Abrir camiños no mar.

 

Mire que lle digo don Manoel! Non sei se chegou a coñecer a Herman, un alemán que traballaba de mecánico na fábrica de motores de Barreras. Non? É certo; despois daquela ocasión xa non veu moito pola do Mincha. Que ocasión? Non tema don Manoel, vai nun correndiño!

Herman (lamento non recordar o seu apelido) viñera como experto para a resolución dos problemas das bombas de inxección de Bosch que Barreras montaba nos motores que fabricaba con licencia da holandesa Werkspoor. Teño para min que Herman era ateo de vocación, pero cando tiña un pouco de Monterrei  de máis no pique de proa, xurdía de ben abaixo das tripas a educación protestante que lle deran os pais, e gustaba de recitar con voz campanuda versículos escollidos do vello testamento. Á práctica totalidade da parroquia, que o pouco que coñecía da Biblia era na versión do Padre Astete, tanto nos tiña que capítulo e versículo citados como fontes foran certos ou inventados, que para o caso tanto dá touciño coma soá!, pero todo ten o seu tempo, e como embude á boca do xerro chegou o día en que coincidiron no mostrador da taberna o mecánico alemán recitador de pasaxes de Biblia e don Evaristo, o ilustre Catedrático de grego no Instituto Santa Irene que verteu ao galego os fermosos versos de Homero.

Pouco hai que contar deste primeiro encontro, excepción sexa feita da expresión de asombro do catedrático, boca lixeiramente aberta da sorpresa, mostacho engurrado, pasmado o camiño da cunca ata os beizos, e os ollos desorbitados, descomedidos detrás das grosas gafas. Intrigado don Evaristo demandou á Fina pola natureza e costumes do mecánico, e nun período de tempo que non son quen de precisar, pero en todo caso breve, mecánico experto no vello testamento e catedrático máis afeccionado a outras divindades, volveron a coincidir na do Mincha un día no que o temporal asolagaba a praia do Adro e a escuma das ondas petaba nas portas da igrexa de San Miguel.

Pouco tardou Herman en atopar na súa memoria capítulo e versículo acaídos ao caso:

-  E dixo o señor: “Subiu o mar sobre  Babilonia; da multitude das súas ondas foi cuberta. Isaías 43:16”

Don Evaristo calou. Tirou un libro do maletín de coiro que trouxera con el, e procurou lixeiro e veloz no seu contido.

-   O señor me perdoará pero esa cita non é Isaías 43:16 senón Xeremías 51:42.

Herman o mecánico xa tiña o rostro rubio de seu, rubio que subía de intensidade cando o viño facía o seu efecto, pero ao sentirse cachado na súa fachenda, o color da súa face pasou do vermello do arroibar ao violáceo indicador de problemas circulatorios importantes. Deixou a cunca que sostiña na man riba do mármore do mostrador, deu media volta e saíu pola porta da taberna sen dar nin chío.

-  Don Evaristo! −laiouse o Mincha −podería vostede estar caladiño, que fodeume un bo cliente!

-  O sinto Farruco! −contestou don Evaristo −pero este home andaba buscando quen o corrixira de tanta desvergonza.

Por un intre a taberna quedou en silencio, como sopesando uns e outros argumentos. Daquela pareceume oportuno rachar a tensión cunha pregunta.

-  Don Evaristo −dixen eu − .E o de Isaías ten algo que ver coa treboada?

- Pois home! Moito non, pero a cousa tampouco está tan lonxe! Di así: “O Señor abriu un camiño a través do mar, un carreiro por entre as augas impetuosas”. E diso de abrir camiños no mar creo que teño eu algo aquí!

E don Evaristo abriu de novo o maletín, colleu un libro e procurou unha historia que máis ou menos dicía así:

Turgut Reis, máis coñecido no levante español como Dragut, foi un destacado corsario que ás ordes de Khair-ad-Din "Barbirroibo" saqueou o Mediterráneo dende Calabria a Túnez, dende Cullera a Pollensa. Para derrotar a Turgut, o emperador Carlos V enviou ao almirante xenovés Andrea Doria que despois de moitas e feras batallas, con grandes perdas por ambas as dúas partes, conseguiu facer fuxir ao pirata que foi a refuxiarse cos 20 navíos que lle quedaban nunha enseada na illa de Djerba. Os barcos de Andrea Doria descubriron o seu agocho e tomaron o control da entrada da badía. Sabedores de que non había parte ningunha por onde Dragut puidera saír coas súas naves decidiron non arriscar ás súas nun enfrontamento directo.

Pero cando todo semellaba perdido a Dragut ocorréuselle facer un camiño para escapar, senón no mar, na marisma que xungue a illa á terra polo sur leste. Dous mil homes durante oito días traballaron con empeño mentres algúns outros soldados fustrigaban a Doria para despistalo.

“tirando los Moros y la Chusma con maromas, y rempuxandolas con los hombros con grandissimo silencio, siguiendo unas tras de otras a la hila las sacaron todas del canal (…) por la otra parte de la Isla y dexo a Andrea de Oria burlado”

E mire que lle digo don Manuel Estas eran as cousas que se lle ocorrían a don Evaristo: dun pequeno dito o sentencia deseguida tiraba unha historia, un sucedido, que deixaba a todo o mundo coa boca aberta. Ata que punto esta do pirata Dragut e o abrir camiños no mar era certa ou tan falsa como as citas bíblicas do alemán, non me hei de pronunciar.

Eu ben vin estar o cuco

enriba do paspallás,

se foi verdade ou mentira,

mira a min que se me dá!