Daquela, miña filla, poucas diversións tiñamos nas pequenas vilas como a
nosa de Campobecerros. Poucas no inverno e algunha mais no verán, que o verán é
tempo de faenas comunais, e de mocear ao seu remate con cantos e bailes en
fiadas e fiadeiros. Poucos mozos solteiros quedaban na aldea, e poucos mais nas
aldeas da contorna, Portocamba, As Eiras, Veiga de Nostre, Venda de Bolaño, Cerdedelo
e outras, que tiveran afouteza ou necesidade abondo como para percorrer os
longos e escarpados camiños ata un dos nosos seráns, despois dunha esgotadora
xornada de traballo, polo que non era raro que houbera tres mulleres para cada
home, e sempre moitas mais cantareiras que bailadoras.
O
lugar de Cercedelo
é
terra de poucos homes,
e
aqueles poucos que hai
chámanlles remenda foles.
Entre os mozos que viñan acotío ás nosas fiadas estaba precisamente
Farruco, que xa daquela era un rapaz tan laidiño e mirrado que ningunha moza
quería bailar con el. Menos a túa nai, que coma sempre foi un pouco mexericas,
de mais sensible a laios de cans, queixas de neno e choros de viúva, as veces
dáballe mágoa miralo so, e botaba uns soltos con el. Nunca a cousa pasou de aí,
pero xa sabes que ao vilán dádelle o dedo
e colleravos a man, e daqueles pos
estas lamas, e ao pouco o Farruco, confundindo fariña co farelo, comezou a
incomodarme coa súa actitude posesiva e controladora, coma se algunha relación,
fora daqueles pouco frecuentes bailes, houbera entre os dous, o que serviu para,
aguilloada polas bromas e burlas das amigas, cortar toda relación con el.
Daquela a aldea conservaba unha certa relevancia grazas á súa situación a
medio camiño entre A Gudiña e Laza, na verea Real de Castilla, camiño obrigado
tanto de rabaños da transhumancia,
peregrinos e tratantes de gando, coma dos galegos que ían ou viñan de segar de
Castela. Que como di a cantiga:
Ó
pasar a Cruz de Ferro
a
Gudiña ben a sei
i
agora voume achegando
aos aires de Monterrei.
Todo esa pasaxe de xentes de alá e acolá mantiña con mais fatigas que
ledicias a tenda de abarrotes dos teus avós e a taberna de Avelino o Fanchico, ata que, coa a chegada das
obras do ferrocarril que tiña que unir a Pobra de Seabra con Ourense, as cousas cambiaron e o pobo encheuse de
obreiros, carrilanos, galegos, andaluces,
murcianos e portugueses. E entre todos eles aquel que me roubou o corazón: o teu
pai.
Coa chegada de tanta xente de fora as necesidades de aloxamento e comida
medraron de xeito tal que o Avelino, que de parvo tiña pouco, virou o negocio como
a folla da ulmeira, de taberna a casa de comidas con aloxamento, e trouxo
tódolos domingos un grupo de gaiteiros para facer, nun alpendre que tiña ao pe da
casa, un baile de tanto prestixio e renome que mesmo viña xente de Verín e aínda
mais aló a gasta-los cartos con tanto esforzo gañados.
Bailade,
nenas, bailade,
Pasádelo
ben na terra,
Que
a vida logo se acaba
E a morte logo vos chega.
