posta.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pero
pecha a boca home, que pareces un bocareu sempre coa boca aberta!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non pasou moito
tempo sen que o Francisco pasara pola do Mincha a invitar a unha ronda para
celebrar o seu novo casamento. Si don Manoel, si! Coa muller que o consolaba na
igrexa no funeral da Tareixa. Raíña morta, raíña posta! E mire que lle digo,
don Manoel! Foi cousa de ver o cambio como da noite ó día da condición do
Francisco. Xa di o refraneiro que os que dormen no mesmo colchón vólvense da
mesma condición, e o do Francisco non foi virarse como a folla do umeiro senón
mudar de condición como unha especie de metamorfose. Home, don Manoel! Tanto
como de crisálida a bolboreta non diría eu! Deixémolo en de cullarapo a ra! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E como non podía
ser doutro xeito, un día que entrei na taberna sen as debidas precaucións case
que dou de fociños co novo Francisco. Afortunadamente para min o larapetas tiña
ben amarrada a outra presa, Antonio o da asesoría, e estaba tan concentrado na tarefa
de acurralalo contra a parede do fondo da taberna, que non se deu conta da miña
presenza, de forma que puiden alcanzar sen ser visto unha posición de
privilexio dende onde poder escoitar a súa conversa.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Don
Antonio, ten que seguir o meu exemplo e facerse un home feminista!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Un home
feminista? E iso que ven sendo?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
un troco total da súa actitude fronte á muller. A descuberta do agravio
histórico que o patriarcado ten exercido riba da muller e a vontade de reparalo.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Para
min non mires! Eu non estou casado!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Iso
non importa! Vostede, o queira ou non, é unha peza máis da opresión machista!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Sabes
que? Iso de ser unha peza me tranquiliza moito. Quer dicir que por moito que me
mova as cousas non van cambiar.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
tal don Antonio. Cada un de nos ten a súa parte nesta tarefa de destrución
deste sistema mundialmente devastador, eticamente inadmisible, e que provoca
unha total infelicidade do conxunto da sociedade.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Moi
posto che vexo eu nestas cousas...</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Levo
lido moito, analizado moito sobre a violencia cultural do patriarcado que pretende
denigrar o feminino como algo accesorio e meramente secundario, para poder
situarme dentro do pensamento feminista malia a miña condición de varón!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Xa me coñece don
Manoel! Cando escoito certas cousas calar non calo nin debaixo da auga, e aquilo
xa foi demasiado para a miña capacidade de “non intervención”</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Dende
a máis respectuosa seriedade don Francisco. Non estará a dicirme que o varón é
o orixe de todo o malo e a muller de todo o bo? Porque tal falsa é esa
afirmación como a contraria!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Estaba
vostede aí! —dixo o Francisco, distracción que aproveitou don Antonio para
marchar a todo fulespín facendo un xesto cara á Sefa que xa pagaría mañá—Non me
negará que toda a nosa cultura está asentada sobre a violencia riba da muller,
coa complicidade das propias relixións!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
negareillo! E con argumentos, que non con prédicas de inquisidor recén
converso. E da complicidade das relixións monoteístas non me fale, que a min nunca
me atopou rezando en ningunha!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
será vostede un machista totalitario!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
que quere que lle diga don Francisco! Machista seguro que un pouco. Totalitario
tamén porque quero ver a igrexa, a calquera igrexa, fora da educación; porque
educación e relixión son incompatibles. Eu postos a ideas de franciscos, sonlle
máis das de don Francisco Giner de los Ríos, que cría afervoadamente que a máis
poderosa ferramenta para acabar coa discriminación da muller era a coeducación,
é dicir educar á muller non so <i>como o home</i>, senón <i>co o home</i>. E
morra o conto, que teño máis que facer!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle
digo don Manoel! Todo o mundo ten dereito a cambiar de opinión, pero as
biografías dalgunhas conversións teñen un certo tufo a Torquemada que non son
quen de aturar. E por rematar con xeito este conto do Francisco o do Castelo
veume ás mentes aquel título da colección de poemas de Rafael Alberti, escritas
en homenaxe a os cómicos do cine, “</span><i>Yo era un tonto y lo que he visto
me ha hecho dos tontos</i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">”, para
poñer a xeito de epitafio virtual riba da súa fachendosa cabeza:<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 1.0cm; margin-right: 1.0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu era un parvo machista e a vida fíxome dous
parvos: un parvo machista e un parvo feminista<o:p></o:p></span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-40547559674399340772022-06-29T01:11:00.001-07:002022-06-29T01:11:14.610-07:00Tocar de oído<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5v08Tnk_svZtqXTFhriTx6TD2xPLbc2a1Z8wgk8KdIUWt3U12kulcRSsg50M8l1eyM7MAdd5eu_1wkBnSRMhdl3W0FNIwwjP_nzgUg_3I7FhLXjWUPcOPYlXwV3fuSYtorF6vhrxvO3P2Up0hImvxFNmSUeHrBqjl_kQln9QadrTjMR34m7dtw9d4/s676/El%20barbero.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="356" data-original-width="676" height="211" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5v08Tnk_svZtqXTFhriTx6TD2xPLbc2a1Z8wgk8KdIUWt3U12kulcRSsg50M8l1eyM7MAdd5eu_1wkBnSRMhdl3W0FNIwwjP_nzgUg_3I7FhLXjWUPcOPYlXwV3fuSYtorF6vhrxvO3P2Up0hImvxFNmSUeHrBqjl_kQln9QadrTjMR34m7dtw9d4/w400-h211/El%20barbero.jpg" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo don Manoel! Lía eu nestes días nun libro no que se recollían
varias obras pouco coñecidas de don Francisco de Quevedo, un texto que, arcanos
da mente!, espertou nos recantos da miña memoria a figura dun vello coñecemento
do meu Bouzas da Alameda, e da súa peripecia nos xa moi afastados tempos nos
que eu traballaba nos bous de altura do Gran Sol co meu amigo Tiniño, o <i style="text-align: justify;">Averomar</i><span style="text-align: justify;">.</span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pois verá, don Manoel! Andaba eu, como en tantas outras ocasións, petiscando
cal galiña ociosa polos andeis da biblioteca pública Juan Compañel, cando ao tomar
nas miñas mans o libro do que lle falo, abriuse este, me atrevería a afirmar
que pola súa propia vontade, por unha páxina concreta, na que puiden ler unhas
reflexións arredor do oficio de barbeiro que tiveron a virtude antes citada,
traerme ás mentes os feitos vividos co Mingos na barbería da Alameda.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E meu dito, meu feito, collín o libro de don Francisco onde figuraba a tal “<i>Pregmática
de aranceis xerais</i>” para poderlle ler, a xeito de aperitivo antes da fartura
relatora, o texto seguinte:<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 10.0pt; margin-left: 1.0cm; margin-right: 1.0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">... coñecendo a natureza ou inclinación dos barbeiros ás guitarras,
mandamos que para que mellor sexan as súas tendas coñecidas, e os que deles
tivesen necesidade poidan saber cales son as súas tendas, en lugar de bacías ou
cortinas, cólguese unha ou dúas guitarras, con permisión xeral que facemos de
que, con todo das que estivesen colgadas na tenda, poidan ter para tocar eles e
os seus amigos ata dúas ducias delas; sen que se entenda por isto o que se lles
prohibe o ter xogo de xadrez, damas ou outros entretementos.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Vostede ben sabe meu don Manoel, que a afección dos barbeiros á música, e
moi especialmente pola guitarra auténtico símbolo do gremio, ven sendo un estereotipo
desde tempos xa ben afastados. E a perruquería do Rial, na Alameda de Bouzas
non era, por suposto, unha excepción a esta regra. Para facer fronte ao
prestixio da agrupación de pulso e púa da barbería do Servando da Rúa dos
Ferreiros, o Rial contaba coa colaboración do Eloi, o acordeonista tísico, pai
do Liberto/Lamberto, e do que xa lle contara a súa peripecia, e o Mingos, o seu
axudante de perruqueiro e protagonista da nosa historia.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Mingos era unha desas xentes que toda a súa vida serán aprendices de algún
oficio que non lle gusta, e inevitablemente e como fatal consecuencia, mestre en
ningunha. Non por falta de habilidades (que ao mellor tamén) senón da debida tenacidade
no empeño e a indispensable constancia, persistencia e determinación no
emprendido. Como natural de Bouzas estivo embarcado, pouco tempo, porque xa se
mareaba co barco amarrado ao peirao. Logo traballou na carpintaría da rúa de
Alfolíes, pouco tempo tamén porque de cada dez puntas metía torcidas once. E de
Talleres Reina tiveron que botalo porque botou man dunha soldadura autóxena e
pensando que o soprete estaba apagado porque a chama tornárase invisible,
estivo a piques de incendiar o taller enteiro. E así podería seguirlle contando
as desfeitas todas que foi facendo en todo canto traballo os bos oficios da súa
probe nai conseguía, convencendo ao encargado de que existía algunha (aínda que
remota algunha) posibilidade de que o rapaz, cada vez menos rapaz e cada vez
máis mozo, chegara a ser en algunha actividade, mediante o estudio e a
práctica, algo máis útil que para apañar auga cunha peneira.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E falando de inutilidades, perdas de tempo e disparates varios,
ocorréuselle a nai do noso Mingos, que se, como afirma a paremia popular,
poucas cousas o son máis que <i>dicirlle a un escaravello que varra</i> non
sería mala cousa falar con algún dos barbeiros do pobo por ver se a cuestión
podería parecerlles acaída á necesidade pola que estaban a pasar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ata o desembarco dos estilistas, a profesión de barbeiro era un traballo
modesto e non demasiado ben considerado que podía desempeñarse con moi pouco
gasto: “pois bastan para exercer tal oficio, panos, bacías, tesoiras, navallas,
peites, vasoiriñas, espellos, e as demais ferramentas que pertencen ao barbeiro
para sangrías, sacar moas, dar puntos, botar ventosas, e cousas así, por quen
está a mesma subordinada á medicina”. Porque ata case que finais do século XX o
barbeiro, especialmente na Galicia interior, non só exerceu de perruqueiro e
rapa barbas, senón tamén de sacamoas, sangrador <a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/Toco%20de%20oido.docx#_ftn1" name="_ftnref1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>,
enfermeiro, cando non, en ausencia de médico, a facer pequenas intervencións de
cirurxía menor. Para Quevedo os barbeiros pertencen ao último estamento da lúgubre
procesión hipocrática, que encabezan os médicos e vai seguida por boticarios,
cirurxiáns, sacamoas e, ao final, os barbeiros, aos que resulta máis doado
perdoar pola súa afección á guitarra e á diversión.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A nai de Mingos, consciente de que afección á guitarra e á diversión non
faltaban ao mozo, foise para o establecemento de don Servando con tal
encomenda. Recordará don Manoel que don Servando era home optimista, que de
todo acontecemento facía unha festa e que a todo o que lle sucedía sacaba
proveito, polo que non foi para el un esforzo extraordinario cumprirlle o gusto
á probe nai. E, o que son as cousas!, o oficio de perruqueiro non se lle deu
tan mal como os anteriores, e en pouco tempo pasou da vasoira ás tesoiras, e
das tesoiras á navalla de barbear, facéndose cunha clientela fiel que gustaba
das súas chanzas e churruscadas, e que agardaba por el ata que librara do
cliente anterior. E deste xeito seguiu durante moitos anos na barbería de Servando,
cortando o pelo e tocando a guitarra na agrupación de pulso e púa, ata que un
mal día tivo un enfrontamento co seu xefe por culpa dun mi bemol. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Don Servando, non sei se xa llo dixera don Manoel, era un músico máis que
notable, de bo oído, e formación académica. E ese día algo lle soaba mal no
conxunto. Despois de moito mandar afinar a tirios e troianos chegou á
conclusión de que alguén estaba a tocar un mi natural en lugar dun mi bemol</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">A ver compañeiros: a partitura está en do
menor. O mi é, como indica a armadura, bemol, non natural.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ao Mingos deulle a vea respondona, e malia que non era precisamente el quen
tal nota equivocada estaba a tocar, díxolle a don Servando:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O sinto don Servando! Eu toco de oído e
non me deixo aconsellar.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-align: left; text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-align: left; text-indent: -18pt;">Pois
es ben tonto! —contestou o barbeiro, que coa música non gustaba de bromas.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ao que o noso Mingos contestou cuns versos que ignoro de onde puido sacar,
pero abondo acaídos á situación <a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/Toco%20de%20oido.docx#_ftn2" name="_ftnref2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>:<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Señor, vencerse a sí mismo<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>un hombre es tan grande hazaña<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>que sólo el que es grande puede</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>atreverse a
ejecutarla.</i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Yo era un tonto, y lo que he visto<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>me ha hecho dos tontos.<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Pues para entrar donde quiera,</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>¿qué más hay que
hacerse tonto?</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle
digo, don Manoel! Ao día seguinte o Mingos pediu a conta na barbería do
Servando; recolleu ás súas cousas e marchou moi digno para a perruquería Rial,
onde xa lle estaban agardando para tocar cousas máis enxebres, a guitarra do
propio Rial, o acordeón do Liberto/Lamberto, e, como non, a gaita do meu amigo
Tiniño, o Averomar.<o:p></o:p></span></p>
<div style="mso-element: footnote-list;"><!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/Toco%20de%20oido.docx#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""></a><span lang="GL" style="font-size: 9.0pt; mso-ansi-language: GL;">Nota <span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 9.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span>:
Quero supoñer que aos meus lectores de Bouzas en particular, e os amantes das
conservas de peixe en xeral, lles fará moita graza saber que o apelido
Alfageme, deriva do árabe <i>haggam</i> que significa sangrador. É dicir o que
practica tales mesteres terapéuticos, e hixiénicos.</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p></o:p></span></p>
</div>
<div id="ftn2" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/Toco%20de%20oido.docx#_ftnref2" name="_ftn2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""></a><span lang="GL" style="font-size: 9.0pt; mso-ansi-language: GL;">Nota <sup><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><sup><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 9.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></sup><!--[endif]--></span></sup>:
Os versos son do drama histórico de 1653, de don Pedro Calderón de la Barca, A
filla do aire. Obra en dúas partes de tres xornadas cada unha, que narra a
historia de Semíramis, raíña de Asiria e fundadora de Babilonia.</span><o:p></o:p></p>
</div>
</div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-34597402664864256232022-06-03T03:16:00.001-07:002022-06-03T03:16:42.603-07:00Balbina, viúva do mar.<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcd72x-3kfulFjdUieczE8IXLKfuqDjw6Q2tD0a3_l0LJMTJgADc-4CJlYiviwBpnoc8CuHwptWfrHj0Jg_neNmDMN2UkdeAUK6tuxJkGj-O4tebUcTocoviWFsGDT-r4dTnjFugtvvf9pJwzNkVRUFYVtnTqjwMUgVAy6aZMHkADeRTq2wnEXfjlR/s657/Principe.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="438" data-original-width="657" height="266" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgcd72x-3kfulFjdUieczE8IXLKfuqDjw6Q2tD0a3_l0LJMTJgADc-4CJlYiviwBpnoc8CuHwptWfrHj0Jg_neNmDMN2UkdeAUK6tuxJkGj-O4tebUcTocoviWFsGDT-r4dTnjFugtvvf9pJwzNkVRUFYVtnTqjwMUgVAy6aZMHkADeRTq2wnEXfjlR/w400-h266/Principe.jpg" width="400" /></a></div><br />(Fala
dona Lola)<p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ben o sabe don Paio! Que por min non ha de quedar o relatarlle hoxe algunha
peripecia máis daqueles personaxes da miña mocidade. Que aínda que os anos empezan
a ser algúns, aínda me queda vívida memoria daqueles tempos, tan distintos
nalgúns aspectos aos de agora, e tan semellantes noutros.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non sei se lle contara que antes de ter á nosa filla traballei nas oficinas
dunha empresa alemá, importadora de equipos para laboratorios, clínicas e
hospitais. Pola miña actividade nesa oficina tiña contacto diario con unha
muller nova, pero que aos meus dezasete anos me parecía moi maior, dada de alta
na nómina como empaquetadora, pero cuxa actividade principal era facer os
mandados, incluído o cobro de facturas, levar e traer cartos dos bancos ... e
xa fora das súas obrigas irnos ás compañeiras ata á taberna do Alameda a por
empanadillas ou bocadillos de calamares de tan saborosa lembranza!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Balbina, que tal era o nome da nosa compañeira, era unha daquelas viúvas do
mar que non sabían se realmente o eran. Porque cando levaban un ano de casados,
un golpe de mar arrancara ao seu home xunto cun tripulante máis, da cuberta dun
vello bou de altura, que estaba a faenar no Gran Sol. Os dous perdérase no mar sen
que ninguén lle puidera dar rescate, e os dous corpos tiveran unha sorte
dispar: o do home de Balbina nunca fora recuperado; o do seu compañeiro o mar
devolveuno á praia de Bantry case que intacto, e enterrárono no cemiterio
mariño que tan acertadamente describiu vostede naquela historia de “Xan de
debaixo da cama”. E dicíame Balbina:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O achado do cadáver foi para a miña compañeira
unha gran alegría. Sacáronlle un peso do peito. Agora que ten ao seu home
tranquilo no cemiterio, empeza de novo a vivir.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ela non. Non pode; non debe; non quere. Espera e espera, porque un
desaparecido no mar non tiña a consideración de tal, ata dez anos despois da
súa desaparición, polo que a probe Balbina queda nese limbo xurídico de nin
casadas nin viúvas. Como aínda por riba o seu home ía ao quiñón, e o armador
tiña todos os papeis atrapallados, tampouco desta parte obtivo axuda ningunha,
co que non tivo outra que poñerse a traballar e, menos mal que sabía ler e
escribir, e tiña unha certa habilidade para levar as contas. E así foi como
entrou na empresa para facer os mandados.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Balbina viñera do Brasil de ben cativiña. Os pais volveran despois dunha
breve estancia da que non “trouxeran moita prata” como don <i>Goaquín</i> e
dona <i>Iana</i> daquel romance da Vila do Rabiño que recitounos vostede o
outro día, que o pai de Balbina, visto e comprobado o que cumpría facer para
gañar moitos cartos naquel país, decidiu volver á terra, porque para “roubar e
delinquir non necesitaba emigrar a outro país”. Algo aprendeu o pai de Balbina
na emigración que foi o valor da educación, e por iso insistiu tanto en que a
súa filla estudiara. E grazas a tal insistencia Balbina puido saír de fregar
escaleiras, aínda que tampouco o réxime existente lle deixara prosperar moito
máis.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Eu, como vostede, devezo polas boas historias, e Balbina contoume unhas
cantas! Algunha moi triste como a da súa cativiña que se lle quedara morta nos
brazos cando estáballe dando de mamar, (“o que estaba para ela ninguén o leva” dicía
por todo comentario), ata algunhas outras moito máis divertidas, como a que lle
quero contar hoxe.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Balbina estivera moito tempo gardando as ausencias ao seu marido, un pouco
por gusto e un máis polo que dirán. Ata que un día como calquera outro, sen
razón aparente que o motivara, espertou á certeza de que nin o mar nin os
peixes tiñan intención ningunha de devolver o cadáver do seu home, e que xa era
hora de deixar de mortificar o corpo e que un pouco de compañía a ninguén lle
vai facer dano, polo que iniciou una relación con un camioneiro de larga
distancia. Probe Balbina! Para superar unha relación cun mariñeiro de altura,
que o máis do tempo estaba embarcado, e logo vai e desaparece barrido polas
ondas, inicia unha relación cun camioneiro de transportes internacionais, que sabe
que vai a estar en Vigo un par de días ao mes, cando cadre!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Balbina é desas persoas das que as xente ignorante di que “son máis simples
que o mecanismo dun canabarro”, sen saber a complexidade teórica (ecuacións
diferenciais incluídas) que tal mecanismo esconde. Como no seu peito non ten
cabida a maldade, da por suposto que ás persoas ás que fai partícipe das súas
confidencias máis íntimas, gozan desa mesma condición. Cousa que, no caso que
nos ocupa, non é así no xeral e moito menos no particular. E con isto de
particular quero facer referencia a unha compañeira da empresa, de
comportamento cando menos peculiar, polo menos para finais dos anos sesenta no
que a miña historia ten o seu desenvolvemento.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Milagrosa, Mila, é unha muller moderna, o que hoxe chamariamos unha muller <i>empoderada</i>.
Consciente do seu atractivo sexual, sobre todo para certo tipo de home, fai
relación con todo canto médico solteiro pasa polo comercio porque está decidida
a, como di ela, progresar na vida, e que algún daqueles clientes (da tenda) a
retire da necesidade de madrugar. A Mila encántalle turrarlle da lingua a
Balbina para que lle conte os progresos da súa relación co camioneiro. E para que
soamente sexamos mulleres as que escoitemos ás preguntas de Mila e as respostas
de Balbina, invaden a oficina onde estamos as de contabilidade, asegurando a
ausencia de homes e xefes, nestas conversas.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A min, don Paio, esta exposición pública das intimidades, aínda que sexa
entre mulleres, non me gusta nada de nada, e procuro buscar algunha escusa para
saír, pero as veces a curiosidade é máis forte que o pudor, e quedo na miña
mesa.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ese día Mila estáballe a advertir da maldade intrínseca dos homes, e poñíaa
sobre aviso para non ceder aos seus requirimentos sen un compromiso firme de
matrimonio. Que o camioneiro o que estaba a buscar era unha parva que lle
lavase e lle pasara o ferro á roupa; que lle fixera cousas ricas para xantar, e
lle quentara a cama cando ía frío. E, por suposto servira de recipiente aos ardores
da súa bragueta cando ao paxaro de abaixo lle dera por pedir acubillo!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Respondeu Balbina que non había caso. Que aínda non fixeran nada e que para
conquistarllo ela lle dixera que era virxe.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois fixéchela boa! —díxolle a Mila.—E
como pensas facer cando chegue o momento?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Balbina quedou a pensar. Brevemente, non moito tempo, ata que unha idea
iluminoulle os ollos.</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E logo, Mila! Ti que andas moito con
médicos, por que non lle preguntas a algún deles se de estar moito tempo sen
home o virgo pode volver a medrar.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Medrar o virgo, medrar o virgo! Todo o
máis que podes ter aí, de tanto non usalo, é teas de araña!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">Risas a cachón e que eu recorde non houbo moito
máis. Balbina casou co camioneiro, que ao pouco deixou os viaxes internacionais
e mercou unha furgoneta de reparto. E Mila? Pois Mila seguiu procurando o home que
a retirara de madrugar ata que chegoulle a idade da xubilación.</p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A muller
do mariñeiro,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">cando el
sae para o mar,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">se viúva
non se queda</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">viúva pode quedar.</span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-53025731754972751742022-05-23T01:54:00.001-07:002022-05-23T01:56:26.267-07:00Opina que algo queda!<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhICvVRUqvEti1m4Es1eS3HutlrmX-O0G-JaWD9DyOC6tILXvdMZV3Fz7DaZFSpDAnDbsyaCNn_a1MLPwyfZEa57ROxSr6kJXWgqQdcODRfeGqAYyyHXElwjk7rDfSBmQ9HPHCPjTtrunm6yafBWaQERbqXQgYA3WzHPoMW5OwilQefXPN34atq_-_B/s1031/Taberna.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="1031" height="279" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhICvVRUqvEti1m4Es1eS3HutlrmX-O0G-JaWD9DyOC6tILXvdMZV3Fz7DaZFSpDAnDbsyaCNn_a1MLPwyfZEa57ROxSr6kJXWgqQdcODRfeGqAYyyHXElwjk7rDfSBmQ9HPHCPjTtrunm6yafBWaQERbqXQgYA3WzHPoMW5OwilQefXPN34atq_-_B/w400-h279/Taberna.jpg" width="400" /></a></div><br /><div style="text-align: justify;">Mire que lle digo don Manoel! Non é por darlle a razón como din que faise cos tolos, pero cando a ten, tena! Tampouco eu entendo por que algunha xente, destra por demais nas disciplinas artísticas, presume en público da súa ignorancia nas materias científicas.</div><p></p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Que pensen de min o que queiran, pero a música é máis importante que as matemáticas ou a física! —seica proclamaba aos ventos microfónicos, eufórico e moi pagado de se mesmo, un destes popes da Cultura Oficial.</p><p style="text-align: justify;">Pois pensaremos, meu, pensaremos! Que se coidas que porque ti nos permitas ter ou non ter unha opinión sobre a túa declaración de principios ímosche facer caso, aviado vas! Por moito que saias na tele en moitos sisudos programas deses que chaman de opinión. </p><p style="text-align: justify;">Non teño que dicirlle, don Manoel, o importante que sempre foi a música na miña vida. Correndo de neno detrás de canto gaiteiro pasaba polas rúas de Bouzas primeiro, e nas cubertas dos bous de altura co Tiniño o “Averomar” despois. Aínda máis! Recordará don Manoel que, despois de moito esforzo, fun quen de facer sonar con certo aquel a gaita do Marcial que o Tiniño me deixara en agasallo antes de marchar con destino descoñecido. Fun e son, que aínda saio tódalas semanas a tocar unhas pezas cos amigos, ben é certo que non nesta nosa taberna do Mincha, que a gaita é instrumento que quere horizontes máis abertos. Pois con todo e con esas, non sería quen de establecer tales prioridades entre unhas e outras materias. Nin sería quen nin tampouco creo que haxa motivo razoable como para ter que desprezar unhas en beneficio doutras. Parece que esta sociedade nosa xira arredor do culto á ignorancia e a mediocridade, e que o verdadeiramente democrático consiste en admitir que a túa ignorancia é tan válida como o meu coñecemento.</p><p style="text-align: justify;">Recordo o día no que coincidiron na taberna o Damián e o Breixo. Damián, xa sabe! Aquel poeta minimalista que traballaba na asesoría do meu amigo Antonio, e que de tanto procrastinar arreo non preparara nin tan sequera a primeira das oposicións de instituto. Do Breixo pouco máis lle contara que aquela anécdota súa nas primeiras eleccións democráticas no que puxera firmes á Garda Civil e mandara ao sobre do lixo todo o voto recluso e presidiario de AP e a UCD. E non que o Breixo que daquela estaba a estudar na Facultade de Física da USC, era a estas alturas un experto na cousa esa das partículas elementais. Por unhas cousas ou outras, o viño Monterrei ou se o polbo quer máis o menos picante, Damián e Breixo acabaron tecendo unha conversa sobre temas insubstanciais que, despois de dar máis voltas cunha corredoira acabou por intentar analizar as bondades e inconvenientes que a ausencia na taberna dun receptor de televisión tiña. </p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Non todo é malo na televisión! —argumentaba o Damián.</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Certo! —respondeu Breixo. —Nada é malo nin bo sempre. Pero tampouco é mala unha lavativa e non creo que unha taberna sexa o mellor sitio para poñerse unha!</p><p style="text-align: justify;">Ao Damián esta oración comparativa do Breixo, na que equiparaba a televisión cunha lavativa, con todas as imaxes escatolóxicas asociadas a tal metáfora, deixouno momentaneamente sen goberno, cos miolos dando máis voltas que unha estornela intentando forxar unha resposta que estivera á altura da complexidade do concepto. Menos mal que o ter unha cunca a man axuda moito nestes transos, e a inxestión dunha boa cantidade de fluído alcohólico fornece o necesario tempo de reflexión para ordenar ás ideas na procura dunha resposta axeitada a tan brillante cotexo.</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Eu, coma vostede, abomino de toda esa televisión de vísceras e miudanzas...</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>E soamente desfruta cos documentais da dous, verdade? —retruca o Breixo, lizgairo como gato polas brasas.</p><p style="text-align: justify;">Teño que recoñecer, don Manoel, que adoro estas confrontacións dialécticas! Pero que sexan en vivo e en directo, cos protagonistas de carne e ósos, non eses actores de raios catódicos, editados e conxelados nunha gravadora, personaxes de cartón pedra que recitan sen convicción un diálogo que alguén escribiu para eles, enfrontamentos preparados para o desfrute de ximnastas de sofá, e máis falsos que un duro de madeira! Mágoa que o Breixo sexa rival demasiado preparado para dar un bo combate. E Damián non é parvo e decátase decontado. E meu dito, meu feito, da cabo ao que quédalle de viño na cunca e sae apresuradamente pretextando un traballo urxente.</p><p style="text-align: justify;">Quedou ceibe o Breixo para quen quixera prender con el o rabo da conversa e vin a miña oportunidade de preguntarlle a súa opinión arredor das importancias das ciencias e das letras na felicidade das persoas.</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Pois non sei que lle diga, meu amigo! Nunca fun quen de entender as razóns polas que, se ninguén dos físicos, matemáticos, astrónomos, biólogos e bioquímicos, médicos, xeólogos, enxeñeiros e o resto de practicantes de calquera das ciencias, de cuxa amizade me honro, menospreza a importancia da música e da literatura nas súas vidas, non resulta vergonzoso para algunhas das xentes que se denominas a se mesmas como “da cultura”, presumir da súa ignorancia científica.</p><p style="text-align: justify;">Explicoume que, na súa opinión, as matemáticas e a física, ou mellor dito o mal que se explicaban as dúas materias, tiñan moito que ver con tal actitude de rexeitamento que polas ciencias tiña certa xente que nelas fracasara, e aproveitaba as posibilidades de escape que o sistema educativo dáballes para procurar non volver atoparse con elas. Faloume tamén da súa propia experiencia no eido da investigación, e de como, calquera científico, calquera técnico, necesita imperiosamente manexar con destreza os coñecementos tradicionalmente considerados como “non científicos”</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>O coñecemento é un todo. Non hai parcelas “de ciencias” e “de letras” que cultivar separadamente. E tanta cultura é saber construír un soneto como resolver unha ecuación diferencial.</p><p style="text-align: justify;">Tras unha breve interrupción para tomar alento (e unha tallada de polbo), continúa dicindo o Breixo:</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>E a investigación, meu amigo, é un proceso que require, ademais de definir unha boa cuestión previa, unha boa planificación dos pasos para seguir e avaliación precisa dos recursos que vas necesitar, unha comunicación dos resultados en distintos idiomas. Necesito traballar en equipo con outras xentes doutras realidades e convencelos para traballar xuntos na procura de resultados. Non podo investigar sen chegar a conclusións. Non podo investigar sen comunicar estas conclusións. E como podo informar deses resultados se non son quen de manexar axeitadamente as ferramentas de comunicación oral e escrita?</p><p style="text-align: justify;">E mire que lle digo don Manoel! Que se a universidade ten tal nome é precisamente por iso: por entender que o coñecemento é universal. Malia que xa no medievo viñera a igrexa a corrixir aquel primeiro impulso dividindo a secuencia de aprendizaxe naqueles trivium, a gramática, retórica e dialéctica, e quadrivium, a aritmética, astronomía, xeometría e (manda carallo!) a música. O certo é que chamar “humanidades” ao Arte, Literatura, Historia, Teoloxía, Filosofía, Filoloxía, Lingüística, Semiótica e Semioloxía, como se o resto de coñecementos foran alleos ao ser humano é un pouco discriminatorio de mais. Como dicía o noso Breixo antes de apurar o último grolo de monterrei:</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Levo toda a puta vida estudiando para poder ter unha opinión sobre un tema moi específico, e canto máis estudio menos seguro estou da miña opinión! A xente do común cre que os científicos manexamos certezas, cando a materia do noso traballo é a dúbida!</p><p style="text-align: justify;">Xa ve don Manoel! Verdades coma pancenteos!</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Pero ti non eras un científico!</p><p style="text-align: justify;">—<span style="white-space: pre;"> </span>Son. E por iso non estou seguro de nada. </p><p style="text-align: center;"><i>O tocar require estudo.</i></p><p style="text-align: center;"><i>A cantar hai que aprender.</i></p><p style="text-align: center;"><i>Ao que anda polo mundo</i></p><p style="text-align: center;"><i>Todo lle compre saber.</i></p><div><br /></div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-37744418567286364272022-04-03T09:28:00.003-07:002022-04-03T11:11:48.346-07:00Romancillo da Palmira<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEixtnGaO0lVdFjIsVJyXP-QemfK5ehFVPXWRU1iMMxSdqKjUjSDTL-dKgfM1BkcfOqXZwdqdpubPCXEpVeqwuxEIxNNxEyXYUAW_ih7xZzeYH67vwyW55PU_QIBdPj8YQG_EXHm4t99aF1yXtJpBh6PC42qgdWME1Z1xlJWWspKEhAOA_QaCQXVRkmR/s1233/Joaqun%20diaz.JPG" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="679" data-original-width="1233" height="220" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEixtnGaO0lVdFjIsVJyXP-QemfK5ehFVPXWRU1iMMxSdqKjUjSDTL-dKgfM1BkcfOqXZwdqdpubPCXEpVeqwuxEIxNNxEyXYUAW_ih7xZzeYH67vwyW55PU_QIBdPj8YQG_EXHm4t99aF1yXtJpBh6PC42qgdWME1Z1xlJWWspKEhAOA_QaCQXVRkmR/w400-h220/Joaqun%20diaz.JPG" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo
don Manoel! Teño observado que unha das cousas que máis chama a atención da
xente que ven a Galicia por primeira vez é a cantidade de palmeiras que nela
hai. Ou había, porque hoxe en día co maldito escaravello que chaman «picudo
vermello» non é que queden moitas. Esta abundancia de palmeiras propiciou que
haxa tamén no país unha boa presada de nenas, mozas e vellas bautizadas co
fermoso nome de Palmira, que fai referencia a elas. Ou á festividade católica do
domingo de palmas, como queren outros!<p></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E da Palmira
cantabamos no grupo de amigos unha cantiga da que nunca entendín o sentido:<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira,
lará Palmira,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira,
lará tras tras<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira,
lará Palmira</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Roubaches o meu rapaz.</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL"><br /></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Roubaches
o meu rapaz.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Roubaches
o meu rapaz.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira,
lará Palmira,</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Palmira, lará tras tras.</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Aínda que, debo
dicir en honor á verdade que cantar, o que é cantar, cantaban eles, que eu soamente
movía os beizos facendo como que tal. Que pronunciar en voz alta e coa
entoación correcta aqueles malfadados versos carentes de toda lóxica, era como
se me arrincaran as moas coas tenaces dun ferreiro.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E nestas
discusións cos compañeiros de canto andaba eu, cando descubrimos que a canción da
Palmira semellaba ter unha orixe moito máis afastada no xeográfico e achegada
no tempo, do que pensabamos. Segundo o insigne folclorista Joaquín Díaz o “<i>Romancillo
de la Palmira</i>”: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 14.2pt; margin-right: 14.2pt; margin-top: 0cm; margin: 0cm 14.2pt 6pt;"><i>Parece ser que está basado en un hecho real y
relativamente reciente: Palmira (la hija del tío Pascasio, según comentó algún
viejo del lugar) <a name="_Hlk99893657">salió del pueblo seducida por los
halagos o tal vez deslumbrada por el resplandor del magnesio de un fotógrafo
ambulante</a>. Madrid fue el final del viaje, y seguramente el romancillo no
cuenta más que el comienzo de las desventuras de la joven a la que, por
descontado, no esperó su ex novio Escipión.<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>La Palmira se hizo un traje<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>pensando que se casaba;<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>ha de gastar ese y otro</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>y quedarse como
estaba.</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Palmira de la Palmira<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Palmira que triste estás<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>de dónde vienes Palmira</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>de donde con tu
rapaz;</i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>de ronda con tu rapaz<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>con tu rapaz Escipión<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Palmira de la Palmira</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Palmira del
corazón.</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Palmirita, Palmirita<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>pobrecita de Palmera<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>te has retratado en camisa</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>por un reloj de
pulsera.</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Si quieres ver a Palmira<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>retratadita en camisa<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>vete por la calle abajo</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>que la lleva el
retratista.</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Por las calles de Madrid<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>la Palmira iba vendiendo<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>los pantalones de un hombre</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>que se les quitó
durmiendo.</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Los pantalones quitaste<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>pero caro te salió<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>que al cabo de algún tiempo</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>un chaval
resucitó.</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><br /></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>Si un chaval resucitó<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>a nadie le echo la culpa<o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>la culpa la tuve yo</i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i>por andar de noche
a oscuras.</i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E aquí houbera
rematado a historia do romance, romancillo ou endecha da Palmira, se aquela
noite non entraran pola porta da taberna do Mincha un pequeno grupo de xentes
con intención de petiscar algunha das delicias (ou ledicias) da cociña da nosa Sefa,
cociña que, ben sabe don Manoel, non necesita de estrelas de fabricantes de pneumáticos
para satisfacer ao padal máis refinado. A Sefa, que me coñece ben e ten un
instinto natural para estas cousas, adobiado con moitos anos de hostalaría,
sentounos nunha mesa a rentes da miña, grazas ao que podía botar a orella a
pacer na súa conversa sen moito esforzo. Como é ben sabido o viño en xeral, e o
de Monterrei en particular, é un gran desatador de linguas, e non fixo falla
moito tempo para que a xente do grupo me invitaran á súa mesa a compartir o
relato das nosas respectivas andanzas. Así foi como souben que todos eles
compartían un enorme interese, case que unha devoción, pola música popular e, neste
intre concreto, polas cancións mariñeiras. Chamoume agradablemente a atención que
quen levaba a voz cantante do grupo fora unha muller. Unha muller suíza e
musicóloga que, segundo souben decontado, chegara a Galicia de vacacións, coa
intención de coñecer a súa música popular, e á que a riqueza, abundancia e complexidade
do noso patrimonio musical, tiña namorada.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Preguntoume se
sabía algunha canción tradicional. Canteilles algunhas que lle escoitara ó meu
avó, e algunha das que cantabamos cos amigos. Gustaron moito das primeiras e
menos das segundas, que probablemente xa coñecían. As gravaron nun magnetófono
portátil e tomaron notas. Ata pedíronme o nome para apuntalo coas cantigas.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Seguimos falando
de moitas cousas. Cousas da terra e do mar. E cando pensei que o momento era
propicio, fixen a pregunta que facía un chisco que me proía no bazuncho:</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Mire
que lle digo dona Dorothé! Sabe vostede duna cantiga que chaman A Palmira?</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Sei!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E que
nos a tiñamos por galega, e fai pouco descubrimos que era das montañas de
Palencia, e que falaba dunha moza que deixara o seu pobo seducida polos afagos dun
fotógrafo ambulante.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Meu
querido amigo, cada cantiga é do pobo onde se canta. A música non sabe de
fronteiras, e cada persoa que escoita unha cantiga e a canta, faina súa. Xa ves:
para outra informante a tal cantiga fala das levas que se fixeron entre o pobo para
a guerra de Cuba:</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira, miña Palmira</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL">Palmira
que triste estás</span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Á guerra
de Cuba un día<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Levaron ao teu rapaz;<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Leváronche
o teu rapaz,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">o teu
rapaz Escipión<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Agora Palmira
choras</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Lágrimas do corazón.</span></i></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle
digo don Manoel! Creo que dona Dorothé Schubarth tiña toda a razón. Por iso eu fágolle
caso ao seu consello e déixolle aquí, por se lle presta, a miña versión. <o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A Palmira
fixo un traxe,<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">pensando que
se casaba.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Has de
gastar ese e outro</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;">e quedarte como estabas.</p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><br /></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira,
miña Palmira,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira
do meu penar,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">de onde
ves miña Palmira?</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">- de rolda co meu rapaz.</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL"><br /></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Mira ben
que ese rapaz<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">será a
túa perdición,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Palmira,
miña Palmira</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Palmira do corazón.</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL"><br /></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Á toliña de Palmira<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">un home
fíxolle as beiras<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">e retratouna
en camisa</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;">por un <i>reló</i> de pulseira.</p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 12pt; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">(Retrouso)<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Se queres
ver a Palmira<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">retratadiña
en camisa<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">vente pola rúa
abaixo</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;">que a leva o retratista.</p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 12pt; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">(Retrouso)<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A Palmira
non lle importa<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Que a vexan
en camisa.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">As linguas
murmuradoras</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;">Poden falar que da risa.</p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 12pt; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">(Retrouso)<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Mais quero
na miña porta<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">unha silva
que me trabe<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">que ter unha
mala lingua</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;">que a miña conduta agravie.</p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 12pt; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">(Retrouso)<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Fúcheste
gabar, gavacho,<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">que te
querían as mozas.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Quen te vai
querer a ti,<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">sacho de
limpa-las pozas!<o:p></o:p></span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><br /></span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 6.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg91S7q6IO--sxAkI3rrz8yZVPSADFufcBiazC7ptWzdeTAmAikdmFcIgce2a5zziBKLOghnMpc2N-l8mjiLTFtjZcYHN5nQiWIwxgr4uuQKDpaKCy7sOrfA4qa0e_LstD5C3MhQxaosear2g_2RvccGyGMk84idXBdgP2bQhkekljv3tYZb1RUdGQG/s723/Dorothe.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="406" data-original-width="723" height="225" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEg91S7q6IO--sxAkI3rrz8yZVPSADFufcBiazC7ptWzdeTAmAikdmFcIgce2a5zziBKLOghnMpc2N-l8mjiLTFtjZcYHN5nQiWIwxgr4uuQKDpaKCy7sOrfA4qa0e_LstD5C3MhQxaosear2g_2RvccGyGMk84idXBdgP2bQhkekljv3tYZb1RUdGQG/w400-h225/Dorothe.jpg" width="400" /></a></div><span style="font-size: x-small;"><i>Foto de Antón Santamarina</i></span><br /><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><br /></span><p></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-31586199484110570182022-03-25T05:39:00.001-07:002022-04-09T04:34:56.580-07:00O peto gañador (2)<p><i> </i></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEildGO5TOFW0IAVESxYoUlD69ObcJXCXP9ymsFxMsibJrQ14TEIqy4Di3_cUPiYFQMsHX1gVX_e6RwfD4kPDqXY1xW6hZG7qW_fsgWlqKnusBUWyuwbgywnSb7lFH-Tas9T_KBhSKsfEgmsbBUWRDRPVkZvaCXfXNtgAxyST_6uu3TnO_DCU1a2cq28/s636/Petos%20Domund.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="347" data-original-width="636" height="219" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEildGO5TOFW0IAVESxYoUlD69ObcJXCXP9ymsFxMsibJrQ14TEIqy4Di3_cUPiYFQMsHX1gVX_e6RwfD4kPDqXY1xW6hZG7qW_fsgWlqKnusBUWyuwbgywnSb7lFH-Tas9T_KBhSKsfEgmsbBUWRDRPVkZvaCXfXNtgAxyST_6uu3TnO_DCU1a2cq28/w400-h219/Petos%20Domund.jpg" width="400" /></a></i></div><i><br /><span style="text-align: justify;">(Fala dona Lola)</span></i><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Escoite e verá don Paio! Cando días atrás conteille o das miñas andanzas
coma postulante do DOMUND, incluído o do meu encontro co cura fariseo de ollada
mortal, creo que me deixei levar, non sei ben se polo entusiasmo ou pola
indignación, que de todo habería, e esquecín contarlle cal foi ao final o peto
gañador.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Porque ese ano a apertura dos petos trouxo sorpresa. Sorpresa porque por
vez primeira non gañaba unha das grandes familias da oligarquía industrial como
a das Fadrique, Sanjurjo ou Curbera, senón dunha desas familias “do comercio” sen
apelidos sonoros e recoñecibles, que pugnaban por situarse canda elas. Pilar, o
apelido concreto non ven ao caso, malia aos antecedentes familiares, era unha
rapariga moi boa e aínda diría que un pouco simple demais. Amiga fiel de
correrías, cantas veces apandou sen queixa co castigo do que so eu era
merecente!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A familia materna de Pilar viñera de Tui onde tiñan unha pequena tenda de
abarrotes. A súa avoa fora unha daquelas “<i>trapicheiras</i>“ da raia que traía
desde Portugal café cru, e outros produtos que faltaban na España da fame, e levaba
pescada de Bouzas o do Berbés a Valença. E o pai viña sendo un daqueles que se
achegaran ao novo Réxime sen máis ideoloxía que a da medra persoal por riba de
calquera outra consideración ou imperativo ético. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Contoume Pilar que, como nos pasara a nos, a súa compañeira Mercedes e ela,
chegaran a casa molladas coma pitos, e co peto do DOMUND tan aterecido coma
elas pola escasa colleita. Estou segura que ao chegares pola porta a nai de
Pilar berraríalles un pouco, recriminándolles a molladura que traían. Faríaas
sentar ao par da cociña de ferro e poría a roupa e os zapatos das dúas a secar
no mesado da cociña, mentres enxugáballes o pelo cunha toalla. Das de Portugal,
por suposto!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Que pouquiño pesa este peto, filliña! —Diríalle
a nai con tristura.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E Pilar explicaríalle que estivo a chover a cántaros; que non había a quen
pedir e que a pouca xente que había polas rúas ben levaban as carteiras moi
amarradas ou moi baldeiras. A nai apuntaría timidamente que probe a pedirlle
algo ao pai.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Papá, podes darme algo de diñeiro para o
DOMUND?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Mira Pilar, déixame tranquilo con esas
parvadas, que para os curas non teño cartos que dar.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Marcial, home. Dálle algo ás rapazas que estiveron
non sei cantas horas á chuvia para non sacar nada!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ti cala a boca muller, ou cha pecho eu
dunha labazada!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pero Marcial, non che custa nada! Tes cartos
abondo para darlle algo á túa filla!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ti non aprendes nunca, verdade?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non Marcial! Diante das nenas, non!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Entón as raparigas escoitarían dende a cociña ruídos e os berros dunha
muller golpeada. E logo o estralo dunha porta que se pecha violentamente. Penso
eu, don Paio! Porque Pilar non viu nada, non contoume nada do que estoulle a relatar.
So que pouco despois do estralo da porta chegou a nai toda despeiteada e cunha
cara horrible, cun mazo de billetes na man e lle dixo:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Toma, mete isto no peto e non digas nada a
teu pai.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Todo o resto non mo tivo que contar Pilar, que ben sei (agora, non daquela)
o que ven despois. Como seguen e como rematan estas pequenas discusións que
algúns descerebrados chaman violencia doméstica. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle digo, don Paio! Soubemos que o Marcial, o pai da miña amiga
Pilar, foi a falar co cura, supoño que a esixirlle que lle devolvese o diñeiro
que a súa filla metera no peto do DOMUND. E coñecendo como coñecía ao Padre Pardo
S.J. estou certa que con moita suavidade e encanto persoal lle recordaría aquelo
de que: <i>“A riqueza mal gañada esfúmase cedo; pero a empregada en obras agradables
a Deus, multiplícase e da o cento por un”</i>. Porque “<i>a bo entendedor,
poucas palabras bastan, </i>e o apelido do xesuíta era Pardo e non parvo.<o:p></o:p></span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-55540285071733877702022-03-23T09:28:00.003-07:002022-03-23T09:28:51.394-07:00O peto gañador (1)<p><span style="text-align: justify;"><i></i></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><i><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik53jwDaRGSJnE_smNLxyFgkMTYxRKDHaMjUzGMTwoRCzWxXtZyubVjkjFMCqlXc7b0AJ2ebG19au02hzraBrS-Ww1bDoRZ284-Auaxiscvy2NcUOetN2kKqU-1d-O2zWlndj5duQKE4m-qVk_fVredYNwOvUocj96urobvwep4sE5_WotpSEH-pkQ/s2067/IMG_20220322_0002_c.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2067" data-original-width="1216" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik53jwDaRGSJnE_smNLxyFgkMTYxRKDHaMjUzGMTwoRCzWxXtZyubVjkjFMCqlXc7b0AJ2ebG19au02hzraBrS-Ww1bDoRZ284-Auaxiscvy2NcUOetN2kKqU-1d-O2zWlndj5duQKE4m-qVk_fVredYNwOvUocj96urobvwep4sE5_WotpSEH-pkQ/w235-h400/IMG_20220322_0002_c.jpg" width="235" /></a></i></div><i><br />(Fala dona Lola)</i><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Escoite e verá don Paio! Porque algunha historia máis do meu barrio da
Estación heille de contar se tal cousa lle presta. Aínda que desta volta o
conto non teña por protagonista a ningunha daquelas persoas tan peculiares das
que xa lle teño falado, moitas delas clientas da tenda de Eulalia ou dalgunha
outra das da contorna. Non don Paio! A historia que voulle relatar vai de min
mesma, da miña propia experiencia, nun tempo moi afastado e nun lugar moi achegado.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O tempo, o penúltimo domingo de outubro dos meus felices once anos. O lugar
onde comezan os feitos, o desaparecido colexio de San Xosé de Cluny, na parcela
do inicio da Gran Vía que hoxe ocupa un xeriátrico de irrelevante arquitectura.
Moi acaída, por certo, ao carácter actual desta cidade arrebatada da memoria de
si mesma por unha corporación municipal de <i>pequenos mequetrefes sen raíces
que ao pór a garabata xa non saben afirmarse no amor dos devanceiros</i>. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E digo “penúltimo domingo de outubro” porque esa era precisamente a data na
que saíamos a “postular” para o DOMUND. Armadas algunhas con petos de louza
esmaltada pintada a man, e de madeira vernizada as menos afortunadas, saíamos á
rúa alborotando como cotovías ás que abriron a gaiola, a pedir diñeiro “para as
misións”, estendendo cara aos sufridos viandantes a cabeza dun chinés, dun
negro —zulú ou hotentote, que había dos dous— ou dun indio americano. Cabezas
para levar de moitos outros pagáns non tiñamos. Aos “mouros” non había quen os
convertera a fe verdadeira, que xa os tiveramos que botar de España fai uns poucos
anos, e dende aquela non nos tiñan moita querenza. E de xudeus, nin falar!, que
eses mataran a noso Señor! Protestantes tampouco, que eses son a competencia e non
hai peor acha que a da mesma madeira.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Estendendo unha cabeza se tiñas sorte! Ou se eras moi boíña, case en olor
de santidade. Ou se eras filla de papá, que entón si que a tiñas segura. Porque,
aínda que saíamos en parellas como a Garda Civil, non había cabezas para todas,
e aquelas que non tiñamos ningunha das características enumeradas, ou eramos tan
trastes e afeccionadas ás falcatrúas como a miña compañeira Mamen o eu, xa
sabiamos que íamos ter que conformarnos coas caixas de madeira vernizada cunha
fenda na tampa e un pequeno cadeado que xa lle citara.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Un cura viña uns días antes á capela do Colexio a contarnos temas e
materias do DOMUND non moi doadas de entender para as nosas mentes infantís. Recordo
cousas como que o Papa de Roma nos pedía que rezáramos ferventemente ao Señor <i>para
acelerar o seu reinado no mundo</i>; ou pola evanxelización dos pobos e a <i>propagación</i>
da fe. E que os misioneiros, para ir polo mundo adiante a converter os infieis,
necesitaban moitos cartos, o que era <i>un problema formidable</i>. Nos non
entendiamos nada! Que como se acelerara un coche o tiñamos claro, pero como se
aceleraba un reinado? E por que os cartos eran un problema formidable? Problema?
Pois se era dios facía así e así, como o mago Mandrake, e xa tiña todos os
cartos que quixera!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pero tampouco aquelo nos quitaba a gana de saír en “<i>cuestación”</i>,
cousa que non tiña nada que ver con subir ao Castro, senón coa “petición ou
demanda de esmolas para un obxecto piadoso ou benéfico”. Porque podías elixir a
túa compañeira, e eu podía pasar días enteiros a rir coas cousas de Mamen, e
Mamen a rir coas miñas! Así que saimos á rúa, ao asalto do persoal, suplicando
con a nosa mellor cara de nenas boas unha esmola para o DOMUND. Se o asaltado
abría o corazón e a carteira, e metía unha moeda pola fenda, regalabámoslle un
sorriso e unha bandeiriña suxeita nun alfinete para a lapela. Iso para os xenerosos.
Para os cutres e mesquiños que aceleraban o paso sen tan sequera ollar para
nos, cello engurrado e unha mofa, chacota ou escarnio con abaneo de dedos e
polgar no nariz, cando a distancia entre a nosa posición e a do burlado fora
abondo segura.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pero ese día, don Paio, caía auga coma se a botaran do ceo a caldeiros, e
pola rúa non había moita xente a quen poñer o peto diante. As horas ían pasando
e as dúas comezabamos a poñernos nerviosas, porque o noso peto aínda estaba case
que baleiro, e cando rematara a xornada e os abriran todos para saber quen era a
equipa gañadora fariamos, coma sempre, o ridículo! Na nosa inocencia pensabamos
que se nos aplicabamos moito poderiamos gañar unha das diminutas medallas de
peltre ás mellores, cando a cruel realidade era que o que enchía os petos non
era o traballo na rúa senón o traballo na casa, porque eran os pais, os avós,
os tíos e o resto de familiares e amigos, os que enchían os petos de cartos, mentres
que as que dependiamos da xenerosidade dos que, coma nos, non tiñan outra que mollarse
nun día de chuvia, non tiñamos a máis pequena posibilidade de gañar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Así que, as horas ían pasando e os cartos non medraban. Molladas como
pitos, gorecerámonos nun portal da rúa do Príncipe, esperando que a chuvieira amainara
na súa violencia cando vemos ao lonxe avanzar cara onde estamos nos a un crego armado
cun daqueles enormes paraugas aos que chaman “parroquias”. Dubidamos. “Saimos
ou non?” “De molladas ao río”, decidimos e imos cara el.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Padre, unha esmola para o DOMUND!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O cura ergueu a testa que levaba baixa por mor da chuvia e mirounos de
fite. Vostede sabe don Paio, aquel vello dito de “se as miradas mataran...”?
Pois se tal fora non estaría hoxe aquí falando con vostede. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle digo don Paio! Aínda teño marcada a ferro na miña memoria a
mirada deste cura fariseo, a mirada daqueles que cren que Deus está do seu
lado, e que cando rezan é para darlle as grazas por non ser como o resto dos
homes e mulleres que o rodean. Deus daralles a razón. Non lles cabe a máis mínima
dúbida.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O cura de
Coia é xastre,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">o de
Bouzas mariñeiro.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O cura da
miña vila<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ten un
ollar traizoeiro.<o:p></o:p></span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-2704008146649507382022-03-10T04:29:00.000-08:002022-03-10T04:29:07.021-08:00A taberna de Platón<p><span lang="GL" style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhyD2xrWG1q-jKC6Fmv_0J6wspuQib76UfR2i6s8kYvxztVV0bqTyCJ8UAgvBFcBNejCN2OuQmBhCuz6aq-pjoYqlWJSj1-DrOwX4118SjKqNM3KQDBxKgtXyJfG5PJ4GJJQod4D3BfbUbc_miEqFhnxGydLT8MyLvvADNq_bqwJKDYPJOYcIjHXrgr=s768" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="576" data-original-width="768" height="300" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhyD2xrWG1q-jKC6Fmv_0J6wspuQib76UfR2i6s8kYvxztVV0bqTyCJ8UAgvBFcBNejCN2OuQmBhCuz6aq-pjoYqlWJSj1-DrOwX4118SjKqNM3KQDBxKgtXyJfG5PJ4GJJQod4D3BfbUbc_miEqFhnxGydLT8MyLvvADNq_bqwJKDYPJOYcIjHXrgr=w400-h300" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo don Manoel! Ben sabe que a taberna do Mincha é un espazo
de tolerancia e concordia. Amabilidade, cordialidade, cortesía e aínda condescendencia
e magnanimidade son os nosos sinais de identidade. Por iso, aínda que son
frecuentes as diferencias de criterio, estas nunca (ou case que nunca) chegan
máis aló da simple porfía, ou mesmo retesía, pero sempre dentro dos límites que
permite e aconsella a convivencia. Na taberna adoptamos o vello precepto latino
de <span lang="LA" style="text-align: justify;">“Primum </span><span style="text-align: justify;">v</span><span lang="LA" style="text-align: justify;">ivere deinde philosophare”</span><span style="text-align: justify;">, </span><span lang="GL" style="text-align: justify;">adaptado, como aconsella a experiencia, ao
de </span><span lang="LA" style="text-align: justify;">“Primum bivere</span><span style="text-align: justify;">”, </span><span lang="GL" style="text-align: justify;">deixando o “</span><i style="text-align: justify;"><span lang="LA">philosophare</span></i><span lang="GL" style="text-align: justify;">” para cando esas necesidades primarias estean
axeitadamente satisfeitas, que non queremos que nos suceda como a Rocinante no seu
diálogo con Babieca, o corcel do Cid Campeador, que recolle don Miguel de
Cervantes. Que non teña que vir ninguén de fora a dicirnos:</span><p></p><p><span lang="GL" style="text-align: justify; text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-align: justify; text-indent: -18pt;">Metafísico
estades!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E teñamos que responder nos, como o faco de don Quixote:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">É que
non como!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Xa o dicía Platón na súa alegoría! Todos estamos, dende o noso nacemento,
prisioneiros dos nosos sentidos, de forma que para nos o único real é o que
eses sentidos perciben. E pouco poden percibir se a fame e a sede anubran o entendemento,
e soamente escoitamos os sinais de alarma que manda un corpo esfameado ou
sedento! </span><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">“<i>Primum bivere</i></span><i><span lang="LA"> </span></i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">e logo</span><i><span lang="GL"> </span>manducare</i>” <span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">repito,
e xa haberá tempo se a ocasión é propicia de</span> “<i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">philosophare</span></i><span lang="LA" style="mso-ansi-language: LA;">”</span>. <span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E tal teoría defendía con afouteza e verbo fluído o noso benquerido Xaquín,
carpinteiro de ribeira e tallista de mérito cuxas obras non lles negaban a cara
aos santos de Xosé Vilaverde Velo, aquel amigo do meu pai do que xa lle falara<a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20taberna%20de%20Plat%C3%B3n.docx#_ftn1" name="_ftnref1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non sei moi ben se confundido pola excesiva inxestión de Monterrei ou pola serodia
lectura das máis de trescentas páxinas da <i>República ou o Estado</i> de
Platón que editara Espasa Calpe na súa Colección Austral, o Xaquín empeñouse en
amenizarnos o frugal refrixerio cunha recensión crítica, adobiada cos seus desatinados
comentarios, da coñecida alegoría da caverna. E mira ti que a tradución do insigne
Patricio de Azcárate terá moitos defectos no que a fidelidade ao texto grego
refírese!, pero ninguén poderá negar a súa enorme virtude: trasladar os
complexos razoamentos de Platón a unha linguaxe elegante e comprensible.
Castelán pero comprensible!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A cousa é que alí onde Sócrates pide a Glaucón que imaxine a un grupo de
prisioneiros que se atopan encadeados desde a súa infancia dentro dunha caverna
e detrás dun muro, iluminado por un lume, Xaquín lembraba un grupo de
asalariados no mostrador dunha taberna iluminados por unhas cantas lámpadas de
incandescencia, e onde Platón describía aos prisioneiros ollando para as sombras
proxectadas por uns obxectos que se atopan sobre este muro, o Xaquín falaba das
imaxes en movemento da pantalla dun televisor, imaxes cuxo significado e
intención son manipulados por outras persoas, que nunca saen nesas sombras, que
son os que están sempre por detrás, e os que de verdade gobernan o mundo. Tanto
os prisioneiros de Sócrates como os asalariados de Xaquín cren que aquilo que
observan é o mundo real, sen darse conta de que son só as aparencias deses
obxectos.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
esa taberna da que fala non será a do Mincha! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">argüíu o Antonio que
sempre estaba ao quite</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">− </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Que nesta casa non houbo, nin haberá endexamais,
tan infernal aparato!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Xaquín ollou de esguello para o Antonio. Pero moi brevemente, porque como
xa o tiña ben coñecido e sabía onde ía a parar o conto se deixáballe enguedellar
nas andrómenas do fillo da señora Carmen, fíxolle tanto caso coma se ladrase un
can, e seguiu relatando que o prisioneiro, (o home liberado) afáise á luz do
lume (á luz da razón) e, con certa dificultade e moitas dúbidas, decide avanzar
polo camiño do coñecemento. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Segue Sócrates contando que o home sae ao exterior, observa as cousas e as
persoas, ás estrelas, á lúa e ao sol. Observa, comprende e aprende.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ou mellor, aprehende, no sentido de captar
ou asimilar algo coa mente —apunta Xaquín. —Moitos de nos, grazas ás lecturas e
aos bos mestres na materia da vida, conseguimos liberarnos das cadeas e comezar
a construción do home novo, o obxecto da revolución social, que abolirá o estado
e a propiedade privada.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Veña
veña, Xaquín! Non nos veña coas súas prédicas anarquistas! —dille o Antonio que
non perde ocasión de amolar. —</span><i style="text-indent: -18pt;"><span lang="LA">Homo homini lupus</span></i><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">, e
so os románticos seguen a crer na perfectibilidade humana grazas á razón!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">De novo o Xaquín fixo como quen oe chover, e seguiu ao seu relato sen
deixar que as interrupcións de Antonio sacáranlle os bois do rego.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">O trunfo da Fraternidade! Chegados a este
estado desaparecería a fame, a angustia e o resentimento. “Cada ser humano
buscaría con inefable ardor o ben de todos”.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O home, entón, convertido en Home Novo, regresa para compartir a sabedoría
co resto dos prisioneiros da caverna, xa que séntese obrigado a axudarlles a
ascender ao mundo do coñecemento. Pero os seus antigos compañeiros o notan
distinto, e pensan que a viaxe danoulle o entendemento. Encadeados a unha forma
de vida condicionada e sen sobresaltos consideran como verdade todo o que lles
resulta cómodo de crer, afogando nos seus peitos antes de nacer calquera gromo
de pensamento crítico.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Vaites, vaites Xaquín! —di o Antonio— Segundo
vostede a xente síntese cómoda na súa ignorancia!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E pode opoñerse, mesmo violentamente, a
quen intente axudarlles a cambiar. –intervén na conversa don Evaristo<a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20taberna%20de%20Plat%C3%B3n.docx#_ftn2" name="_ftnref2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span></span></a>.
—Non esqueza, don Antonio, o que pasoulle a Sócrates!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">—<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Grazas don Evaristo! —agradeceu o Xaquín.
—O seu esforzo por axudar aos homes a chegar á verdade custoulle a súa condena a
morte!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle digo don Manuel. Teño para min que o Xaquín, coma moitos dos
militantes do comunismo libertario, tiñan unha certa semellanza co filósofo
grego. Foron condenados polos delitos de non recoñecer aos deuses, e corromper cos
seus sofismas á xuventude. Coma Sócrates os libertarios non podían ser
confundidos con sofistas xa que estes eran sabios e estaban ben pagos, mentres
que Xaquín e os seus, dicían como Sócrates non saber nada con absoluta certeza,
e pobres eran, pero soamente no material.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Por iso, propoño aquí e agora que, xa que estas crónicas son do que vostede
deu en chamar dun filósofo tabernario, e nesta taberna parece abundar tal
peixe, a partires deste mesmo día, e con permiso da nosa Sefa, a Taberna do
Mincha pase a ter o máis acaído nome de a Taberna de Platón.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E dito isto pecho a boca, polo menos ata mañá, que xa se sabe que non hai
mellor palabra que a que está por dicir.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Podes
falar con quen queiras,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">e cantar
o que che adoite,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">cando ti
dis que é de día<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">todos pensan
que é de noite<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p>
<div style="mso-element: footnote-list;"><!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20taberna%20de%20Plat%C3%B3n.docx#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 10.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: ES; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>
<span lang="GL" style="font-size: 9.0pt; mso-ansi-language: GL;">Refírese a Xosé
Vilaverde Velo, que fora Secretario Xeral da Confederación Rexional Galaica da
CNT e tallista de santos. No mitin da CNT do Primeiro de Maio de 1936 celebrado
no Teatro-Circo Tamberlick predixo: “o porvir pecharanos as súas portas para
abrir as das nosas tumbas”. “O meu pai no carro do argazo” Páxina 31 de “A
taberna do Mincha. Crónicas dun filósofo tabernario 2”.</span><o:p></o:p></p>
</div>
<div id="ftn2" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/A%20taberna%20de%20Plat%C3%B3n.docx#_ftnref2" name="_ftn2" style="mso-footnote-id: ftn2;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; font-size: 11.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: ES; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>
<span lang="GL" style="font-size: 9.0pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL;">Como
recordará o lector destas crónicas este Evaristo é don Evaristo González, máis
coñecido por Evaristo de Sela, que xa protagonizou algunha outra historia desta
taberna.</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p></o:p></span></p>
</div>
</div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-3677023562822492912022-03-01T04:27:00.002-08:002022-03-01T04:27:21.678-08:00Homenaxe urxente a Carlos Álvarez, poeta.<p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhtZofZHoQY2u_nz6_Ezyot2aSv7VC60qNMG5ajxJBTDedvc_wQjCWup2dFHB6CQLymyenWMNAoA4_FpCDuxZE8g5LbLB50xAGOmXCw28BYRBanisa-cd8a7XEPp8JmiSYVrRu_ae9K_6kWD28OPY9Upf0SRXyvTuQ9uUKgCPlPCmD9HkOi9FNbBka_=s315" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="311" data-original-width="315" height="311" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhtZofZHoQY2u_nz6_Ezyot2aSv7VC60qNMG5ajxJBTDedvc_wQjCWup2dFHB6CQLymyenWMNAoA4_FpCDuxZE8g5LbLB50xAGOmXCw28BYRBanisa-cd8a7XEPp8JmiSYVrRu_ae9K_6kWD28OPY9Upf0SRXyvTuQ9uUKgCPlPCmD9HkOi9FNbBka_" width="315" /></a></div><br /><span style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;">Mire que lle digo don Manoel! Seica morreu hoxe don Carlos Álvarez, o grandísimo
poeta comunista.</span></span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL"><span style="font-family: inherit;">Non don Manoel. Non tiven a sorte de coñecelo máis que nos seus versos,
pero sei por outras persoas de toda a miña confianza, que tiveron máis fortuna
que eu que era aínda máis grande que os seus poemas.<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL"><span style="font-family: inherit;">Non don Manoel, non tema. Non vou facer unha oda fúnebre ao uso. Soamente
quero recitar hoxe e agora, nesta taberna nosa que tan pouca poesía escoita, unha
estrofa do seu “<i>Autorretrato machadiano</i>” no que fai referencia ao seu
pai, un capitán da Garda de Asalto fusilado polos rebeldes pola súa fidelidade á
República, e o poema "<i>Diálogo en la orilla</i>".<o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: justify;"><span lang="GL"><span style="font-family: inherit;">Escoite, don Manoel, o que di o primeiro:<o:p></o:p></span></span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span style="font-family: inherit;">Mi infancia
son recuerdos de un muro de Sevilla</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span style="font-family: inherit;">y el
desplomarse lento de un hombre acribillado.</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><i><span style="font-family: inherit;">También mi
joven árbol se estremeció en Castilla</span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; text-align: center;"><i><span style="font-family: inherit;">por un viento
impreciso, mejor para olvidarlo.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span style="font-family: inherit;"><span lang="GL">No segundo poema,
"<i>Diálogo en la orilla</i>", un labrego e un mariñeiro cruzan os
seus camiños. O labrego vai cara ao mar, e o mariñeiro cara á terra, cada un
deles na procura dun traballo que sexa mellor que a escravitude da que veñen e
que tan ben coñecen.</span> </span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−
<i>¿De dónde vienes, hermano?</i></span></span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−Hermano,
vengo del mar.</span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−Y
yo vengo de la tierra;<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">de
la tierra: de sudar.<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−La
tierra vengo buscando.<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−Y
yo voy buscando el mar<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">porque
en tierra he sido esclavo.<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−Yo
he sido esclavo en el mar.<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-left: 42.55pt; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−La
tierra, hermano, te guarde.<o:p></o:p></span></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6.0pt; margin-left: 42.55pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span style="font-size: 11pt;"><span style="font-family: inherit;">−Hermano,
guárdete el mar.</span></span></i><i><span style="font-family: "Calibri",sans-serif; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"><o:p></o:p></span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-2833709842265950162022-02-18T07:03:00.005-08:002022-02-21T01:04:25.159-08:00Por que a pescada miúda chámase “carioca”.<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjA24MZLx3BcjMz_vnD2Pz11wcrcdzlt7B9LGKyEM635w3ciVxBBcYqa-QhLpZqD1WpEsbGOBLttE0APhIDS_1SLNi1AaQ_mnEVVFdUavIUglH-aZ8ZKvgkFdYwk55gzzDJ3aE5af208v1i827GEB-hQNYIYrE5-o0hR0QCwqjDKV_bTV17cwkduQSE=s1559" style="font-style: italic; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="998" data-original-width="1559" height="256" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjA24MZLx3BcjMz_vnD2Pz11wcrcdzlt7B9LGKyEM635w3ciVxBBcYqa-QhLpZqD1WpEsbGOBLttE0APhIDS_1SLNi1AaQ_mnEVVFdUavIUglH-aZ8ZKvgkFdYwk55gzzDJ3aE5af208v1i827GEB-hQNYIYrE5-o0hR0QCwqjDKV_bTV17cwkduQSE=w400-h256" width="400" /></a></div><p></p><p><span style="text-align: justify;">Mire que lle digo don Manoel! Conta Xurxo Souto que un día Francisco Vidal
entrou no peirao de Bouzas coas adegas do buque cheas de pescada miúda do
último lance, e aínda viva. Colleu unha presada de peixe e mostrouno ás
peixeiras que agardaban no molle berrando:</span></p><p><span lang="GL" style="text-align: justify; text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-align: justify; text-indent: -18pt;">Mirade
como se reviran, como se bailaran! Talmente coma cariocas!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Engadindo como explicación que no cine <i>Marabillas</i> de Bouzas, viñan
de proxectar “Os tres cabaleiros”, aquel filme de animación de Disney que
mesturaba imaxe real e debuxos animados, e que pretendía ser unha mensaxe de
boa vontade coa que os ianquis intentaban manter aos países de América Latina
do seu lado na segunda guerra mundial. O Pato Donald vai procurar a dous vellos
amigos, Pancho Pistolas, un bravo galo que representa a México, e José Carioca,
un papagaio fumador que representa a Brasil.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non digo eu que tal anécdota sexa mais falsa que unha burra vella, que ben
certo é que <i>o éxito ten cen pais e o fracaso é orfo</i>, pero a comparanza
dos movementos dun papagaio fumador cos dun peixe dando as boquexadas non me
parece moi ben traída. Deixando de lado que na miña memoria o cine Marabillas endexamais
proxectou a referida película, e que tampouco recordo armador nin capitán de Bouzas
que levara tal nome! Máis ben, teño para min que alguén, que lla escoitara narrar
ao seu pai, quen á súa vez a escoitara ao seu, contoulla ao Souto que como bo <i>bravú</i>
e de Monte-Alto a daría, sen máis, por certa. E entre o ben coñecido efecto do
proceso de comunicación entre persoas que fai que un eclipse de sol, que non
ocorre todos os días, chegue a ser un eclipse de coronel que, mágoa que non
ocorra tódolos días!, e a aplicación inexorable do principio periodístico de “<i>non
deixas que a verdade che estrague unha boa reportaxe</i>”, chegamos a presente historia
de tan prometedor comezo e tan lamentable final.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Lamentable
de verdade! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">dixo don Manuel Veiga, que estaba na barra da do
Mincha, de palique cunha xente de fora, pero que non perdía vocábulo da nosa
conversa.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
logo, don Manuel! Seica ten unha versión máis achegada á realidade?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Teño!
Que o que tal fixo non se chamaba Francisco Vidal senón Francisco Veiga, e era
o meu bisavó!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Relatou entón, moi polo miúdo, que "A carioca"<a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/Por%20que%20a%20pescada%20mi%C3%BAda%20se%20chama%20carioca.docx#_ftn1" name="_ftnref1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face=""Calibri",sans-serif" lang="GL" style="font-size: 11pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a>
era unha canción que o seu bisavó escoitara cantar a unhas coristas do
"Novo Café", aquel que abriran nos anos vinte na rúa Policarpo Sanz, no
baixo das casas de Manuel Bárcena, no local onde antes estivera o famoso Café
Colón, e que ao subir ao peirao de Bouzas as caixas cheas de pescada miúda retorcéndose
cheas de vida veulle as mentes o abaneo das cadeiras das coristas do "Novo
Café" cando cantaban:<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Miráche-la
carioca?<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non é
foxtrot nin unha<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>polca.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ten un
ritmo novo,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">un
espírito fresco que suspira.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ten un
compás complicado,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">aínda
algo raro e fedello.<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pero
cando a bailedes cun novo romance</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i style="text-align: left;">haberá amor nos seus ollos.</i></p><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL">Logo a frase sería “<i>Cariocas, cariocas frescas!</i>” ou a de “<i>Mirade
como se reviran...</i>”, pero a denominación de “carioca” para a pescada miúda
callou no imaxinario colectivo e hoxe saben que peixe é unha carioca non so os
galegos, senón vascos e andaluces, e hai
receitas de “cariocas de Ondárroa”, “carioca a la rabiosa”, “carioca con
cachelos” ou con patacas aliñadas, ... e todas, todas as que poidades imaxinar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL">O que xa non hai, ou hai poucas, son cariocas! Que cando a sabedoría popular
sinala onde están os límites dos recursos, sempre ten que vir algún ignorante
sen conciencia a poñer o seu lucro persoal por riba do beneficio da
colectividade! Éche o que hai pero non o que debe de haber!<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Aí ven o
barco do mar<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Aí ven a carioca
toda<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Xa vexo ó
meu queridiño</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Ollando por min na proa</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL"><br /></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Cargadiño
de carioca</span><o:p></o:p></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Debera de
vir, Dolores!<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Xa non
hai peixe no mar</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Nin cartos para os pescadores.</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL"><br /></span></i></p><div style="mso-element: footnote-list;">
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<div id="ftn1" style="mso-element: footnote;">
<p class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><a href="file:///C:/Users/usuario/Documents/A%20mi%C3%B1a%20Escrita/Mirequelledigo%203/Por%20que%20a%20pescada%20mi%C3%BAda%20se%20chama%20carioca.docx#_ftnref1" name="_ftn1" style="mso-footnote-id: ftn1;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><span style="mso-special-character: footnote;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span face=""Calibri",sans-serif" lang="GL" style="font-size: 10pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-bidi-language: AR-SA; mso-bidi-theme-font: minor-bidi; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-language: EN-US; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></span></a><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"> </span><span lang="GL" style="font-size: 9pt; mso-ansi-language: GL;">“A carioca” é un número musical da película dos
anos trinta “Voando a Río de Xaneiro”, cantado, segundo os créditos da película
por unha cantante "de color", e considerada como a primeira ocasión na
que Ginger Rogers Fred Astaire bailaron xuntos nun filme. A tal cantante
"de color" era nada menos que Etta Moten Barnett, a cantante para a
que George Gershwin escribiu o papel principal da súa ópera “Porgy and Bess”.
Etta estudiou música na Western University de Quindaro, Kansas. Para pagar a
súa matrícula, uniuse a un cuarteto na radio de Topeka, actuou no circuíto de
Chautauqua e pasou os veranos cos Jackson Jubilee Singers. Completou a súa educación
na Universidade de Kansas, onde obtivo unha licenciatura en canto e teatro en
1931. Foi unha activista e loitadora polos dereitos da muller participando activamente
na organización do Año Internacional da Muller, limiar do Día Internacional da
Muller Traballadora primeiro e Día Internacional da Muller hoxe, que conmemoramos
cada 8 de marzo. Morreu aos 102 anos de idade.</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p></o:p></span></p>
</div>
</div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-13292854797931763022022-02-14T01:37:00.003-08:002022-02-15T06:41:49.187-08:00O Migallas abomina o Dadaísmo.<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi_MNo4NmvxufzlwS8hfjx5lOAtFdl1sTcrD7Yf1AEXnhmZ7q6a4nfIqkFOcAWxJNj85Y7kFBq2xMgdFZu1SRyXcgcoPWCrI_gPXZuK9C8wiWf-h6tf3oD6TWGBeT0G-PMVobj1sNHW7L5hX_mN_fgJYimJdjTjHX14RUaFyG8uNhZ1pHxg4hkLl7bg=s465" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="465" data-original-width="340" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi_MNo4NmvxufzlwS8hfjx5lOAtFdl1sTcrD7Yf1AEXnhmZ7q6a4nfIqkFOcAWxJNj85Y7kFBq2xMgdFZu1SRyXcgcoPWCrI_gPXZuK9C8wiWf-h6tf3oD6TWGBeT0G-PMVobj1sNHW7L5hX_mN_fgJYimJdjTjHX14RUaFyG8uNhZ1pHxg4hkLl7bg=s320" width="234" /></a></div><br />Mire que lle digo don Manoel! Recorda vostede a don <i style="text-align: justify;">Luis de Altamira e Toranzo</i><span style="text-align: justify;">,
mal chamado o </span><i style="text-align: justify;">Migallas? </i><span style="text-align: justify;">Pois debera! Faláralle del con motivo daquela
disputa que tivera co señor Damián a conta dos poetas e da poesía. Si ho! Aquel
mestre de </span><i style="text-align: justify;">El Puerto de Santa María</i><span style="text-align: justify;"> que chegara a Bouzas fuxindo da
represión franquista! Seino don Manoel; falei de contarlle a súa historia e
aínda non fixen honor á miña promesa! Pois pola miña banda, que como era de
agardar é a de babor, de hoxe non ha de pasar.</span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Contoume don Luis que antes da discusión que xa lle contara arredor do dadaísmo
e a poesía experimental, tiveran outra que tampouco acabara moi ben, arredor da
utilidade de traducir ao castelán a poesía galega. Sostiña o Damián que as
traducións dos poetas galegos ao castelán eran indispensables para superar o
illamento cultural propio dunha lingua minoritaria o que indignou a don Luis.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; text-indent: -18pt;"><span style="mso-list: Ignore;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; text-indent: -18pt;">Parece
mentira que teña que ser un andaluz </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; text-indent: -18pt;">−lle respondera</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; text-indent: -18pt;"> o <i>Migallas</i> indignado</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; text-indent: -18pt;"> −</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; text-indent: -18pt;">o que
lle aclare a un galego que a súa lingua non é unha lingua minoritaria senón unha
lingua minorizada.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-hansi-font-family: Calibri; text-indent: -18pt;"><span style="mso-list: Ignore;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span></span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; text-indent: -18pt;">Minorizada
ou minoritaria tanto ten! Unha lingua inútil! </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; text-indent: -18pt;">−Argumentou </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; text-indent: -18pt;">o Damián<i> </i>cun
máis de retranca do debido.</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin; text-indent: -18pt;"> −</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; text-indent: -18pt;">Ata en Portugal a xente prefire que lle
falen en castelán que en galego, que o entenden mellor!</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Tamén eu, don Manoel, son daqueles que pensan que aínda que non hai mellor
xeito de ler poesía que na lingua na que foi escrita, se queres desfrutar
daquela outra que está escrita nas linguas das que non sabes ren, terás que
escoller co maior esmero posible ao seu tradutor. Un hércules que sexa quen de
reflectir na outra lingua todo o potencial semántico e musical do poema
orixinal. Pois como dicía o poeta:</span></p><div style="text-align: center;"><i>...pois é a música das palabras a que converte en poesía</i></div><div style="text-align: center;"><i>ao que doutro xeito non sería máis que verso torpe e estéril.</i></div><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Xa ve don Manoel! Pouca cosa! Fiel na letra e no espírito á orixinal; intelixible;
que conserve, asemade, as ambigüidades e alcances alternativos do orixinal ... Por
iso, traducir do catalán, do aranés, do asturiano, do aragonés ou do galego ao
castelán, paga a pena? Ou a non lectura do poema no seu idioma orixinal non é máis
cunha mostra de preguiza intelectual por parte dalgúns casteláns, fachendosos
do seu monolingüísmo? Entrementres Damián e don Luis engaden novos argumentos á
súa peculiar tirapuxa.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
ao mellor ignora que a propia Rosalía de Castro traducira en 1864 dous poemas
dos seus Cantares Galegos ao castelán. </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Porfía </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">o Damián.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
Federico García Lorca que era andaluz escribiu poemas en galego. E sostiña que
cada poema tiña a súa lingua propia, a súa música propia, polo que cumpría lelo
na lingua na que foi concibido. </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Resposta </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">o <i>Migallas</i>.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E así seguen e seguen, nunha contenda inútil, porque como ben sabe don
Manuel, para que haxa comunicación entre dúas persoas ademais de emisor,
receptor, código, canle, mensaxe e contexto cómpre vontade de entendemento,
cousa á que o Damián nunca estivo moi ben disposto. Se sería túzaro que ata
saíu en defensa dos do <i>Grupo Rompente!</i> Don Luis falou de que algúns
achegábanse á escrita da poesía coa mesma disposición de ánimo que ao inodoro e
Damián acusouno, non sen certa razón, de cualificar a obra de <i>Reixa</i>, <i>Avendaño</i>
e <i>Romón</i> como “defecacións poéticas”.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Así a todo don Manoel, eu sempre tiven a don Luis en grande estima e agradábame
moito falar con el, de xeito especial pola súa teima de falar comigo naquel tan
fermoso galego con acento gaditano, non tan afastado da nosa pronuncia como de
primeiras puidera parecer. Cando o miraba entrar pola porta da taberna, sabedor
das súas dificultades económicas, invitáballe, aínda que a miña situación
financeira tampouco fose como para botar foguetes, a vir canda min a compartir unha
ración de polbo á feira á que era tan afeccionado, cunhas cuncas de viño e unha
pouca de conversa que non é mal aliño para darlle ao dente e mollar a palleta.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Vai
tempo que nono vexo por estes lares, don Luis.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Xa ve
don Paio. Son moitas as ganas pero tamén moitos os afáns e o pouco o dispoñible
pecuniario!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Vaites,
vaites! E non será tamén pola pouca gana de coincidir co Damián?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
digo eu que non don Paio! Aínda que non por medo ao debate, senón polo
convencemento de que con algunhas persoas o que comeza en diálogo e exposición
razoada de opinións, argumentos ou teorías, evoluciona decontado en controversia
e polémica, para rematar en algarada e descualificacións persoais. E se as
cousas quedan nas palabras, aínda menos mal!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Concordo
con vostede don Luis. Falar con certa xente é como intentar comer papas cun
fuso! E xa que estamos, e se non lle serve de molestia ou desasosego, quixera
preguntarlle que foi o que o trouxo ata o porto de Bouzas dende o Porto de
Santa María?</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Don Luis recibiu a pregunta cun lene sorriso asomando polo canto da boca,
como se a pregunta non fora para el sorpresa ningunha, senón un suceso largo
tempo agardado. Ceibou un longo suspiro, case un lamento, e entornou os ollos como
se aceno tal servíralle para navegar na goleta da memoria arrolado polas vagas
das lembranzas ata o seu Puerto de Santa María. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><i><u><span lang="GL" style="font-size: 12pt; line-height: 115%; mso-ansi-language: GL;">Fala don Luis o
Migallas<o:p></o:p></span></u></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Podo dicir sen temor de faltar a verdade que dende ben cativo tiven clara a
miña vocación docente. Malia a ser o terceiro dunha longa ringleira de fillos
dun pequeno bodegueiro portuense e unha gaditana de boa familia vida a menos,
asumín con ledicia o papel de consultor das dúbidas de calquera dos meus irmáns,
aínda dos maiores, cando nos xuntabamos na cociña da casa a facer os deberes.
Así que cando os tempos foron chegados, marchei a Cádiz a estudar na “Escola
Normal do Maxisterio Primario”, que dende 1934 estaba, grazas as reformas postas
en marcha pola Segunda República, nun novo edificio da rúa Adolfo de Castro. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">As Escolas Normais vivían naqueles anos, grazas en boa medida á aplicación
do Plan de Estudos de 1931, os momentos máis esperanzadores na construción da
nova escola, única, activa, innovadora e laica. Cara non so á dignificación da
profesión de mestre, senón da indispensable construción do home novo! Como xa dixera
o profesor <i>normalista</i> e líder socialista Rodolfo Llopis, unha renovación
máis ampla e profunda do noso sistema escolar primario: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 10.0pt; margin-left: 2.0cm; margin-right: 2.0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 2cm 10pt; text-align: justify;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">"formar, independizar, soster e fortalecer a alma do mestre, co fin de
que (este) fose a alma da escola"<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A educación do pobo constituía para todos os que estaban convencidos da
necesidade da superación do secular atraso de España, unha tarefa básica, na
que a construción de novas escolas era un dos aspectos máis importantes, e a reforma
das Escolas Normais, formadoras de novos mestres, o seu núcleo central.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ignoro que fíos tivo que mover o meu pai, que vontades tivo que amañar a
miña nai pero tiven, non son quen de dicir se a sorte ou non, de ter a miña
primeira escola no Puerto de Santa María, un concello que nunca tivera moi clara
a necesidade da educación. De feito ata os anos 40 non se construíu un edificio
específico para colexio, e no meu tempo os alumnos estaban escolarizados en
edificios adaptados, conventos como o de San Agustín ou Santo Domingo, ou aínda
hospitais como o Antigo Hospital da Providencia que chamabamos o “<i>Hospitalito</i>”.
Incorporeime ao meu posto no curso 35/36, polo que colleume de cheo o “bienio
negro” co seu retroceso en todas as medidas de progreso das que, por suposto
que a educación non ía ser unha excepción. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Xúrolle don Paio que eu daquela non tiña conciencia política ningunha! Ou
por ser máis precisos non estaba afiliado a partido nin sindicato algún. Nin
tan sequera, como a práctica totalidade dos meus compañeiros, á Federación de
Ensino da UXT. Porque o meu afán pola alfabetización das clases populares non
deixaba de ser unha postura política tan perigosa como tiven ocasión de
comprobar en propia pel pouco tempo despois. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O sábado dezaoito de xullo do 36, o diario “La Voz” titulaba:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgAqA3ARivDdcrAWTbPzqN1PEpEPz1HPNe7dZIPfa2ZgTZK_WlzcGrAW6QQs5klZrwrgQZW1jzGHtMmOvEAXzQ1pGYTCvV1NVb-hV6t4iYFRoqkcZanchGjL135Wr73Zj-QbaS8j15e_-jVOOcks1oTREbY4NzVD2bXf_qovHbusR3sJ5te3ENnwsuH=s650" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="339" data-original-width="650" height="209" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgAqA3ARivDdcrAWTbPzqN1PEpEPz1HPNe7dZIPfa2ZgTZK_WlzcGrAW6QQs5klZrwrgQZW1jzGHtMmOvEAXzQ1pGYTCvV1NVb-hV6t4iYFRoqkcZanchGjL135Wr73Zj-QbaS8j15e_-jVOOcks1oTREbY4NzVD2bXf_qovHbusR3sJ5te3ENnwsuH=w400-h209" width="400" /></a></div><br /><o:p></o:p><p></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><span style="text-align: justify;"><br /></span></p><div style="text-align: justify;">Pero nas primeiras horas da tarde do domingo 19 entraban na vila as tropas do “Tercio de Regulares” do Exército de África e comezaba a represión máis feroz contra todas persoas que os sublevados consideraban perigosas para o novo estado que pretendían instaurar.</div><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non falarei dos centenares de persoas vítimas da represión dos primeiros
días do golpe militar. Nin dos executados en aplicación do chamado “bando de
guerra”. Soamente da xenreira que dende o primeiro día os alzados amosaron pola
educación. No Puerto eramos uns 14 mestres e mestras. Todos fomos detidos e
levados ao cárcere. A todos abríronnos expediente e fomos expulsados do corpo. Fusilaron
a un compañeiro e a un inspector de Ensino Primario. Á metade expulsáronos da
cidade. A outra metade quedaron no chamado exilio interior. Algúns, os menos,
conseguiron recuperar a praza xurando fidelidade aos principios do Movemento. Os
postos dos mestres que foran represaliados cubríronos con afectos ao réxime que
non eran profesores nin sabían ensinar, mentres que como xustificaba o "excelso
cantor da raza hispana" José María Pemán, os que loitáramos pola educación
do pobo, soamente mereciamos </span><i>exterminio y expulsión:</i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 10.0pt; margin-left: 2.0cm; margin-right: 2.0cm; margin-top: 0cm; margin: 0cm 2cm 10pt; text-align: justify;"><i>“La idea de turno o juego político, ha
sido sustituida para siempre, por la idea de exterminio y expulsión, única
salida válida frente a un enemigo que está haciendo de España un destrozo como
jamás en la historia nos lo causó ninguna nación extranjera”<o:p></o:p></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-84240566875278631452022-01-22T02:47:00.006-08:002022-01-25T08:28:03.951-08:00Don Pésimo e don Óptimo<p style="text-align: justify;"></p><div class="separator" style="clear: both; font-family: times; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgNbZMm8Yi-cBT3Yy7Vfb_dAYjFt4eDb9O7vKS7qqnC-CcU2YWTKM6utanoo2C04R99mupUr1BX55i9s7-5vosDmFy0zO2crk18l_-fN75yOcdzwfPw24SlXNDN4oVGEymAsZ31kJTgs2Q_Io8Z5J1Kkpk130FyEbs7l-Y7Vn0HGzzCy8cSRSlYZ04A=s450" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="350" data-original-width="450" height="249" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEgNbZMm8Yi-cBT3Yy7Vfb_dAYjFt4eDb9O7vKS7qqnC-CcU2YWTKM6utanoo2C04R99mupUr1BX55i9s7-5vosDmFy0zO2crk18l_-fN75yOcdzwfPw24SlXNDN4oVGEymAsZ31kJTgs2Q_Io8Z5J1Kkpk130FyEbs7l-Y7Vn0HGzzCy8cSRSlYZ04A=s320" width="320" /></a></div><br /><span style="font-family: arial;">Mire que lle digo don Manoel! “Mudam-se os tempos, mudam-se as vontades”, que lle dicía eu estes días a conta do relato da Maruxa, o xílgaro de Santa Baia de Alcabre. Lle dicía eu, citando un dos sonetos máis coñecidos do poeta portugués don Luís Vaz de Camões, quero supoñer que escrito nunha das fase mais melancólicas da súa vida.</span><p></p><div style="text-align: center;"><i><span style="font-family: arial;">Mudam-se os tempos, mudam-se as vontades,<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Muda-se o ser, muda-se a confiança;<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Todo o mundo é composto de mudança,<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Tomando sempre novas qualidades.<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Continuamente vemos novidades,<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Diferentes em tudo da esperança;<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Do mal ficam as mágoas na lembrança,<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">E do bem, se algum houve, as saudades.</span></i></div><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">E non me pregunte o por que memoricei o soneto enteiro cando estou en total desacordo coa visión agoirenta e pesimista do poeta de Os Lusíadas. “Continuamente vemos novidades” afirma cheo de razón ... no século XVI! Pois non lle digo nada se tivera que vivir no XXI e aprender a pelexar coa banca dixital, os teléfonos espelidos e sobrevivir no internet das persoas e das cousas! Que non digo eu que nos seus días o mundo non estivera cheo de mudanzas, que cada século ten a súa velocidade de cambio, pero aínda que o poeta escribira o seu soneto cando a xuventude xa quedara atrás, morreu con 56 anos, o que non creo que fora “terceira idade” nin tan sequera no seu século! E aínda se tal cousa fora certa, que teríamos que dicir nos de tales avances? Os que, como no meu caso, estamos, non no que hoxe chaman cuarta idade, senón máis ben na quinta!</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">Para rematar o segundo cuarteto co de <i>Do mal ficam as mágoas na lembrança, e do bem, se algum houve, as saudades</i>. Cando é ben sabido que a lembranza tende a dulcificar ás mágoas pretéritas e a situar os trunfos persoais na súa xusta medida! Teño para min que o poeta, ou ben pensaba que a melancolía, o decaemento, a languidez e señardade tiñan máis valor literario que a ledicia, a diversión, euforia e xúbilo, ou viña sendo un pouco como don Pésimo, aquel personaxe do gran debuxante Escobar, nos tebeos dos anos sesenta.</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">E un digno émulo de tal personaxe e do seu complementario, non podían faltar entre os clientes da taberna, que xa sabe don Manoel que na do Mincha, espazo que un día chamou microcosmos tabernario, haiche de todo como en botica. </span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">O don Óptimo da citada historieta do Tío Vivo, viña sendo o Servando, un barbeiro da Rúa dos Ferreiros e músico máis que notable nunha agrupación de pulso e púa. Sempre ledo como unhas marabillas era home que a todo o que lle sucedía sacaba proveito, de todo acontecemento facía unha festa e con todo desfrutaba coma un micho cun axóuxere. O seu contrario, don Pésimo, tiña por nome de pía Evencio e traballaba no banco Hispano, polo que seguro que o seu pai o coñecía ben. Evencio era un home triste, sempre malhumorado e sempre queixándose de todo, cuxa única afección coñecida era a de levarlle a contra a Servando. Por facer unha definición rápida poderiamos dicir que Evencio era o mellor exemplo posible do refrán aquel de que cada can lambe a súa ferida, pero o que moito a lambe lle tira sangue.</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">Se sería prosma o Evencio que un día que lle tocou un premio na lotería andaba pola taberna a laiarse como un can lunático da súa mala sorte de non ter cartos abondo para xogar o billete enteiro en lugar dun décimo! Por suposto que tal queixa serviulle de arreda abondo como para non invitar a nada á parroquia do Mincha!</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">Pola contra Servando era quen de ver os aspectos bos aínda das peores desgrazas. Recordo o día que ardeulle a barbería por mor dun curtocircuíto. “Pois mira ti que boa oportunidade para cambiar a decoración, que boa falta facíalle xa!” −Foi a súa reflexión primeira− “Sen falar que os días que teña que ter pechado collo as vacacións que nunca lle puiden dar a muller e ímonos a Mallorca con un destes viaxes organizados para que lle dean todo feito a probe, que non fai máis que traballar!”</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">E desta pelaxe podo contarlle todos os exemplos que queira! Ata o día aquel no que o Evencio chegou á taberna disposto a demostrar que el tamén era quen de extraer mensaxes positivos de desgrazas reais ou aparentes.</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">-<span style="white-space: pre;"> </span>Home don Servando! A vostede quería ver! Veño de estar no banco co Padre Aureliano, comentando o que ven hoxe no Faro dos nenos eses que morreron nunha chabola envelenados por unha estufa que queimaba mal.</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">-<span style="white-space: pre;"> </span>Bo día don Evencio. E que era o que dicía o “Padre Ultramontano” das mortes esas?</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">-<span style="white-space: pre;"> </span>Pois era optimista; como vostede.</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">-<span style="white-space: pre;"> </span>Optimista? Como de optimista? </span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">-<span style="white-space: pre;"> </span>Pois que como os que morreran foran uns cativiños aínda non tiveran tempo de pecar, polo que, que sorte!, anxiños ao ceo!</span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">-<span style="white-space: pre;"> </span>Pois sabe o que lle digo don Evencio? Que o Padre Aureliano non é un optimista. O Padre Aureliano é un fillo da gran puta! </span></p><p style="text-align: justify;"><span style="font-family: arial;">E mire que lle digo don Manoel! Malia ao deterioro físico e cognitivo propio dos moitos anos e a multiplicación de dós polas constantes perdas de coñecidos, amigos e familiares, soamente envellecemos cando imos perdendo interese pola vida, e polos demais. Cando encerrámonos nos nosos propios problemas illándonos dos da sociedade que nos rodea, cando deixamos que a apatía emocional dos demais polas nosas cousas nos abafe. Botémoslle unha man a don Servando cantando a versión de José Mario Branco de “Mudam-se os tempos, mudam-se as vontades” modificando a mensaxe conformista do poema orixinal Camões co axeitado retrouso que di:</span></p><div style="text-align: center;"><i><span style="font-family: arial;">“Mas se tudo o mundo é composto de mudança,<br /></span></i><i><span style="font-family: arial;">Troquemos-lhes as voltas que ainda o dia é uma criança!”</span></i></div><div><br /></div>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-88460435719450549312022-01-18T01:59:00.000-08:002022-01-18T01:59:11.868-08:00Cousas da sororidade!<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjNO4Tsqvnfu5xgMVGimlC8i0pO7Fr6AuFS6q4uwVMM99FlsJcIYgwgCGEQrX36sUPASVgjMQooksgOuJkx9fP7TrEnh2Ixd-ARSX1zfHCZrpbPrX2RSAKV6FK_uzEVXzSXjQonmE9BKxTBY6dVAiOfxrkp73E2x8DU-5tt6TuqVa49OBstPFECTzw_=s356" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="196" data-original-width="356" height="220" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEjNO4Tsqvnfu5xgMVGimlC8i0pO7Fr6AuFS6q4uwVMM99FlsJcIYgwgCGEQrX36sUPASVgjMQooksgOuJkx9fP7TrEnh2Ixd-ARSX1zfHCZrpbPrX2RSAKV6FK_uzEVXzSXjQonmE9BKxTBY6dVAiOfxrkp73E2x8DU-5tt6TuqVa49OBstPFECTzw_=w400-h220" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo don Manoel! Menos mal que apareceu vostede pola porta
porque xa estaba eu máis farto dalgúns confrades desta parroquia que un gato de
tripas! Que se malos xordos son os que non queren ouvir, peores son os que regañan
o beizo coma os coellos <a name="_Hlk93311284" style="text-align: justify;">para facer risa de toda canta
cousa seria se di.</a><p></p>
<span style="mso-bookmark: _Hlk93311284;"></span>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E como quere que me poña don Manoel? Estaba eu comentando con don Antonio o
da asesoría, home que, como recordará, era moi afeccionado os libros de auto
axuda e as palabras revesgadas, da cantidade, calidade e utilidade das descubertas,
achados e alfaias do vocabulario da prensa actual. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">El dicía: “resiliencia”, e eu engadía: “empatía”; el propoñía: “deconstrución”,
eu retrucaba: “asertivo”; el suxería: “emprendemento”, eu contestaba: “empoderamento”.
E así ata que xurdiu a palabra sororidade.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Sororidade?
E iso que ven sendo? </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Dixo don Antonio moi
serio.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois ven
sendo como a fraternidade, pero de mulleres! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Aclareille −Val dicir a</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">mizade,
afecto, solidariedade entre mulleres. O utiliza moito o movemento feminista
como reivindicación dun sentimento necesario na loita por gañar o papel da
muller na sociedade.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E daquela, sen que ninguén lles mandara tocar aquí una gaita, entran na
conversa como fato de porcos nunha igrexa todos aqueles que estaban a ouvir sen
dar nin chío, sen outro motivo nin razón que o de facer risa de toda canta
cousa seria se di.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
eu estaba convencido que sororidade era o que facían as monxas para aliviar
tensións! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Interrompe o <i>Raposo</i>, que ten sona de
gracioso e ocorrente.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non
ó! A sororidade o líquido que traen os iogures cando tiras a tapa.</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;"> −Aporta o seu gran de comicidade o <i>Catrollos</i>.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
eu entendera sonoridade! Ou sexa o que fai a miña muller cando mete entre peito
e lombo unha boa fabada! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Remata co seu estilo
habitual o </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Antón, que xa sabe
que devece polo escatolóxico.</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E así, todos van engadindo a súa chanza ata que para rematar a Sefa, fai un
axeitado comentario:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Pois
eu estou segura que a sororidade non me gaña ninguén! Que eu son moi amiga das
miñas amigas!</span></p>
<p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Calado como un
peto estaba o Xulio, un vello xubilado que tivera unha carnicería no Mercado de
Bouzas onde comprabamos a carne as poucas veces que podiamos permitirnos tal luxo.</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Sororidade
de verdade a da miña muller!</span></p><p class="MsoNormal"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
logo don Xulio. Algunha razón terá para facer tal afirmación?</span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span class="MsoIntenseEmphasis"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><span style="font-family: times; font-size: medium;"><i>A historia de don Xulio e as irmás.</i></span><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pois verá meu amigo. Cóntolle esta historia agora que a terra do camposanto
de Bouzas garda xa celosamente o segredo das miñas defuntiñas, e nada as pode
xa conturbar no seu descanso. Vostede coñeceume xa no meu posto do Mercado,
pero eu antes da carnicería tiven unha pequena explotación gandeira de vacún na
aldea de Rebordechán, de onde eran os meus pais. Nas terras da Paradanta pouca
diversión había daquela máis que a festa de San Sebastián no mes de agosto, e
as romarías das parroquias da contorna. E logo os seráns, que outros chaman
foliadas, ruadas ou polavilas. Un día, cando a xuízo dos vellos xa estaba en
idade de merecer, fun a mocear a unha foliada na Hermida, e alí como di o
cantar, enguedelleime dunha rapaciña do lugar de Pousa. Falamos e bailamos,
bailamos e falamos, e cando chegou a hora de marchar xa non me puiden
desenguedellar. Así que, despois dun breve noivado casamos na Igrexa de San
Xoán de Angudes e Encarnación, que tal nome tiña a recén casada, veuse a vivir comigo
a unha casa do trinque, que fixera para ela en Rebordechán, que xa se sabe que
“alá vaias, casada, onde non atopes sogra nin cuñada”. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Na casa de Pousa quedou ocupándose da nai, viúva daquelas que non poden
acreditar se o son de vivo ou de morto, Ascensión a irmán pequena da miña
muller. Solteira sen vocación nin convencemento de que, como din as cantigas, sexa
boa vida a vida de solteira, por moito que algunha casada chore de arrepentida.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Adeus miña
queridiña,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">terra fría
non dá pan;<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">vale mais
quedar solteira</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">que casar cun balandrán.</span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Porque as irmáns pequenas que quedan na casa por mor de coidar da nai teñen
todas as rifas para que lle toque o premio gordo de morrer solteiras, que non
hai moitos homes que queiran casar e levar muller e sogra nun mesmo lote. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pasaron un poucos anos, e malia o moito afán, paixón e perseveranza que os
dous poñiamos no asunto, os fillos non viñan. Este noso fracaso tiña a </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Encarnación moi triste e desmoralizada. E teño para min
que nesta tristeza a ausencia da súa querida irmán tiña tamén algo que ver. Pero
ás veces a semente da fortuna ven envolta </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">no ourizo da desgraza, e a nai de Ascensión
morreu, ceibando a probe de tan fatal destino. Aínda non lle déramos terra a
coitada da nai cando as dúas xa estaban canda min coas mans collidas e olliños
de gato mequeiro a pedirme se Ascensión podía vir a vivir connosco.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Por suposto que
dixen que si, don Paio! Que mellor agasallo podía facer á miña muller naquel
intre de dolor? Sen esquecer que unha muller máis nunha casa con tanto quefacer
coma nosa era como o mel nas filloas! Meses de felicidade aqueles! Todo na casa
ía como unha seda, e as dúas </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">irmáns</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> me facían sentir como un rei nunha cesta! Se
levaría unha vida como a dun crego que ata cheguei a esquecer os nosos planes
por ter un herdeiro! <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Que Encarnación non
fixera o mesmo comprobeino unha noite cando atopei agardando por min no tálamo
marital non unha senón dúas femias! “Tranquilo Xulio que está todo falado! Que</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"> Ascensión está conforme en axudarnos a
ter o fillo polo que devecemos vai tanto tempo”. Espetoume cun sorriso cómplice
iluminando a súa cara de michiño mecoso. “Que a Ascensión ti tamén lle gustas,
e ela tamén ten ás súas necesidades!” Que Encarnación non era de moito falar
pero cando botaba a lingua a pacer non daba parado. “E digo eu: que lei humana
ou divina vaime impedir compartir o que a min me sobra, e</span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;"> se iso vai ser pola felicidade dos tres a quen facemos mal?”<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Deixeime convencer
don Paio: A carne é débil! E teño que recoñecer que aínda que traballo tiven abondo
nunca houbo motivo de queixa. E como estaba nos plans de </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Encarnación, ao pouco a semente depositada arraigou
e, cumprido o tempo debido, naceu noso fillo. E naceu xa en Bouzas, onde nos
viñemos despois de deixar a casa e as vacas a un curmán que volvera de Suíza
con algúns cartos. A unha vila nunha grande cidade onde ninguén nos coñecía nin
podía saber cal das dúas mulleres que collía de ganchete era a miña esposa e cal
a nai do meu fillo. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E digo eu: se ás dúas estiveron felices mentres viviron, por que teño que facer
caso das prédicas duns homes que están máis interesados en salvar aos demais que
en vivir acorde co que recomendan? Como dicía a miña defuntiña dándome moquetes
agarimosos na caluga:</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-align: left; text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;">
</span></span><span lang="GL" style="text-align: left; text-indent: -18pt;">E que
xa se sabe que un bo boi da para moitas vacas!</span></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-25421346095461305152022-01-13T04:53:00.004-08:002022-01-14T07:45:04.906-08:00Cantar coma un xílgaro!<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi9QJJSBqNvIC4bgplsLmS4gzY-1bJsGspDPlVfe5-8wHZYPxt1FcRsaFYc0Zn7ofbq5jXizfZBBIvZp0cumJ6ZRLfYEbAE1yw6vAnkOC98K_lRxv0PjRWP4MpjuJPsgyzhvSPQ8KPa-gwjCSydwrq37ciK2TrWbPkQBMGmn6qf4c7ZY0GfOpBEhdN7=s640" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="264" data-original-width="640" height="165" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEi9QJJSBqNvIC4bgplsLmS4gzY-1bJsGspDPlVfe5-8wHZYPxt1FcRsaFYc0Zn7ofbq5jXizfZBBIvZp0cumJ6ZRLfYEbAE1yw6vAnkOC98K_lRxv0PjRWP4MpjuJPsgyzhvSPQ8KPa-gwjCSydwrq37ciK2TrWbPkQBMGmn6qf4c7ZY0GfOpBEhdN7=w400-h165" width="400" /></a></div><br /><p></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Mire que lle digo, don Manoel! Ben, ben, o
que é cantar coma un xílgaro, cantaba Maruxa, a filla de Ascensión, unha
peixeira de Santa Baia de Alcabre que completaba os seus magros ingresos
familiares coa venta do tabaco do “<i>entrepot</i>” do seu home.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Ascensión tivera antes de casar unha
brevísima vida artística como soprano na Sociedade coral «La Oliva». Vida
artística que tivo que abandonar por esixencia do seu mozo, un mariñeiro do
Berbés tan garrido como falto de luces, que puxo tal condición convencido de que
o noivado outorgáballe esa autoridade. E cabe dicir que Ascensión, filla ao fin
da ideoloxía do seu tempo, no puxo á demanda moita oposición, que xa se sabe
que nestas cousas non todo é culpa do home, que a opinión de Ascensión algo contaría
no resultado! Que moitas veces dicimos que facemos tal ou tal outro desatino por
amor, cando ben sabe don Manoel, que o amor para ser tal non pode ser un camiño
de sentido único!<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Anos despois Ascensión recibiu, <i>do ceo</i>
dicía ela, a recompensa aos seus soños e renuncias que deixara como flores
murchas deitadas ao pé do altar da igrexa de Alcabre o día da voda: unha
filliña cunha voz e un gusto pola música que engaiolaba aos mesmos paxaros á
que puxo por nome Maruxa. E o cura bautizou como María, que a igrexa católica
apostólica e romana non está por esas modernidades.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Vostede é moi novo para recordalo pero alá
polos primeiros anos da década dos cincuenta suprímese a cartilla de
racionamento. E zas!, xa non hai fame en España. Xa non hai fame oficialmente
porque os cartos das axudas norteamericanas pola instalación de bases militares
se quedan nas poutas duns poucos, e pouco mellora a situación da xente do
común. Un pouco si. Abondo como para que algúns menos probes que os demais
puideran mercar un daqueles aparellos de radio que algúns chamaban, sen saber
moi ben por que, superheterodinos. Que se ben non quitan a fame a distraen, e algúns
dos concursos aínda a alivian! Como o de “Chocolates la Perfección” (la
perfección del chocolate) en Radio Vigo.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E dun destes concursos de Radio Vigo vai
precisamente, o noso relato! Un de cancións que non podo recordar se tamén estaba
patrocinado ou non pola citada marca de chocolate, que a memoria ten estas cousas
cando un ten máis camiño andado do que lle queda por andar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">O que si recordo era que o concurso tiña como
dúas fases. Na primeira os concursantes cantaban con público no salón de actos
que a propia emisora tiña ao efecto, ou facíano por teléfono dende casa. Dende
a casa ou máis ben desde algún comercio da súa confianza, que dispoñer de
teléfono propio non estaba ao alcance máis que da xente de moitos posibles! Rematadas
as actuacións do día o público presente, e os ouvintes que quixeran facelo
telefonicamente, puntuaban a cada un dos aspirantes establecendo deste xeito ás
súas preferencias. A segunda fase, ao finalizar a tempada, se facía unha gala multitudinaria
no teatro García Barbón con os concursantes que tiñan máis puntuación, na que outorgábanse
os diversos e substanciosos premios as distintas especialidades.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Maruxa fora unha mociña sen complexos, sempre
leda coma unha carricanta, que bailaba con xeito e cantaba con xenio diante de calquera
sen máis que llo pedira. Pero </span><span lang="GL" style="background: white; color: #050505; mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">“</span><i><span lang="PT-BR" style="background: white; color: #050505; mso-ansi-language: PT-BR; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">Mudam-se os tempos, mudam-se as vontades</span></i><span lang="GL" style="background: white; color: #050505; mso-ansi-language: GL; mso-bidi-font-family: Calibri; mso-bidi-theme-font: minor-latin;">” e </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Maruxa medrou de moza a adolescente e co período
que sinalaba este paso de nena a muller chegaron os medos e as vergonzas, e o
poñerse máis vermella que a doa das xibardas con que calquera lle falara ou
simplemente ollara para ela. Se Maruxa estaba a cantar pola casa mentres facía
ás súas tarefas bastaba que escoitara o murmurio dunha voz allea ou un mínimo
ruído pola casa para que deixara de súpeto de facelo. Malia a todo, os premios
do concurso de voces de Radio Vigo eran tan atractivos que Ascensión convenceu
a súa filla para que participara no concurso chamando por teléfono dende a rebotica
da farmacia de don Miguel, un dos máis ferventes admiradores do seu arte canoro.
Así que Maruxa, obedecendo o consello da súa nai, encerrouse baixo sete chaves
na rebotica da farmacia, e naquel silencio e soidade ceibou de novo a súa durmida
voz. Non teño que dicirlle, don Manoel que a súa puntuación foi a máxima
posible, superando con moito a dos mellores.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Convencela para que participara na segunda
fase no García Barbón foi peor que un dos sete traballos de Hércules! As forzas
vivas do barrio sumaron esforzos en convencer á mociña do necesario que o
premio era para os seus pais, argumento este moito máis forte para Maruxa que a
posible gloria de gañar o concurso. E a petición do fillo de don Miguel o
boticario, que estudaba en Compostela e viñera para escoitala cantar nun escenario,
foi o argumento definitivo para que Maruxa dera o definitivo si á súa
participación.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Chegou o día. Ben sabe vostede don Manoel
que cando unha persoa está relaxada atura ben a gana de mexar. Pero cando está
nunha situación de ansiedade a cousa non é tan sinxela, e isto foi o que lle
pasou a Maruxa. Cada vez que o rexedor lle anunciaba que se achegaba a súa quenda
Maruxa apertaba as pernas xemendo “que me mexo, que me mexo!” Ata que non tivo
outra que saír porque xa non quedaba ninguén para actuar.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">A orquestra ataca os primeiros compases do
tema. O director dálle a entrada, pero Maruxa está noutro mundo onde nin se escoita
a música nin hai director. Os golpes da batuta no atril semellan espertar a
Maruxa que por primeira vez parece decatarse de onde está. “Da capo” di o
director dirixíndose os músicos. E máis baixiño para Maruxa: “veña rapariga! Ti
podes!” Pero non é certo: Maruxa non pode. Si que comeza a cantar pero coas
poutas do medo apertándolle a gorxa ninguén é quen de afinar, e Maruxa sabe que
está fora de ton, e os saloucos interrompen o seu canto. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E diante da situación non hai outra que baixar
o pano e parar o concurso, mentres que, coma sempre, a masa divídese en dúas
faccións opostas. As bestas que comezan a rir e alcumala, e a boa xente que
entenden e comparten a decepción da rapariga. Un galiñeiro que cacarexa, berra,
apupa e asubía, e unha platea na que os máis calan e algúns protestan pola
actitude dos bárbaros. E ao final, cando os insultos dalgúns superan xa os
límites admisibles e se lanzan os consabidos desafíos de <i>“baixa</i> <i>se
tes ovos” e</i> “<i>sube se os tes ti”</i>, montouse unha pelexa que a piques
estivo de dar cos pelexadores no cuartel dos grises, acusados de alboroto
público. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E mire que lle digo don Manoel! Que aquela
noite Maruxa volveu a casa acubillada por un brazo do seu pai, mentres, por
primeira vez en moito tempo, Ascensión colgábase do outro, orgullosa da forza e
enerxía do seu home.<o:p></o:p></span></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Non te
troco meu meniño,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">non te
troco meu amor;<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">nin pola
prata da lúa,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">nin polo
ouro do sol.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;"><o:p> </o:p></span></p><p></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5680975557957810178.post-64693752856784012832022-01-04T11:55:00.001-08:002022-01-04T11:58:35.819-08:00Viva San Roque!<p><span style="text-align: justify;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiuuFSCzBVTl1O3yrDf7DnH10OcrCVyCJHItTNHBQ7FGSU4knDtw6S0CHhTkcJEN9VUecCNccfOlFkROA4wNGlhvAB-7OxZXKiIhpq1Ve2yrB5Lz_qIi1XVn8azQIwS435883tWku0ULxEsB1khEXTRU7lxXeXyVJnc0mbQp32P_wXwFzlSSfj_tXvs=s688" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="572" data-original-width="688" height="333" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEiuuFSCzBVTl1O3yrDf7DnH10OcrCVyCJHItTNHBQ7FGSU4knDtw6S0CHhTkcJEN9VUecCNccfOlFkROA4wNGlhvAB-7OxZXKiIhpq1Ve2yrB5Lz_qIi1XVn8azQIwS435883tWku0ULxEsB1khEXTRU7lxXeXyVJnc0mbQp32P_wXwFzlSSfj_tXvs=w400-h333" width="400" /></a></div><br />Mire que lle digo don Manoel Non vai moito tempo alá conteille algo da
índole e carácter do Roque, aquel home que amaba os cans por riba de tódalas
cousas. Do Roque e do seu can que atendía polo nome de Trotski e tiña a cara cuspidiña
(segundo os seus ollos) á do revolucionario ruso. Recordará que o noso Roque
érache un polemista vocacional que podía pasar horas e horas abullando proposicións,
premisas e conclusións, inductivas ou dedutivas, como o caño dunha fonte verte
auga.<p></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Xa ve don Manoel! Nada que ver co aquel outro Roque, nado de Montpellier, que
percorreu a península itálica camiño de Roma curando a todo canto apestado
saíalle ao camiño facendo riba deles o sinal da cruz. E enterrando a aqueles
que, por unhas razóns ou por outras, morrían malia a aplicación de tan
científico procedemento! Nada que ver un e outro Roque nin na fasquía nin no
temperamento! O santo, milagreiro e un pouco parvo; o de Bouzas espelido como <i>o
can do ferreiro que dorme ás marteladas e esperta para ás dentadas</i>, que nunca
está para traballar pero non falta a ningunha festa. O santo tan xeneroso que
aínda despois de morto ten o arranque de curarlle a perna a seu carcereiro, (Xustino,
disque se chamaba), cando este deulle unha patada para comprobar se estaba
morto de verdade ou tiña gana de amolar; o noso confrade sen facer nunca nada
de proveito como <i>o can de san Torrado que canto fai coa boca, desfaino co
rabo</i>. Peregrino a Roma o primeiro, nin a Compostela foi o segundo; patrón
dos peregrinos, dos contaxiados por epidemias, dos falsamente acusados, dos
inválidos e dos cirurxiáns o primeiro, católico non practicante o segundo.
Despois de todo o relacionado, creo que podo afirmar con razóns abondo, que as
únicas semellanzas entrambos Roques serían o patronímico e o can.<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">E deste noso Roque, e non do santo que, como é habitual nos santos e non
sei moi ben con que propósito meteuse polo medio, era do que ía a anécdota que
queríalle contar ao primeiro e á que tantas voltas e circunloquios levo hoxe
dado. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Pero onde carallo ía eu? Déixeme aclarar de vez a gorxa e a mente cun grolo
deste monterrei. Xa sei: o do polemista vocacional! Pois verá don Manoel. Ben
sabe que os cans non son moi habituais na nosa taberna, que a Sefa é da opinión
que <i>non entren os cans onde beben os cristiáns</i>, pero fora porque xa
estaba dentro e non era cousa de botar fora a un cliente novo, ou porque non
tiña moita gana de discutir, aquel día coincidiron na Taberna do Mincha un home
cun can deses que chaman salchicha,</span><span lang="GL"> </span><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">e o noso Roque.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ten
vostede un can moi bonitiño! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Intenta o
achegamento </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">o Roque </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">De que
raza é?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">De
raza negra. Ben se ve! </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Resposta o noso home,
sen inmutarse.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
como se chama? </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−Insiste Roque.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Chamar
non sei como se chama. O chamo eu.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">E
como lle chama vostede?</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Eu
chámolle Breo.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Ah! Ben
sei! Un apocope de Breogán.</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Non.
Nin “pouco pe” nin ostias: Breo! Nada de Breo o can, que a xente ben sabe que é
un can sen necesidade de dicilo!</span></p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;">O home deu por rematada a conversa. Viroulle as costas ao Roque e seguiu a
beber o viño e comer da tapa. Cando rematou pediu a conta, pagou e sen desfechar
a boca para dicir palabra saíu pola porta. Roque quedou amolado polo pouco que
dera de si a conversa. Entón Antón, o irmán do Farruco que todo o que tiña de groso
e desmedido no xantar e beber, o tiña de oportuno nas sentenzas, chantoulle
dende o extremo da barra:</p><p class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">-<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal;"> </span></span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">A que
non sabedes como se chama a caseta deste can? </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Contestándose decontado
a si mesmo antes de que alguén puidera gañarlle pola man </span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">−</span><span lang="GL" style="text-indent: -18pt;">Fogar de Breo-can!</span></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Por dicir: viva San Roque!<o:p></o:p></span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">prenderon ao meu irmán,<o:p></o:p></span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">agora que o soltaron:</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Viva San Roque e o can!</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL"><br /></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Por
dicir: viva San Roque!<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">prenderon
ao meu Antón,<o:p></o:p></span></i></p>
<p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL" style="mso-ansi-language: GL;">Aínda
pena na cadea:</span></i></p><p align="center" class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0cm; margin-bottom: 0cm; margin-top: 0cm; mso-add-space: auto; mso-margin-bottom-alt: 10.0pt; mso-margin-top-alt: 0cm; text-align: center;"><i><span lang="GL">Abaixo a Constitución!</span></i></p>Mirequelledigohttp://www.blogger.com/profile/06505544344467222723noreply@blogger.com0