Mire que lle digo, Don Manoel! Vén a morte e non sabemos de que sorte! Que
pouco dura a ledicia na casa do probe, que foi volver do traballo, que traballo
é tocar a gaita, e ter que facerse cargo do sucedido! Que o Marcial xa nada
pide, pero os donos da pensión deulles tempo abondo de cavilar no feito de que
Meira é unha vila e non unha aldea, e que un morto na sala e mal negocio na
pensión. E ao fin, sen veciños nin
amigos nin familia, moito velorio tampouco ía haber! Así que nada de campás,
nada de multitudes ocupando a morada, mentres as mulleres da casa andan como debadoiras,
facendo comida, servindo café e bebidas espirituosas. Nada de choradeiras e carpideiras,
nada de loanzas e panexíricos, nada de feroces críticas da vida que levou o
defunto, brincadeiras á custa do que se está a velar. E nada de bicos ás
agachadas da filla do Marcial co noivo, que ser a do bombo ten mais dun
sentido.
Fora dos donos, ninguén na pensión vai saber do
defunto. O noso Tiniño, moi feireado pero pouco aproveitado, adoece por coller
a cama despois do traballo do día grande da festa, pero non hai tempo que
perder. O da funeraria xa está na pensión atendendo aos derradeiros coidados que
o corpo do defuntiño merece. A pousadeira xa fixera onte o de pecharlle a boca,
atándolle o queixo cun pano branco, que unha vez que o cadáver estea ríxido xa non
hai xeito. Cando chega o cura co monaguillo compre poñerse en marcha. O derradeiro bico da
filla, e pechar a sinxela caixa que os poucos cartos que quedaban no peto
despois de pagar a pensión deu para mercar, antes de sacala a ombreiros do dono
da pensión, dous ramistas e o Tiniño, cos pés por diante e pola porta de atrás.
A comitiva colle o camiño do cemiterio, Tiniño lembra que o vieiro tiña por nome Costa
do Cabo, o que non deixa de ter o seu aquel! O cortexo o compoñen, pois, un rillote coa cruz, o cadaleito levado
polos catro homes, antes enumerados, o cura bisbando responsos e, finalmente, a
filla do Marcial e o seu namorado. Non hai nin medio quilómetro de camiño ata a
o cemiterio, pero, sen ninguén que lles dea o relevo, cando chegan diante da
fermosa Capela de San Roque, están os catro derreados. O sepultureiro ten xa a
foxa aberta no recanto dos probes e agarda a que os portadores da caixa
recuperen un pouco de alento.
- Veña que non temos todo o día! – protesta o crego.
- Xente de Meira, tropa lixeira! – contesta o Tiniño.
Os catro érguense do chan, batendo a terra da cueira dos pantalóns, e
collen un cabo das cordas que pasan por baixo do cadaleito. Mentres o clérigo
gaguexa os seus fúnebres e a caixa descende á cova nos ollos da filla de
Marcial non hai nin unha bágoa. Retiran as cordas e o Tino colle unha presa de
terra, dálle un bico, e a deita sobre a caixa.
- Adeus Marcial! - di o Tino- Que aló onde vaias segas a picar, repicar e repenicar, coma ti me ensinaches!
- Adeus, meu pai! - engade a filla - Que aló onde vaia o traten a metade de mal do que me tratou vostede!
E a filla do Marcial, da que non chegaremos a saber o nome, non dixo nada mais. Colgou o seu corpo miúdo no forte brazo do seu namorado, deu as costas ao sartego do seu pai, e saíu paseniño do camposanto. E, mire que lle digo, Don Manoel, que o noso Tiniño nunca mais soubo dela, pero aquelas palabras quedaron chantadas na súa memoria tremelando coma a folla dun coitelo de matachín!
